top of page

Sağlıkla İlgili Kan Bağışına Engel Durumlar

Bu bölümde Sağlıkla ilgili durumunuzun kan bağışına engel olup olmadığını, engel ise ne kadar süreli bir engelin geçerli olduğunu öğrenebilirsiniz. Türkiye rehberinde yer alan başlıklar YEŞİL renginde sadece İngiltere rehberinde yer alan başlıklar KIRMIZI renginde sadece Dünya sağlık örgütü rehberinde yer alan başlıklar MAVİ renginde yazılmıştır.

Sayfa içinde arama yapmak için CTRL+F tuşlarına aynı anda basıp aradığınızı yazın.

İngiltere başlığı altında İsteğe bağlı başlığı altında yazılanlar İstisna olarak da çevrilebilirdi. Fakat orjinal kaynakta "Discretionary" olarak geçtiğinden dolayı "İsteğe Bağlı" olarak çevirmeyi uygun gördüm. Rehberde "Discretionary: Gives reasons why a donor may be permitted to donate. The statements are conditional. All statements that must be fulfilled come before the final statement that they may be accepted. If the donor fulfils these requirements. as well as all others that apply, they can be accepted" yazıyor. Dolayısıyla İsteğe bağlı başlığı altında yazan bölümler kan bağışına kabul edilebilecek istisnalar olarak kabul edilebilir. Ayrıca İngiltere başlığı altında yer alan Yönlendirmeler kısmını da açıklamak gerekirse rehberde A-Z Indeks kısmı var ve hastalıkların karşısında bir başlık var. Mesela Şarbon(anthrax)'ın karşısında akut enfeksiyonlar var ve Anthrax'a tıkladığımızda direkt olarak Akut Enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor.

Bu sayfayı hazırlamam uzun zamanımı aldı. Amacım kan hizmetlerinde çalışan tüm çalışanlara yardımcı olmak ve şu an kullandığımız Ulusal Kan Ürünleri Rehberinin güncellemesini hızlandırmaya katkıda bulunmak. Zira şu anki rehber dolayısıyla günde yüzlerce bağışcı reddedilmektedir.

 

​ABORTUS

​Teknik olarak düşük ya da bilimsel adı ile abortus, yirminci gebelik haftasından ya da bebek 500 gram ağırlığa ulaşmadan önce gebeliğin herhangi bir nedenle sonlanmasıdır.

TÜRKİYE : 3. trimesterde 9 ay red. 1 veya 2. trimesterda ise, 6 ay

DSÖ REHBERİ:  6 ay red. (Abortion diye başlık altında yazıyor kürtaj diye de çevirilebilir)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:   Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:Daha fazla bilgiye ihtiyacımız olduğundan dolayı telefon ile bize ulaşmanız gerekmektedir. (İnternet sitesinde bu şekilde yazmaktadır. Rehberde ise Hamilelik bölümüne yönlendirmektedir. İlgili kısma Hamilelik bölümünden ulaşabilirsiniz)

 

ABSE (*TDK=APSE)

Apse, bir yerde irin birikmesidir. Bakteri enfeksiyonlarına karşı vücudun verdiği bir karşılıktır. (Latince abscessus, ayrılıp gitmek, sözcüğünden türemiştir) Vücudun herhangi bir yerinde bir doku ya da organda oluşan apse, kendini ağrı, kızarıklık ve şişikler yaparak belli eder. Bazı apseler kendiliğinden dışarı açılır ve akar. Apse`nin açılmadığı durumlarda bu işi ameliyatla yapmak gerekir.

TÜRKİYE : Tam iyileşme ve tedavinin bitimini takiben en az 3 gün

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Tamamen iyileştikten sonra 14 gün geçmesi gerekir. Eğer antibiyotik kullandıysanız son hapın üstünden 7 gün geçmesi gerekir.

AÇLIK HALİ

TÜRKİYE : Bağış öncesi en az 2 saat öncesine kadar tam bir öğün yenmiş olmalıdır. Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Açlık ile ilgili direkt bir bilgi yok fakat yeme içme diye bir başlık var.  Kan şekerinin muhafaza edilmesi ve bayılma hissiyatının önlenmesi için bağıştan önce normal yemekler yenmelidir. Bağışçı aç ya da susamışsa, donasyon başlamadan içecek ve atıştırmalık teklif edilebilir ancak bu durum donörün kan vermesini engellemez. Son bilimsel araştırmalar donasyon sırasında içecek içen donörlerin daha sonra kendini iyi hissetmeme ihtimalinin daha düşük olduğunu göstermiştir. Kan vermeye geldiğinizde sizden bağış yapmadan önce 30 dakikadan daha kısa sürede 500 ml su veya meyve suyu içmenizi rica ediyoruz. Bu sıvının mideyi uzatarak kan basıncını arttırdığı ve bu nedenle bayılma hissetme riskini azalttığı düşünülmektedir. 500 ml su yudum yudum alınmasındansa eğer yapılabilirse tek seferde içilmelidir. Eğer 500 ml'nin hepsini içerseniz sizin için daha iyi olur. Eğer sıvı içmemeyi tercih ederseniz  lütfen bir çalışana bilgi verin; zorunlu değildir, ancak alınması kuvvetle önerilir. Bağışcılarımızın güvenliği ve mutluluğunun sağlanması için çalışanlarımız siz bağışta bulunmadan önce yeterli yeme ve içme yapıp yapmadığınıza ilişkin nihai kararı verecektir.

ADDİSON HASTALIĞI

Thomas Addison'un 1855'te tanımladığı Addison hastalığı, böbreküstü bezlerinin kabuk korteks bölümünün, otoimmün, verem ya da mantar enfeksiyonu nedeniyle zarar görmesine bağlıdır.

Güçsüzlük, kansızlık, kilo yitimi, mide-bağırsak rahatsızlıkları, kan bbasıncı düşüklüğü, deride kararma, bazı hastalarda da aşırı sinirlilik ve aşırı duyarlılıkla gelişir. Eskiden ölümle sonuçlanabilirken, günümüzde sentetik hormonlarla büyük ölçüde tedavi edilmektedir.

TÜRKİYE : KALICI RED

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: KALICI RED

 

ADRENAL YETMEZLİK

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Kalıcı Red.

Yönlendirmeler: Addison Hastalığı

 

​AIDS

AIDS, HIV etkeni nedeniyle insanlarda bağışıklık sisteminin çökmesine neden olan bulaşıcı bir hastalık. AIDS sözcüğü, İngilizce Acquired Immune Deficiency Syndrome (Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. HIV (İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü), bağışıklık sistemine yavaş yavaş nüfuz ederek vücudun enfeksiyonlara karşı direncini yok eder ve bireyi çeşitli rahatsızlıklara karşı korunmasız hale getirerek sonunda ölümüne sebebiyet verir. AIDS, HIV enfeksiyonunun son aşamasıdır ve bu süreçte ölümcül enfeksiyonlara ve kansere sıklıkla rastlanır. Kanında HIV taşıyan kişiye HIV pozitif denir. Kavram bütünlüğü sağlamak açısından yaygın olarak HIV/AIDS birleşik terimi kullanılır. HIV virüsü kana bulaştıktan sonra uzun yıllar belirti vermeyebilir ve kişi kendini iyi hissedebilir. Bazı vakalarda, HIV pozitif bir kimsenin 8 ila 10 yıl AIDS'e yakalanmadığı görülmüştür. Bulaşma gerçekleştikten en az 3 ay sonra yapılan ELISA testleri en doğru sonucu verir.

TÜRKİYE : KALICI RED

DSÖ REHBERİ: KALICI RED

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  KALICI RED

AMERİKAN KIZIL HACI: KALICI RED

İNGİLTERE: KALICI RED

AKUPUNKTUR

TÜRKİYE : 12 ay

DSÖ REHBERİ: Son işlemin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  6 ay (Eğer hepatit C için valide edilmiş bir negatif NAT testi varsa 4 ay)

AMERİKAN KIZIL HACI: Red nedeni değildir. Şu an tedavisi devam edenler dahi verebilir.

İNGİLTERE: Eğer akupunkturu yapan kişi serfikalı ise ve belirtilen konseylere üye ise akupunktur tedavi görmeniz red nedeni değildir. Eğer belirtilen konseylere üye değil ise tedavinin bitiminden 4 ay geçmesi gerekmektedir. Ayrıca akupunktura neden ihtiyacınız olduğunu bilmemiz gerekmektedir ve bu nedenin de red nedenleri arasında olmaması gerekir.

 

AKNE

TÜRKİYE : Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Hafif(şiddetli olmayan) aknesi olanlar; eğer lezyon enfekte değilse, sistemik semptomları yoksa, damara giriş yeri etkilenmemişse ve immunsupressive ya da retinoid tedavisi almadıysa, uzun süreli düşük doz antibiyotik tedavisi alsa dahi kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Damara giriş yeri temiz ise, yara enfekte değil ise(enfekte ise geçmesini bekleyin) kişi akneyi kontrol etmek için antibiyotik içse dahi kan verebilir.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Bu kişiler kan veremez

  1. Eğer hayatında hiç etretinate içerikli (Tigason) tedavi aldıysa

  2. Asitretin içerikli(Neotigason) adlı ilacın son dozunun üstünden 24 ay geçmediyse

  3. İsotretinoin içerikli (Roaccutane) ilacın son dozunun üstünden 4 hafta geçmediyse

  4. Şu an sekonder enfeksiyon varsa

  5. Sekonder enfeksiyona bağlı sistemik antibiyotik kullanımının üstünden 7 gün geçmediyse

İsteğe bağlı: Eğer topikal tedavi alıyorsa (retinoidler dahil), oral antibiyotik, diüretik(spironolactone) ya da oral Siproteron Asetat(Dianette(siproteron asetat ve Etinilestradiol)) kişi kan bağışlayabilir.  

Yönlendirmeler: Akne rosacea, Akne için Asitresin kullanımı, Co-cyprindiol, Dianette, İzotretinoin,Akne için Neotigason Kullanımı, Roaccutane, Rosacea, Akne için Tetrasiklin Kullanımı,

 

AKUT ENFEKSİYON / ENFEKSİYONLU KİŞİ İLE TEMAS

TÜRKİYE : Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Minör hastalıklar başlığında; akut enfeksiyon sonrası tam iyileşme ve antibiyotik tedavisinin bitmesinin üstünden 14 gün geçtikten sonra kan verebilirsiniz. Eğer semptomlar salmonella, campylobackter, streptococcus ya da stafilokokusa benziyorsa tam iyileşmenin üstünden 28 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Akut enfeksiyonu olanlar kan vermemelidirler.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Bu kişiler kan veremez

  1. Enfeksiyon şu an sürüyorsa

  2. İyileşmenin üstünden 2 haftadan daha kısa süre geçtiyse

  3. Sistemik antibiyotik, anti-fungal ya da antiviral tedavinin üstünden 7 günden az geçtiyse

İsteğe bağlı: Uçuk, genital herpes ve basit üst solunum yolu enfeksiyonları (nezle, boğaz ağrısı ama influenza değil gibi) eğer iyileşiyorsa ve tedavi almıyorsa kan verebilir.

Yönlendirmeler: Apse, Akut Bronşit, Şarbon(Anthrax), Artpod Borne Ensafalit(Kene Kaynaklı Ensafalit), Bilharyaz (Şiştomiyazis), Çıban, Lyme Hastalığı(Borrelioses), Akut Nezle, Su çiçeği, Klamidya-Diğer, Soğuk algınlığı, Bulaşıcı Püstüler Dermatit, Diş Absesi, Difteri, Amipli Dizanteri, EBV, Grip, Kızamıkçık, Glandular Ateş, Hemofilis İnfluenza, El Ayak Ağız Hastalığı, Saç Biti, Herpes Zoster,  Impetigo, Enfekte Göz, Enfeksiyöz Mononükleoz, Influenza, Labirentit(İç Kulak İltihabı), Lejyoner Hastalığı, Leptospirozis, Listeriyoz, Lyme Hastalığı, Kızamık, Menenjit,Kabakulak, Non-spesifik Üretrit-Akut, Orf, Viral Perikardit, Peritonsillar Abse, Boğmaca, Tatarcık Humması, Poliomiyelit, Farenjit, Tekrarlayan Ateş, Flebotomus Ateşi, Rubella(Kızamıkçık), Kızıl, Şiştomiyazis, Zona Hastalığı, Arpacık, 3 Günlük Ateş Hastalığı, Kene Ensefaliti, Üretrit-Akut, Varisella, Weil Hastalığı, Boğmaca Öksürüğü,Sarıhumma, Sandfly Ateşi,

Enfeksiyon Hastalıkları - Temas

Zorunluluk: Öncelikle temasta bulunduğunuz kişinin hastalığı eğer farklı bir başlıkta yer alıyorsa oraya bakmalısınız.

Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Mikrobun inkübasyon süresi içerisinde kan veremezsiniz eğer inkübasyon süresi bilinmiyorsa son temastan sonra 4 hafta geçmesi gerekir.

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer enfeksiyon ömür boyu bağışıklık sağlayacak olan hastalıklardan biri ise (kızamık, kızamıkçık, su çiçeği, kabakulak, boğmaca gibi) ve kişi temas ettiği bu ömür boyu bağışıklık kazandığı hastalığı kesin olarak geçirdiyse temas olsa dahi kan verebilir.

  2. Yaygın Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu hastalıklraından sayılacak, nezle, boğaz ağrısı, influenza, norovirüs ve diare ve kusmaya sebep olan enfeksiyonları geçiren kişilerle temasta bulunan bireyler eğer bir semptomu yoksa kan verebilir.

  3. Deri hastalıklarıyla ilgili bir temasta eğer donasyon yapılan materyale geçiş mümkün değilse (örnek scabies(uyuz), ringworm(tinea corporis),tinea gibi) ve kişide enfeksiyon belirtisi yoksa kişi kan bağışlayabilir.

  4. Menenjit, şarbon(anthrax), klamidya ile temas sonrası profilaktik antibiyotik tedavisi görenler semptomlarının olmaması şartıyla kan bağışlayabilir.   

Yönlendirmeler: Şarbon(Anthrax) hastalarıyla Temas, Su çiçeği hastalarıyla temas, Soğuk Algınlığı Temas, Kırım-Kongo Ateşi Temas, Bulaşıcı Püstüler Dermatit Teması, Diare ve Kusma ile Temas, Difteri ile Temas, Amipli Dizanteri ile Temas, EBV ile Temas, Grip ile Temas, Hemofilius Influenza - Temas, Kızamıkçık - Temas,  Glanduler Ateş - Temas, El Ayak Ağız Hastalığı Temas, Herpes Zoster - Temas, Impetigo Temas, Enfeksiyon Hastalıkları - Temas, Enfeksiyöz Mononükleozis Temas, Influenza - Temas, Lassa Ateşi Temas, Marburg Ateşi - Temas, Kızamık - Temas, Menenjit Temas, Kabakulak Temas, Nörovirüs Temas, Boğmaca Temas, Romatizmal Ateş Temas, Rubella Temas, Kızıl Hastalığı Temas, Zona Hastalığı Temas, Varisella Temas, Boğmaca Öksürüğü Temas,


 

ALÇI(CERRAHİ İŞLEM UYGULANMIŞSA)

 

Ayrı niye başlık açılmış belirsiz bir konu daha. Zaten cerrahi işlemden sonra 12 ay geçeceğini biliyoruz. Alçı cerrahi işlem uygulanmamışsa ne yapmamız lazım herhangi bir bilgi yok fakat cerrahi işlem uygulanmışsa 12 ay geçmesi lazım.

TÜRKİYE : 12 ay

DSÖ REHBERİ: Eğer alçı var alçının çıkması ve organ hareketinin sağlıklı ve tam olması gerekmektedir. Cerrahi işlem için bkz. Cerrahi işlemler: minör veya majör cerrahi (ameliyat)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok Cerrahi işlem için bkz. Cerrahi işlemler: minör veya majör cerrahi (ameliyat)

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok. Cerrahi işlem için  bkz. Cerrahi işlemler: minör veya majör cerrahi (ameliyat)

İNGİLTERE: Eğer şu an alçınız varsa kan veremezsiniz. Cerrahi işlem için bkz. Cerrahi işlemler: minör veya majör cerrahi (ameliyat)

ALKOL KULLANIMI VE ALKOLİZM:

Alkolizm, alkollü içkilere kişinin fiziki ve psikolojik sağlığına zarar verecek şekilde olan aşırı tutkunluk. Alkolizm sorunu olan kişiye ise alkolik denir.

TÜRKİYE : Alkol kullanımı halinde kişinin tam koopere olamayacağı varsayılır ve bağış en az 12 saat ertelenir. Alkolizm var ise Karaciğer fonksiyon testleri düzelene kadar beklenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Donörün görüntüsü ve mental hali alkol aldığını gösteriyorsa ertelenir. Eğer toksikasyon belirtileri yoksa kan bağışı kabul edilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Donörde alkol intoksikasyonu var mı yok mu inspeksiyonla incelenir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Eğer alkolizm tedavisi nedeniyle Antabuse (Disulfiram) alıyorsanız son dozun üstünden 7 gün geçmesi gerekir. Bağıştan önce alkol almamalısınız çünkü bağış sırasında ayık olmanız gerekmektedir ayrıca bağıştan önce ve sonra alkol alımı bayılma riskini arttırmaktadır

 
ALLERJİ, ALLERJİ: CİLTTE ALLERJİ

TÜRKİYE : Anafilaksi öyküsü yoksa, cilt allerjisi değilse, kabul edilebilir. Cilt allerjisi: Tam şifayı takiben 1 gün sonra alınabilir. Cilt alerjilerinde lokal duyarlılık söz konusu değilse ve flebotomi sahasında değilse, kan bağışı için sakınca yoktur. Antihistaminik ilaç enjeksiyonunda 1 gün beklenir.

DSÖ REHBERİ: Anafilaksi öyküsü yoksa şu an kendini iyi hissediyor ve bağışın olacağı gün allerji ile ilgili belirtileri yoksa kan verebilir. Anafilaksi öyküsü varsa kalıcı olarak reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Anafilaksi öyküsü varsa kan veremez. Normal allerji ile ilgili bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, ateşiniz yoksa ve nefes alıp vermede problem yaşamıyorsanız kan verebilirsiniz.

İNGİLTERE: Donörün kan bağış işleminde kullanılacak maddelere karşı alerjisi olmadığından emin olun. (iodine, lidokain, lignokain)

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Alerjiye ya da aldığı ilaçlara karşı şiddettli semptomları olanlar

  2. Son 7 gün içinde oral ya da enjekte steroid kullananlar

İsteğe Bağlı: a) Donörün, oral/enjekte steroid tedavisi dışında bir tedavi alması (antihistaminikler, göz damlaları ya da intranazal steroidler(beklometazon(beconase) gibi) ya da alerji ya da anafilaksi öyküsü olması(adrenalin/epinefrini yanında taşıyanlar için) eğer donör, kendini bağış yapacağı gün tamamen iyi hissediyorsa ve alerjisi olduğu maddelere teması olmadıysa kan bağışlayabilir.

b) Nikel allerjisi bağışa engel değildir.

Yönlendirmeler: Alerjik Rinit, Alerji için Anti-histaminik kullanımı, Beconase Nazal Sprey, Bahar Nezlesi için Desensitasyon Enjeksiyonu, İlaç Allerjisi, Besin Alerjisi, Saman Nezlesi, Saman Nezlesi Desensitizasyonu, Kurdeşen, Lateks Allerjisi, Nazal Polip, Steven Johnson Sendromu, Ürtiker,

 

ALOPESİ

Alopesi tıp dilinde saç kaybı anlamına gelmektedir. Alopesi areatada ise saçlarda aniden yuvarlak saçsız alanlar oluşturacak şekilde dökülme olmasıdır.

 

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Son 6 ay içinde Dutasteride(Avodart) grubu ilaç kullananlar

  2. Son 4 hafta içinde Finasteride(Propecia, Proscar) grubu ilaç kullananlar

  3. Şu an sistemik anti-fungal tedavi alanlar

  4. Alopesisi, malignensi ya da onun tedavisine bağlı olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer bir tedavi altında değilse ve sadece Hidrosiklorin oral olarak aldıysa ya da sadece topikal tedavi alıyorsa, bağışcı kendini iyi hissediyorsa kan verebilir.

Yönlendirmeler: Saç kaybı için Avodart kullanımı, Kellik, Saç kaybı için Dutasteride kullanımı, Saç Kaybı Tedavisi, Saç Nakli, Hidroksiklorin(Alopesi), Saç Kaybı için Propecia Kullanımı, Saç Kaybı için Proscar Kullanımı,

 

AMFİZEM:

Amfizem, akciğerlerdeki hava keseciklerinin (alveol) gerilip genişlemesi neticesinde bu hava keseciklerini birbirinden ayıran ince duvarların yırtılması ve buna bağlı olarak da akciğerlerin esnekliğini kaybetmesiyle oluşan ve solunum yetmezliğine yol açan yaygın bir kronik akciğer rahatsızlığıdır. Hava kesecikleri arasındaki bağlar yırtıldığı için nefes almak için genişleyen akciğerler sönmez ve içlerinde hava kalır. Bunun sonucunda da akciğerlerin içindeki hava girişi ve oksijen dengesi bozulur. Akut enflamasyona yanıt olarak artan bir serum proteini olan α1 antitripsin eksikliği amfizem nedenlerinden biridir.

TÜRKİYE : KALICI REDEmpty Sella Syndrome

DSÖ REHBERİ:  Hastalığın direkt adının geçtiği bir bilgi yok. Fakat respiratuvar hastalıklar başlığı altında şu şekilde yazdığından kalıcı red diyebiliriz. 1- İstirahat halinde nefes darlığı çekenler ve az fiziksel aktivite ile siyanoze olanlar 2- Şiddetli obstrüktif havayolu hastalıkları(buna uzun süreli oral steroid tedavisi görmek zorunda kalanlar dahil) 3- Kronik ya da tekrarlayıcı respiratuvar enfeksiyonu olanlar kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Kalıcı red.

ANAFİLAKSİ:

Anafilaksi aniden başlayan ve ölüme neden olabilen ciddi bir alerjik reaksiyondur. Anafilakside genel olarak kızarıklık, kaşıntı, boğaz şişmesi ve kan basıncının düşmesi gibi semptomlar söz konusudur. Yaygın nedenleri böcek ısırmaları, gıdalar ve ilaçlardır.

TÜRKİYE : KALICI RED

DSÖ REHBERİ: KALICI RED

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  KALICI RED

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Anafilaksi öyküsü eğer anafilaksi geliştirdiğiniz madde ile karşılaşmadıysanız ve kendinizi iyi hissediyorsanız bağışa engel değildir.

 

ANEMİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Anemi, hematinikler(demir, B12, folat eksikliği) dahil başlığı altında incelenmiş.

Kabul Edin:

  1. Geçmişte demir eksikliği anemisi olanlar bu neden eğer tek başına bağışa engel değilse tedavi bittikten ve tamamen iyileştikten sonra kan bağışlayabilirler.

  2. Geçmişte b12 ya da folat eksikliği olanlar şu an tamamen iyileşmiş ve idame dozda b12 ya da folik asit alıyorlarsa kan bağışlayabilirler

Reddedin:

  1. Minumum hemoglobin seviyesini karşılamayanları

  2. Anemi nedeniyle tedavi görenleri ya da araştırma altında olanları

Kalıcı Olarak Reddedin

  1. Nedeni belirsiz ya da sistemik bir hastalığı bağlı kronik anemisi olanları

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Hemoglobin seviyesi düşük olanlar

  2. Anemi nedeniyle tedavi görenler ya da araştırma altında olanlar

İsteğe Bağlı:

  1. Geçmişte demir eksikliği anemisi olanlar eğer şu an araştırma altında değilse ve altta yatan neden tek başına bağışa engel değilse kan verebilir.

  2. Anemiyi tedaviyi takiben eğer donör aneminin tekrarlamaması için ilaç(demir, pernisyöz anemi için b12 ya da folat eksikliği için folik asit) alıyorsa kan bağışlayabilir.

  3. Diğer durumlar için Uzmanımızdan yardım alabilirsiniz. Hemoglobin bozuklukları, hemolitik anemi gibi hastalıklar kendilerine ait başlıklarda incelenmiştir.

Yönlendirmeler: B12 Eksikliği, Folat Eksikliği, Demir Enjeksiyonu, Demir Eksikliği, Demir Tedavisi, Pernisyöz Anemi,

 

ANESTEZİKLER

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Anestezik ya da sedasyonun yapılmasını gerektiren altta yatan durum kan bağışına engel ise

  2. Anestezik ya da sedasyon işlemininn üstünden 24 saat geçmediyse

Ek Bilgi: Lokal anestezik gerektiren işlemler normalde infeksiyon riski ile bir bağlantı varsa daha uzun süre reddedilmelidirler. Sedasyon işleminin üstünden minumum 24 saat geçmesi gerekir. Bunun nedeni bağışcının işlemi anladığından ve verilen sorulara doğru cevap verdiğinden emin olmamız gerekir.

Yönlendirmeler: Anestezi, Genel Anestezi, Lokal Anestezi, Diş Anestezisi, Bölgesel Anestezi, Minör İşlemler için Sedasyon, Lokal Anestezik, Uyuşturma Amacıyla Local Enjeksiyon, Minör İşlemler için Sedasyon,

ANEVRİZMA:

Anevrizma, atardamarların duvarında oluşan baloncuk şeklindeki patolojik genişlemeleri tarif eden genel tıbbi tanımlamadır. Beyin atardamarları ve aort damarı, anevrizmaların en sık yerleştiği bölgelerdir. Anevrizmalar, normal bir atardamara göre çok daha zayıf duvar yapısına sahip oldukları için, patlayarak hayatı tehdit eden ciddi kanamalara neden olabilirler.

TÜRKİYE: KALICI RED

DSÖ REHBERİ: Bilgi Yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Beyin damarlarında olmuş ise KALICI RED. Diğerleri hakkında doktorumuza başvurun deniyor.

ANJİOGRAFİ:

Anjiyo, anjiyografi ya da arteriografi özellikle atardamar, toplardamar ve kalbin içini(lümen) görüntüleyen medikal görüntüleme tekniğidir. Genellikle radyo-opak bir ajanin damar yoluna verilip X-ray ışınları ile fluroskopi metoduyla görüntü oluşturmasına dayanır.

TÜRKİYE: Tanı konulana kadar beklenmelidir. Daha sonra tanıya göre karar verilir. GEÇİCİ ŞARTLI RED

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İngiltere: Bilgi yok.

 

ANTİOKAGÜLAN TEDAVİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: İlaçlar ve Aşılar Bölümüne Bakınız.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Şu an antikoagülan tedavi alanlar

  2. Rekürrent trombozis(2 ya da daha fazla atak) nedeniyle tedavi gördüyse

İsteğe Bağlı: Eğer spesifik bir durum nedeniyle yapılan tedavi tamamlanalı 7 günden fazla geçtiyse ve bu neden tek başına engel değilse, izole derin ven trombozu ya da pulmoner embolizm nedeniyle tedavi aldıysa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Heparin, Kan İnceltici, Warfarin - Pıhtılaşma Durdurmak için,

 

AORT STENOZU(DARLIĞI):

 

​​​Aort kapağı sol ventrikül ile aort arasında bulunur ve normalde sol ventrikülden aortaya atılan kanın tekrar sol ventriküle geri dönmesini önler (bakınız: kan dolaşımı ve kalp kapakları). Aort kapağı normalde 3 yaprakçıktan (küspis) oluşur. Aort darlığı (AD), normalde tamamen açılarak kanın ileri doğru gitmesine izin veren aort kapağının, çeşitli nedenlerle daralarak kanı ileri doğru geçişine engel oluşturmasıdır.

TÜRKİYE: KALICI RED

DSÖ REHBERİ: Kalp kapak rahatsızlıkları KALICI RED. [Acquired valvular disease with stenosis or regurgitation]

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Net bilgi yok. Fakat Ciddi kalp rahatsızlığı olan grubunda düşünürsek KALICI RED

Amerikan Kızıl Hacı: Kalp kapak hastalıkları başlığı altında günlük faaliyetlerinizde bir sıkıntı yok ve son 6 ayda herhangi bir semptom göstermediyseniz verebilirsiniz deniyor.

İNGİLTERE: KALICI RED

ARI SOKMASI:

TÜRKİYE: Isırık flebotomi sahasında değilse, 1 gün, Isırık flebotomi sahasında ise, iyileşme beklenir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İngiltere: Isırık kaşınıyor ve inflamasyon olduysa iyileşene kadar bekleyin. Antibiyotik kullandıysanız üstünden 7 gün geçmesini, iyileşmenizin de üstünden 14 gün geçmesini bekleyin.

ARTERİYAL TANSİYON /  HİPERTANSİYON

TÜRKİYE: Tansiyonunuz 180/100'den düşük 90/60'dan yüksek olmalıdır. Değilse 1 gün red.

Hipertansiyon: Komplikasyon yok ise ve ilaç kullanımı olsun ya da olmasın kabul edilebilir sınırlardaysa kan bağışı kabul edilebilir

DSÖ REHBERİ: 140/90'dan düşük 100/60'dan yüksek

Hipertansiyon: Kontrol altına alınmış(ilaçla ya da ilaçsız) ve komplikasyon yoksa alınır. Eğer tansiyon tedavisine yeni başlandıysa ya da ilaçlar yeniden düzenlendiyse üstünden 28 gün geçmesi beklenir. Hipertansif kalp ya da böbrek hastalığı varsa kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 180/100'den düşük olmalı

Amerikan Kızıl Hacı: 180/100'den düşük 90/50'den yüksek olmalı

Hipertansiyon: Antihipertansiyon ilaçları bağışı engellemez.

İngiltere: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Hipertansiyonun nedeni şu an araştırılıyorsa

  2. Anti hipertansif ilaç tedavisi son 4 hafta içerisinde değiştirildiyse

  3. Bayılma, baş dönmesi ya da sersemlik gibi semptomlarla ilgili problem yaşıyorsa

  4. Kalp yetmezliği varsa

  5. Diyaliz gerektiren böbrek yetmezliği, eritropoetin ya da benzeri ilaçların kullanımı, böbrek yetmezliği ile ilgili bir takip ya da aktif araştırma altında olanlar

  6. Engellenmiş ya da daralmış bir arter için cerrahi görenler (bütün amputasyonlar dahil)

  7. Daha önce bir kez dahi olsa kangren olanlar

İsteğe Bağlı: a) Eğer donör yüksek tansiyon nedeniyle düzenli olarak kontrol ediliyorsa fakat herhangi bir tedavi başlanmamışsa kan verebilir.

b) Eğer donör yüksek tansiyon nedeniyle ilaç kullanıyor fakat aldığı ilacın ne tipi ne de dozu son 4 hafta içinde değişmemişse ve kendini iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

c) Eğer kangren, diyabet ya da periferik vasküler hastalık nedeniyle olmamışsa (hipotermi ya da meningokok menenjit nedeniyle mesela) ve tüm yaralar tamamen iyileşmiş ise amputasyon yapılmış olsa dahi kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Birleşik Krallıktaki 20 kişiden 1’ine hipertansiyon bulunmaktadır. Hipertansiyonu olan bir çok kişinin sağlığı iyidir ve kan bağışlayamaya uygundur. Önemli olan yüksek tansiyon nedeniyle komplikasyonları oluşan(kalp yetmezliği, böbreklere zarar, tedavi nedeniyle hipotansiyon sıkıntısı yaşayanlar) kişilerden kan almamak gerekir.

Yönlendirmeler: Kan Basıncı için Alfa Bloker Kullanımı, Antihipertansifler, Kan basıncı için beta bloker kullanımı, Yüksek Kan Basıncı, Kan Basıncı İlaçları, Kan basıncı için Clonidine, Malignant Hipertansiyon,

ARTERİYAL TROMBOZ

Tromboz, damar yatağı içinde kan pıhtısının oluşması ve böylece kan akışını engellemesi durumuna verilen genel isimdir. Arteriyel ve venöz sistemde trombüs etiyolojisi farklıdır. Arteriyel trombozun etiyolojisinde endotel disfonksiyonu ve trombositler ön plandadır. Arteriyel trombozun en sık nedenidir aterosklerozdur. Ateroskleroza bağlı arteriyel tromboz sonucu gelişen akut koroner sendrom ve serebrovasküler hastalıklar insanlarda halen en fazla görülen ölüm nedenlerini oluşturmaktadırlar.

TÜRKİYE: KALICI RED

DSÖ REHBERİ: KALICI RED

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: KALICI RED

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: KALICI RED

ASBESTOSİZ

Asbestozis nedbeleşmeye neden olacak şekilde asbestos liflerinin varlığından gelişen bir akciğer hastalığıdır. Solunumunuzu engeller ve oksijeni kan akımına girme yeteneğini bozar. Bu hastalık için başka isimler pulmoner fibrosis ve intersitisyal pnömonittir.

TÜRKİYE: KALICI RED

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok

 

​ASİT HAZIMSIZLIĞI (GASTRO-ÖZEFAGEAL REFLÜ)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Hafif Gastroözafageal Reflüsü olanlar kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Eğer şu an araştırma altındaysa ya da yapılan araştırmanın sonucunu bekliyorsa kişi kan veremez. Düzenli veya düzensiz ilaç kullanımı ile semptomlar hafiflediyse ve kişi sağlıklı ise kabul edin.

Yönlendirmeler: Asit hazımsızlığı, Asit Reflüsü, Antasitler(Anti-asitler), Gastrit, Gastroözafageal Reflü(GÖRH),H2 Reseptör Antagonistleri, Mide Ekşimesi, Hiatus Hernisi, Hazımsızlık, Proton Pomba İnhibitörleri, Hazımsızlık(Indigestion)- Tedavi Dahil,

 

ASTIM

Astım, solunum yollarının süregelen bir iltihap sonucu aşırı derecede duyarlı olmasına ve bazı etkenlerle zaman zaman daralmasına neden olan bir solunum yolu hastalığıdır.

TÜRKİYE:  Asemptomatikse, oral kortikosteroid tedavisi almıyorsa ve astım krizi emosyonel stresle ilgili değilse kan bağışı kabul edilir. Semptomatikse ve/veya astım krizi emosyonel stresle ilgili ise uygun süre reddedilir.  Oral kortikosteroid kullanımı varsa, son dozu takiben 7 gün red verilir.. İnhalar kortikosteroid tedavisi tek başına kan bağışı için engel oluşturmaz

DSÖ REHBERİ:  Eğer hastalık non steroid ve/veya inhale steroid tedavi ile asemptomatik olarak seyrediyorsa kabul edin. Akut atak krizi olduysa en az 14 gün bekleyin. Eğer oral ya da enjekte steroid tedavisi gördüyseniz 14 gün bekleyin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Direkt bir bilgi yok ya da ben bulamadım. Rehberde astım geçen tek kısım ilk bağışcılara astım ya da yaygın alerjiniz var mı diye sorun denmiş ve o başlıktaki soruların hepsi kalıcı ya da geçici reddir demiş.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer günlük aktivitelerinizde bir kısıtlama yoksa ve bağış sırasında nefes alıp vermede sıkıntı yaşamıyorsanız kan verebilirsiniz. Astım için kullanılan ilaçlar bağış yapmanızı engellemez.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Astımı semptomatik olan kişiler

  2. Son 6 ay içinde 3 haftadan uzun süreli oral ya da enjekte steroid tedavisi bitenler. (Son 6 ay içinde 3 hafta ya da daha uzun süre steroid alanlar tedavi bittikten 6 ay sonra verebilir)

  3. Son 12 ay içinde uzun süreli(6 ay ya da daha uzun) oral ya da enjekte steroid tedavisine ihtiyaç duyanlar

  4. Son 7 gün içinde kısa süreli(3 haftadan az) steroid tedavisi görenler

İsteğe Bağlı: Eğer b c ve d şıkkı geçerli değilse, pontansiyel donör donasyonun yapılacağı sırada asemptomatik ise düzenli önleyici tedavi alsa(inhaler steroidler dahil) dahi kan bağışlayabilir.

Ek bilgi: Semptomatik astımı olan kişilerden kan almak kanın oksijen taşıma kapasitesini düşürüp semptomları daha kötüleştirecktir. Steroid tedavisi ise enfeksiyonun belirti(işaret) ve semptomlarını gizleyeceğinden dolayı bu kişilerden kan almak tehlikelidir.

Yönlendirmeler: Astım için İnhaler Kullanımı,

 

AŞIRI YORGUNLUK

TÜRKİYE: Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ: REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Eğer kronik yorgunluk sendromu var ise iyileşseniz dahi bağış yapamazsınız. Fakat direkt aşırı yorgunluk diye bir konu yok. Hiç bir rehberde, zaten bağış yapmanız için kendinizi fit ve iyi hissetmeniz lazım deniyor. Dolayısıyla tüm rehberlerde uygun süre ile red olarak düşünülebilir.

BABESİYOZ

 

Babesiyoz, Babesia cinsine ait bir protozoal parazitin (tek hücreli parazitler) neden olduğu kene kaynaklı bir hastalıktır. Babesiyoz genellikle hayvanlarda oluşur; koyun, sığır, at ve diğer evcil hayvanları etkileyebilir. Babesiyoz kene ısırığı ile hayvanlardan insanlara bulaşabileceği gibi, kan transfüzyonu veya anneden bebeğe plasenta yolu ile de bulaşabilir.

 

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ: REHBERİ: Kalıcı red

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red

Amerikan Kızıl Hacı: Kalıcı red

İNGİLTERE: Cevap verebilmemiz için konu ile ilgili daha fazla bilgi almamız gerekli bu yüzden telefon ile aramanız gerekiyor.


BAĞIŞ ARALIĞININ UYGUNSUZLUĞU / BAĞIŞ SIKLIĞI

TÜRKİYE:  Rehberde bulunan tutarsızlıklardan bir tanesi burada yer alıyor. Rehberde red kısmında bağış aralığının uygunsuzluğu konusunda şöyle yazıyor: "Son bağıştan sonra erkeklerde en az 90 gün geçmiş olmalıdır. Son bağıştan sonra kadınlarda en az 120 gün geçmiş olmalıdır" Fakat 56 gün geçtikten sonra yılda 1 kereye mahsus olmak üzere kan verebilirsiniz.

DSÖ REHBERİ:  Tüm dünyada minumum bağış aralığı süresi 56 gün(8 hafta)ve 16 hafta arasında değişmektedir. Kadın ve erkeklerin bağış sayısı da aynı şekilde değişmektedir. Erkekler için minumum 12 hafta kadınlar için 16 hafta diyebiliriz.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Erkekler 1 yıl boyunca en fazla 6 kez standard kan bağışı yapabilir, kadınlar ise 4 kez. İki standart kan bağışı arası süre minumum 2 ay olmalıdır. Maximum donasyon sayıları hiç bir koşulda geçilmemelidir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  İki tam kan bağış arası en az 8 hafta(56 gün) beklemeniz gerekir. Power Red(?) bağışlarınız arasında 16 hafta (112 gün) beklemeniz gerekir. Platelet afrezini 7 günde 1 toplamda yılda 24 kez verebilirsiniz.

İNGİLTERE:  İsteğe Bağlı:

1- Tam Kan: İki donasyon arası minumum aralık normal şartlar altında 12 haftadır. Düzenli bir şekilde 16 haftadan kısa sürede bağışa gelen donörlere demir eksikliği nedeniyle artmış risk altında oldukları bildirilmeli ve bu kişilere bağış aralığını ortalama 16 hafta ya da daha fazlaya çıkarmaları söylenmelidir. Genetik hemokromatozisi olan kişiler 12 haftadan daha kısa sürede kan verebilirler. Tam kandan sonra platelet bağışı yapmak isteyenler ilk platelet bağışı için minumum 4 hafta beklemelidirler

İnternet Sitesinde: Erkekler 12 haftada, kadınlar 16 haftada bir kan verebilir.

2- Çift Eritrosit Aferezi: İki bağış arası minumum aralık 26 haftadır. 32 haftadan daha kısa süre içinde bağışa gelen kişilere artmış demir eksikliği riski nedeniyle bilgi verilmeli ve donasyon sıklığını ortalama 32 hafta ve üzerine çıkarılmaları önerilmelidir. Genetik hemokromatozisi olan kişiler iki bağış arası 26 haftadan daha kısa sürede bağış yapabilirler.

3- Aferez Platelet ve Plazma: İki bağış arası minumum aralık 2 haftadır ve yılda en fazla 24 kez aferez bağışı yapılabilir.4 haftadan daha kısa aralıklarla düzenli bir şekilde bağışa gelen kişilere artmış demir eksikliği riski nedeniyle bilgi verilmeli ve donasyon sıklığını ortalama 4 hafta ve üzerine çıkarmaları önerilmelidir. Platelet bağışından sonra tam kan bağışı yapmak isteyen kişiler minumum 4 hafta beklemelidirler.

4- Mobilize Granülositleri İçeren Lökosit Aferezi: Bunlar genellikle yönlendirilmiş bağışlardır. Bağış arasında minumum 48 saat olmalı ve donör 7 gün içerisinde 2’den fazla bağış yapmamalıdır. Granülosit aferezi sonrası tam kan bağışı yapacaklar minumum 8 hafta beklemelidirler.

5-Kök Hücre Bağışcısı: Donör kemik iliği hasatından sonra 12 ay geçmeden herhangi bir bağış yapmamalıdır. Periferik kök hücre ekiminden sonra ise en az 6 ay geçmeli, lenfosit donasyonundan sonra ise 3 ay geçmesi gerekmektedir. Kök hücre bağışından sonra geçmesi istenen süreler, donörün gelecekteki kök hücre ya da lenfosit bağışı yapması gerekebileceğinden dolayı uzundur.

Yönlendirmeler: Aferez donasyon sıklığı, Kan Bağışı Sıklığı, Komponent bağış sıklığı, Donasyon sıklığı, Çift eritrosit aferezi sıklığı, Donasyon Sıklığı, Bağışlar arası Zaman, Lökosit Bağış Sıklığı, Lenfosit Bağış Sıklığı, Platelet Donsayon Sıklığı,

BAŞ AĞRISI

 

TÜRKİYE:  Altta yatan nedene göre hareket edilir. iyileştikten en az 1 gün sonra.

DSÖ REHBERİ:  Eğer baş ağrısı varsa altta neden hastalıktan dolayı değilse baş ağrısı geçtikten sonra verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok. Kendini iyi hissetmesi lazım her bağışta geçerli olduğundan baş ağrısı olmaması lazım diyebiliriz.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  1. Arada Sırada: Eğer Arada sırada ise kişi kan bağışlayabilir.

2. Düzenli

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer düzenli baş ağrısı araştırılmamışsa

İsteğe Bağlı: Eğer araştırılmış ve tanı bağışa enfel bir durum değilse kişi kan bağışlayabilir.


BAŞ DÖNMESİ

TÜRKİYE:  Altta yatan nedene göre hareket edilir. iyileştikten en az 1 gün sonra.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Kendinizi iyi hissediyor ve baş dönmeniz yoksa verebilirsiniz.

BATI NİL VİRÜSÜ

Batı Nil Virüsü tropik ve ılıman iklimlerde bulunan bir virüstür. İlk olarak 1937 yılında Uganda'nın Batı Nil Bölgesinde görülmüştür diye kaynaklarda yer alsa da Büyük İskender'in de ölümüne yol açmıştır. Sivrisinekler aracılığı ile tüm memeli hayvanlara ve insanlara bulaşabilir. Hastalık, 2-8 gün süren bir yumurtlama periyodunun ardından kendini yüksek ateş, bulantı, ağrı olarak hissettirir. Bazı ağır vakalarda ise hasta yarı-koma durumuna bile girebilir.

TÜRKİYE:  Hastalığın insanlara bulaşının söz konusu olduğu bir bölgeden ayrıldıktan sonraki 28 gün boyunca reddedilir. (bkz. Yurt dışı ülke listesi)  Tanı konmuş veya şüphelenilmiş ise 4 ay reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  Batı Nil Virüsü enfeksiyonu geçirmişse ya da benzer semptomlar var ise tam iyileşmeden 6 ay sonra kan verilir. İnsan vakalarının görüldüğü endemik bir bölgeye ziyaretten sonra 28 gün geçmesi istenir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Eğer doğrulanmış bir NAT testi yoksa endemik bölge ziyaretinden sonra 28 gün geçmesi gerekir. Tanı almış hastalar ise tam iyileşmeden 120 gün geçtikten sonra kan verebilir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Batı Nil Virüsü endemik bölge ziyaretinin üstünden 6 ay geçmemiş ve donör endemik bölgede ya da dönüşünde Batı Nil Virüsü tanısı aldıysa

  2. Batı Nil Virüsü endemik bölge ziyaretinin üstünden 6 ay geçmemiş ve donör endemik bölgede ya da dönüşünü takiben 28 gün içinde Batı Nil Virüsü benzeri semptomları olduysa

  3. Diğer durumlar için endemik bölge ziyaretinin üstünden 4 hafta geçtikten sonra kan verebilir.

İsteğe Bağlı:

  1. Tüm donorler endemik bölge ziyaretinin üstünden 6 ay geçtikten sonra kan verebilir. Eğer herhangi bir enfeksiyona dair kanıt ya da semptom yoksa bu süre 4 haftaya düşürülebilir. Eğer 4 hafta geçmemişse herhangi bir semptom ya da tanı yoksa Batı Nil Virüsü için  yapılan valide edilmiş bir NAT testi varsa kişi kan bağışlayabilir.

  2. Eğer donörün dönüşünün üstünden 6 ay geçmediyse ve dönüşünü takiben 28 gün içinde ya da o bölgede Batı Nil Virüsünü andıran semptomları olduysa fakat Batı Nil Virüsü tanısı konmamışsa valide edilmiş Batı Nil Virüsü NAT testi varsa kişi kan bağışlayabilir.

 

​​BAYILMA(SENKOP)

TÜRKİYE:  Sık ve tekrarlayıcı bayılmalarda altta yatan neden belirlenene kadar ret

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Gecikmiş Bayılma Tanımı: Donörün, donasyon merkezinden ayrıldıktan sonra bayılması.

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Açıklanamayan gecikmiş bayılma hikayesi olan kişiler

  2. Donasyona takiben iki kere üst üste bayılmış kişiler

İsteğe Bağlı: Eğer donörün bayılma geçmişi varsa kişi kan verebilir fakat dikkatli bir gözlem gereklidir.

Ek Bilgi: Açıklanamayan gecikmiş bayılma, donasyon geçmişi dışında açık bir nedenin olmadığı bayılmalardır. Gecikmiş bayılma; dehidrasyon, yoğun çaba, hoş olmayan bir durumla karşılaşma ya da uzun süre ayakta kalma nedeniyle olabilir.

Yönlendirmeler: Gecikmiş Bayılma, Ani baş dönmesi - Bayılma hissi, Bayılma, Senkop

BEŞİNCİ HASTALIK: ÇOCUKLUK ÇAĞI VİRAL ENFEKSİYONLAR

 

Beşinci hastalık, özellikle çocuklarda görülen ve yüzdeki tipik döküntü ile tanınabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Alyuvarları etkileyen ve “eritema enfeksiyozum” da denen beşinci hastalığın etkeni “Parvovirüs B19” adı verilen bir virüstür. Çoğu çocukta hafif geçen ve herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayan beşinci hastalık, kansızlığı bulunanlarda ve hamilelerde ciddi sonuçlar doğurabilir.

TÜRKİYE:  Etkenle karşılaştıktan sonra en az 21 gün

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Bilgi yok.

BÖBREK VE MESANE TAŞLARI

Böbrek taşları en sık görülen ve ağrıya neden olan hastalıklardandır. Erkeklerin %10’unda ve kadınların %3’ünde hayatlarının bir döneminde böbrek taşı oluşur. En sık 20-40 yaş arasında görülür. Böbrekler vücudun yan-arka kısımlarında yerleşmiş organlardır. Mesaneye, üreter adı verilen dar kanallarla bağlanmışlardır. Böbrekler kanı süzen, faydalı maddeleri tekrar vücuda geri alan, zararlı maddelerin idrarla atılımını sağlayan filtrelerdir. Böbrekten üretilen idrar, üreter adı verilen kanallardan geçerek mesanede toplanır ve üretra adı verilen kanalla vücuttan dışarı atılır.

Böbrek taşları, çeşitli minerallerin ve maddelerin böbrekte toplanıp, çökelmesi sonucu oluşur. Normal koşullarda idrarda bulunan kimyasallar bu çökmeyi engeller. Bu koruyucu mekanizmanın etkisini kaybettiği durumlarda taş oluşur. Oluşan parçacıklar küçükse, ağrı ile veya ağrısız şekilde atılırlar. Daha büyük taşlar ise böbrekte veya idrar yolunda bir yerde takılıp tıkanmaya yol açabilirler. Hiç ağrı veya şikayet yaratmadan idrar yolu taşı, tıkanmaya neden olup böbreği çürütebilir.

TÜRKİYE:  Asemptomatik ve enfeksiyonsuz olana kadar ertelenir

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Herhangi bir semptomunuz yoksa. Bütün araştırmalar tamamlanmış ve sonucunu aldıysanız ve böbek taşı ile ilgili bir enfeksiyon işaretiniz yoksa verebilirsiniz.

BÖBREK VE MESANE HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Reddedin:

  1. Alt Üriner Sistem Yolu enfeksiyonu olan kişiler: Tam iyileşme ve tedavinin tamamlanmasının üstünden 14 gün geçene kadar reddedin.

  2. Akut Nefrit gibi akut kendini limitleyen renal hastalıklardan sonra tam iyileşme ve renal fonksiyonların normale dönmesi beklenir. Bu durum tam iyileşmenin üstünden 5 yıla kadar red gerektirebilir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Kronik renal hastalığı olanlar eğer durumu; sağlığını bozuyor, anemiye neden oluyorsa ya da kronik ya da rekürren bir enfeksiyon ile ilişkiliyse kalıcı olarak reddedin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Akut Glomerülonefrit: Tam iyileşmenin üstünden 12 ay geçtikten sonra kan verebilir.(herhangi bir tedavi ve uzman takibinden çıkarıldıktan sonra)

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE:

1. Akut Nefrit (Piyelonefrit, Akut Tubuler İnterstisyel Nefrit ve Glomerülonefrit)

Zorunluluk: Eğer bir uzman tarafından inceleme altındaysa ya da tedeavi görüyorsa kişi kan bağışlayamaz.

İsteğe bağlı: Eğer kişi kendini tamamen iyi hissediyorsa herhangi bir tedavi almıyorsa ve takipten çıkarıldıysa kişi kan bağışlayabilir.

2. Kronik Nefrit: Kişi kan bağışlayamaz.

3. Enfeksiyon: Enfeksiyon başlığına bakınız.

4. Böbrek Yetmezliği

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Diyalize ihtiyaç duyan böbrek hastalığı

  2. Hemoglobin düzeyini yükseltme amacıyla eritropoetin ya da benzeri ilaçlar kullananlar

  3. Aktif araştırma altında olanlar veya böbrek yetmezliği nedeniyle takip altında olanlar ya da kardiyovasküler komplikasyonu olanlar

  4. Böbrek transplantı olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer böbrek transplantı depolanmamış otolog organ ise kişi kan bağışlayabilir.

5. Polikistik Böbrek Hastalığı: Polikistik böbrek hastalığı tek başına bağışa engel değildir. Eğer kişinin başka bir sağlık problemi yoksa ve kendini iyi hissediyorsa kişi kan bağışı yapabilir.

6. Renal Kolik ve Böbrek Mesane Taşları: Herhangi bir semptomunuz yoksa, bütün araştırmalar tamamlanmış ve sonucunu aldıysanız ve böbek taşı ile ilgili bir enfeksiyon işaretiniz yoksa verebilirsiniz.

7. İnterstisyel Sistit:

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Araştırma altında olanlar

  2. Bağışı engelleyici bir hastalık ya da durumla ilişkisi olması

  3. Son 7 gün içinde kataterizasyona ihtiyaç duyanlar

  4. İlişkili herhangi bir semptomu olanlar

  5. Pentosan polysulfate sodium (Elmiron) ile tedavi altında olanlar

  6. Sertifikasız bir kurumdan Botulinium enjeksiyonu alanlar

İsteğe Bağlı: Eğer araştırmalar tamamlanmış ise ve tedaviniz(sertifikasız bir kurumda botulinum enjeksiyonu gibi) ya da durumunuzun bağışı engelleyecek herhangi bir konu ile ilişki bulunmamışsa, semptomlar kontrol atına alındıysa(ilaç kullanmanız eğer pentozan polisülfat soldyum dışında ise engel değildir) son 7 gün içinde kataterizasyona ihtiyaç duymadıysanız, Pentozan polisülfat sodyum kullandıysanız tedavinin bitmesinin üstünden 7 gün geçtiyse kan verebilirsiniz.

Yönlendirmeler: Akut Glomürülonefrit, Akut Nefritis, Akut Tübüler İnterstisyel Nefrit, Interstisyel Sistit, Glomerülonefrit, Böbrek Taşı, Nefrit, Ağrılı Mesane Sendromu, Polikistik Böbrek Hastalığı, Piyelonefrit, Renal Kolik, Böbrek Hastalığı, İnterstisyel Sistit,

BÖBREK, KALP, KARACİĞER VE HER TÜRLÜ KADAVRA KAYNAKLI DOKU VE ORGAN NAKLİ
İNSAN KAYNAKLI DOKU VEYA HÜCRE NAKLİ

TÜRKİYE:  Böbrek, kalp, karaciğer ve her türlü kadavra kaynaklı doku ve organ nakli Kalıcı red. İnsan kaynaklı doku veya hücre naklinden sonra 12 ay geçtikten sonra kan verebilirsiniz. [Rehberde tam anlamadığım kısımlardan bir diğeri. Böbrek, kalp, karaciğer nakli olanlar ve her türlü kadavra kaynaklı nakil olanlar kalıcı red gibi bir anlam çıkıyor. Fakat başka bir madde de insan kaynaklı doku veya hücre naklinden sonra 12 ay geçmesi yeterli de yazıyor. DSÖ rehberinde organ nakli alıcıları kan veremez dediğinden dolayı organ nakil alıcılarından kan almamak doğru olur diye düşünüyorum]

DSÖ REHBERİ:  Allojenik doku transplantasyonu yapıldıysa 12 ay boyunca red.

Eğer allojenik hücre ya da dokunun kaynağı 1980'den bu yana vCJD(Deli dana) hastalığının risk olarak görüldüğü ülkelerden biriyse, kök hücre ya da organ transplantasyonu alıcısı ise, dura mater transplantasyonu alıcısı ise, kornea transplantasyonu alıcısı ise, Xenograft yapıldıysa, insan dışı organ perfüzyonu varsa kalıcı reddir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  İnsan kaynaklı doku veya hücre naklinden sonra 6 ay geçmesi gerekir. Xenograft kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Başka bir insandan organ transplantasyonu yapıldıysanız 12 ay beklemeniz gerekir. Dura mater nakli olduysanız kalıcı red. Eğer bir hayvandan oran ya da  canlı doku nakli aldıysanız (Xenograft) hiç bir zaman kan veremezsiniz. Yaşamayan hayvan dokuları(kemik, kalp kapakçığı, tendon gibi) nakli olduysanız bağışa engel bir durum değildir.

İNGİLTERE:  İnternet sitesinde: Daha detaylı bilgi alabilmemiz ve cevap verebilmemiz için lütfen telefon ile bize ulaşın. Eğer 1 Ocak 1980'den sonra böbrek nakli olduysanız kan bağışı yapamazsınız. Rehberde yazanlar için doku ve organ alıcıları başlığına bakabilirsiniz.

​​BÖCEK ISIRMASI

TÜRKİYE:  Isırık flebotomi sahasında ise, iyileşme beklenir. Hekim tarafından herhangi bir bulaş olasılığı ayrıca değerlendirilmelidir. Isırık flebotomi sahasında değilse 1 gün. Hekim tarafından herhangi bir bulaş olasılığı ayrıca değerlendirilmelidir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Eğer antibiyotik kullandıysanız 7 gün geçmesi ve tam iyileşmenin üstünden 14 gün geçmesi gerekir. Eğer ısırık yerinde inflamasyon olduysa ve kaşıntı oluyorsa iyileşene kadar bağış yapmamanız gerekir.

BRONŞİT

TÜRKİYE:  Ciddi kronik bronşit belirtileri taşıyan kişiler kan bağışı yapamazlar

DSÖ REHBERİ:  Akut atağın tamamen iyileşmesi ve tedavinin bitmesinin üstünden sonra 14 gün geçmesi gerekir.  İstirahat halinde nefes darlığı ya da hafif egzersizle siyanoze oluyorsa kan bağışı reddedilir. (Respiratuvar Hastalıklar başlığına da bakınız)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Ağır kronik bronşit semptomları olanlar bağışcı olarak kabul edilmemelidir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Kronik bronşitiniz varsa kan bağışlayamazsınız. Akut bronşitten sonra tedavi ve tam iyileşmeden sonra en az 14 gün geçmesi gerekir. Antibiyotik aldıysanız son haptan sonra en az 7 gün geçmesi gerekir.

BRUSELLOZİS​

 

Brusellozis, Brucella cinsine ait bakterilerin neden olduğu bir zoonotik enfeksiyondur. Bakteri hayvanlardan insanlara enfekte gıda ürünlerinin yenmesi, enfekte hayvanla direkt temas veya aerosollerin inhalasyonu (hava yoluyla) geçebilir. Hastalık eski çağlardan beri bilinmektedir. Akdeniz humması, Malta humması, gastrik dalgalı ateş, inişli çıkışlı (ondülan) ateş gibi farklı isimlerle anılmıştır. İnsanlar tesadüfi konakçıdır ancak bruselloz tüm dünyada yaygın bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir ve en yaygın zoonotik enfeksiyondur.

 

TÜRKİYE:  Tam iyileşmeyi takiben en az 2 yıl

​​​DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Tam iyileşmeden sonra 2 yıl geçmesi gerekir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Kalıcı red.

BULANTI

TÜRKİYE:  Herhangi bir hastalığın göstergesi değilse, 1 gün. Diare(İshal) ile birlikte ise, tam iyileşme ve semptomların bitimini takiben en az 3 gün beklenir

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Bilgi yok.

BULAŞICI OLMAYAN HASTALIK İLE TEMAS

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer hastalıktan etkilenmişes

  2. Temas ettiği kişiyi enfeksiyona götüren aynı şartlar kişide olmamalıdır. Bu ortak ziyaret geçmişi, besin zehirlenmesi ya da aynı besini tüketme olabilir.

İsteğe Bağlı: Eğer potansiyel donör temas ettiği kişi ile ortak risk paylaşmıyorsa bağışı kabul edilir.

Yönlendirmeler: Artpod (Kene) kaynaklı Borne Ensafaliti ile Temas, Kolera ile Temas, Dengue Ateşi(Dang Humması) ile Temas, Malarya ile Temas, MRSA ile Temas, Q Ateşi ile Temas, Sarı Humma İle Temas, Baş Biti ile Temas, Polio ile Temas, Güney Amerika Troponizemi ile Temas, Tetanoz ile Temas, Kene Kaynaklı Ensafalit ile Temas, Undulan Ateş ile Temas, Batı Nil Virüsi ile Temas,

 

BURUN KANAMASI

 

TÜRKİYE:  Altta yatan neden kanama diyatezi ise, tanı konulana kadar beklenir ve tanıya göre hareket edilir.

​​DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  İsteğe bağlı: Eğer potansiyel donör hemoglobin testini geçtiyse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Epistaksis,

BÜYÜME HORMONU

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Hayatınızda insan hipofizinden türetilmiş büyüme hormonu bir kez dahi alanlar

İsteğe Bağlı: Eğer özel rekombinant türevi büyüüme hormonu kullandıysa bağış yapabilir.

Ek Bilgi: İnsan hipofiz bezinden üretilen Growth hormon 1986 yılından beri Birleşik Krallık’ta kullanılmamaktadır. Diğer ülkelerde durum çok çeşitli olduğundan dolayı spesifik bir tarih verilememektedir.

Yönlendirmeler: Büyüme Hormonu,

 

CAMPYLOBACTER

 

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Tam iyileşmenin üstünden 28 gün geçene kadar reddedin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok.

CERRAHİ İŞLEMLER: MİNÖR VEYA MAJOR CERRAHİ (AMELİYAT) / DİAGNOSTİK VE CERRAHİ PROSEDÜRLER

TÜRKİYE:  12 ay boyunca kan bağışı reddedilir.

DSÖ REHBERİ: Reddedin:

  1. Minor diagnostik prosedürler(rijid endoskopi dahil): kişi normal aktivitesini sürdürecek duruma gelene kadar reddedin.

  2. İnvaziv diagnostik prosedürler(fleksibl endoskopi kullanılarak): 12 ay boyunca reddedin.

  3. Biyopsi: Normal aktivteye döndükten sonra kişi kan verebilir.

  4. Minör cerrahi işlemlerden sonra tedavi başarılı bir şekilde tamamlanana ve kişi normal aktivitesine dönene kadar reddedilir.

  5. Major cerrahi işlemlerden sonra 12 ay geçmesi gerekir.

  6. Eğer beyin ameliyatı ise(neurosurgical), dura mater graftı ya da kornea nakli yapıldıysa kalıcı red.

Yönlendirmeler: Biyopsi,

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Cerrahi bir işlemden sonra kişi tamamen iyileşene ve donör olmaya hazır hissedene kadar kan vermemelidir. Ortalama major cerrahiden sonra bu süre 6 aydır.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Ameliyatın detayları hakkında çalışanımız ile görüşmeniz ve ona göre karar verilmesi gerekir.

İNGİLTERE:  Major Cerrahi İçin

Zorunluluk: Aşağıdakiler kan veremezler

  1. Malignensi için olduysanız kan veremezsiniz

  2. Tüm yaralarınız iyileşmemişse kan veremezsiniz.

  3. Herhangi bir enfeksiyonunuz varsa

  4. Hareket etme konusunda sıkıntılarınız varsa (Mobiliteniz eski haline dönmediyse)

  5. Major cerrahinin üstünden 6 ay geçmediyse

  6. Diğer cerrahilerinin üstünden 7 gün geçmeyenler

  7. Herhangi bir fleksibl endoskopik girişimin üstünden 4 aydan az geçenler

  8. Ameliyat sonrası hastaneye gitmesini gerektirecek tedavi görenler

  9. 1 Ocak 1980 yılından sonra ameliyatta transfüzyona ihtiyaç duyanlar

İsteğe bağlı:

a) Eğer cerrahi servikal karsionama in situ(CIN) ya da bazal hücreli karsinoma için yapıldıysa ve diğer kriterlerde herhangi bir sıkıntı yoksa kan bağışlayabilir.

b) Diğer kriterler karşılanıyor, bağışcının valide edilmiş hepatit B core antibody testi negatif ise herhangi bir flexible endoskopi işleminin üstünden 4 ay geçtikten sonra kişi kan verebilir.

c) Diğer kriterler karşılanıyorsa, donör metal kalça replasmanı aldıysa krom ve kobalt seviyeleri izlense dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirilen Başlıklar: Abdominoplasti(Karın Germe), Apendektomi, Mesane Cerrahisi, Duyma Yardımı nedeniyle kemik implantı, Meme büyütme, Meme biyopsisi, Meme Implantı, Meme Küçültme, Meme yumrusu cerrahi sonrası, Budd Chiari Sendromu, Bunyon(Bunion) Ameliyatı, Bypass Operasyonu - Diğer(*By-Pass ile ilgili internet sitesinde eğer doğuştan gelen bir kalp hastalığı nedeniyle olduysanız telefon ile arayıp bilgi alın yazıyor. Eğer doğumla gelen bir kalp defekti dışında bir nedenle cerrahi yapıldıysa kişi kan veremez yazıyor), Kıkırdak cerrahisi, Kolesteatoma, Koklear İmplant, Kozmetik Cerrahisi, Kist çıkartılması, D&C (Dilatasyon&Kürataj Cerrahisi), Endometriyal Ablasyon, Yüz gerdirme, Fibroid Operasyonu, Ganglion Çıkartılması, Gastrektomi, Gastrik Banding, Gastrik Kemer(Mide Kelepçesi), Fıtık Ameliyatı, Hiatus Herni Ameliyatı, Kalça Değiştirme, Histerektomi, Inguinal Herni Ameliyatı, Böbrek Donörü, Graftsız Ligament Rekonstrüksiyonu, Lipoma Çıkartılması, Loop Diatermi - Diğer, Lumpektomi, Diğer Nedenlerden Dolayı Mastektomi(Artmış malignensi riski nedeniyle dahil), Mastoid Operasyonu, Ben Çıkartılması, Myomektomi, Nefrektomi, Operasyon, Organ Donörü, Over Kisti Çıkratılması, Non-malignent Over çıkartılması, Pelvik Floor Tamiri, Cerrahiye ihtiyaç duyan Peritonit, Polip Çıkartılması, Renal Stent Çıkartılması, Vokal Kord Tamiri, Retinal Ayırlma - Kriyoterapi ile Tedavi, Rinoplasti, Deri Lezyonu Çıkarma, Spinal - Ortopedik Cerrahi, Sterilizasyon, Vajinal Bant Operasyonu, Tırnak Çekimi, Tonsillektomi, Sııkışmış Sinir Cerrahisi, Non-malignant Tümör, TVT Operasyonu, Üreter Stenti Çıkartılması, Üretral Darlık Ameliyatı, Vajinal Tamir, Varis Cerrahisi, Vazektomi, Operasyon Bekleme,

 

​"Minör" cerrahi, sadece deri veya müköz membranlar ve bağ dokunun   kesildiği herhangi bir invaziv operasyon işlemidir. Kateteri koymak için   damar kesme, deri altı dokulara pompa koyma,biyopsi alma veya vücut   boşluklarına kateter ya da prob konulması, santral sinir sistemine   elektrot yerleştirilmesi için kafatasında bir delik açılması, cildin   kesilmesi.minör survival cerrahi girişimlere örnektir. Cerrahi alanın   etkin olarak dezenfekte olmadığı işlemler de "minör" olarak düşünülür   (ör: diş çekilmesi, jinjiva greftleri). [Kaynak]

CHAGAS HASTALIĞI / Güney Amerika Tripanozomiyazı)

Chagas hastalığı ya da Amerika tripanozomiyazı, Trypanosoma cruzi adlı protozoanın neden olduğu tropikal bir paraziter hastalıktır. Çoğunlukla öpücük böceği (Triyatomine) olarak bilinen böcekler aracılığıyla yayılır. Belirtiler, enfeksiyonun seyri sırasında değişkenlik gösterir. Hastalığın ilk aşamasında tipik olarak herhangi bir belirti görülmez ya da aşağıdaki hafif belirtiler görülür: ateş, lenf düğümlerinde şişme, baş ağrısı ya da ısırık yerine mahsus şişlik.Fertler 8–12 hafta sonra hastalığın kronik aşamasına girer ve hastaların %60-70’inde asla başka belirti görülmez. Hastaların kalan %30-40’lık kısmında, enfeksiyonun ilk defa bulaşmasından 10 ila 30 yıl sonra başka belirtiler gelişir. Bu belirtiler arasında hastaların %20 ila 30’unda görülen ve kalp yetmezliğine yol açan karıncık genişlemesi sayılabilir. Ayrıca, hastaların %10’luk kesiminde megaözefagus ya da megakolon görülebilir.

TÜRKİYE:  Chagas Hastalığı tanısı almış kişiler kalıcı olarak reddedilirler.

Chagas hastalığının endemik olduğu bir bölgede doğmuş veya transfüzyon almış kişiler, T.cruzi için valide edilmiş bir test ile negatif sonuç vermeleri halinde, sadece plazmafraksinasyon amaçlı olarak plazma verebilirler.

Chagas hastalığı esas olarak Latin Amerika'da görülür. Son yıllarda A.B.D, Kanada, birçok Avrupa ülkesi ve Batı Pasifik ülkelerinde görülme sıklığı artmıştır.

DSÖ REHBERİ:   Enfeksiyon hayat boyu devam ettiğinden ve hiç semptom vermeyebileceğinden T. Cruzi enfeksiyonu geçirmiş olanlar hiç bir zaman kan veremezler.

Eğer T. cruzi için sensitive bir antibody testi yok ise aşağıdaki şartlarda kan bağışının kabul edilmemesi önerilir:

1- Eğer Chagas hastalığını bir kere geçirmiş ise kan bağışlayamaz.

2- Endemik bölgelerde doğmak, 6 aydan uzun süre yaşamak, annesi ya da öz anneannesinin endemik bölgede doğmuş olması

3-Endemik bölgede kan transfüzyonu ya da organ transplantasyonu yaptırmış olmak

4- Endemik bölgenin kırsal kesiminde 28 günden fazla kalmak

Eğer T. cruzi için antibody testi var ise

Endemik bölgeyi ziyaretinin üstünden 6 ay geçtikten sonra kan bağışlayabilir.

Hastalığı geçirdilerse kan bağışlayamazlar.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Chagas hastalığı olanlar ya da geçirmiş olanlar kan bağışlayamazlar. Hastalığın endemik olduğu bölgede kan alan(kan transfüzyonu yapılan kişiler) ya da doğan kişiler T.cruzi için valide edilmiş bir test ile negatif sonuç verirlerse plazmafraksiyon amaçlı plazma verebilirler.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Hastalığı geçirmiş olanlar kan hiç bir zaman veremezler.

İNGİLTERE:  1. Etkilenen Kişiler

Zorunluluk: Kan hiç bir zaman veremezler.

Ek Bilgiı: Chagas Hastalığı protozoal parazit tripanozoma cruzinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Kalıcı bir enfeksiyondur ve transfüzyon ile taşındığı bilinmektedir. Şu an için enfeksiyon için kesin bir tedavi yoktur dolayısıyla enfekte olan kişiler hiç bir zaman kan veremezler.

2.Risk

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Güney Amerika’da ya da Orta Amerika’da(Güney Meksika dahil) doğan kişiler

  2. Annesi Güney Amerika ya da Orta Amerika’da(Güney Meksika dahil) doğan kişiler

  3. Güney Amerika ya da Orta Amerika’da(Güney Meksika dahil) transfüzyon tedavisi alan kişiler

  4. Riskli ülkelerinin kırsal bölgelerinde  tarım topluluklarıyla beraber aralıksız 4 hafta ya da daha uzun süre yaşayanlar ya da çalışanlar

İsteğe Bağlı: Eğer son temasın üstünden 6 aydan uzun süre geçtiyse(ya da 1980’den önce transfüze olduysa) ve valide edilmiş T. cruzi antibody’si negatif ise kişi kan bağışlayabilir.

 

Yönlendirmeler: Chagas Hastalığı, Chagas Riski, Güney Amerika Tropomiyazisi Riski,

CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: 1. Etkilenen Bireyler

Zorunluluk: Durumunuzla ilgili ayrı bir giriş varsa(yönlendirmeler kısmında) önce o konuya bakın.

Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Tam tedavi bitiminin üstünden 12 aydan kısa süre geçenler

İsteğe Bağlı: Klamidya, genital siğiller ve genital herpes için başlıklarına bakın.

2. Etkilenen Bireyin Geçmişteki ya da Şu Anki Cinsel Partnerleri

Zorunluluk: Temasta bulunduğunuz kişinin durumuyla ilgili ayrı bir giriş varsa(yönlendirmeler kısmında) önce o konuya bakın.

Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Potansiyel donör eğer bir tedaviye ihtiyaç duyduysa ve tedavinin bitiminin üstünden 12 aydan kısa süre geçtiyse

  2. Potansiyel donör tedaviye ihtiyaç duymadıysa fakat enfekte partner ile son cinsel temasının üstünden 12 aydan kısa süre geçtiyse

 

Ek Bilgi: Cinsel yolla bulaştığı kesin olan hastalıklar(sifiliz ve gonore gibi) büyük olasılıkla diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilişkilidir. Bu hastalıklarda 12 aylık bir red süresi gereklidir. Bu şekilde diğer cinsel yolla bulaşan hastalıların da donasyon ile hastaya geçme riski düşürülecektir.

Yönlendirmeler: Genitoüriner İlaçlar, Gonore, GUM Klinik, Cinsel yolla bulaşan hastalık,  STD(Sexually Transmitted Disease), Venereal Hastalıklar, Gonore,

CROHN HASTALIĞI​

 

Crohn hastalığı sindirim kanalını tutan kronik inflamatuvar (iltihabi) bir hastalıktır. Ağızdan makata (anüse) kadar sindirim sisteminin tüm bölümlerini tutabilmesine karşın sıklıkla ince bağırsağın son kısımlarını ve (veya) kalın bağırsağı tutar.

 

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Crohn hastalarının hastalığı uzun süreli remisyonda ise(hastalık uzun süredir semptom vermiyorsa diyebiliriz), kendilerini iyi hissediyorlarsa ve minumum hemoglobin seviyesini karşılıyorlarsa kan verebilirler. Eğer bu şartları karşılamıyorlarsa kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yo

İNGİLTERE:  Kalıcı red.

 

CİLT ENFEKSİYONU - CİLT HASTALIKLARI

 

TÜRKİYE:  Sekonder enfeksiyon varsa veya flebotomi alanında enfeksiyon varsa veya yaygın pürülan yaralar varsa uygun süre reddedilir.​​​​

DSÖ REHBERİ:  Kabul Edin:

  1. Hafif egzema, hafif akne ve hafif psöriasis varsa ve bu lezyonlar enfekte değilse, sistemik semptomlar yoksa, flebotomi sahası etkilenmemişse ve retinoid ya da immunsupresif tedavi almadıysa kan bağışı yapabilir

  2. Akne için düşük dozlu uzun süreli antibiyotik tedavisi bağışa engel değildir.

  3. Yanıklar tam iyileştikten sonra kan verebilirler.

Reddedin:

  1. Sistemik bir tedavi altında olan generalize deri hastalıkları reddedilir.

  2. Bulaşıcı deri hastalığı(uyuz, saçkıran gibi) olanlar reddedilir.

  3. Enfekte lezyonları bulunan Psöriyazis,sistemik semptomları olanlar, flebotomi sahası etkilenmişse, immunsupresif ya da retinoid tedavisi alıyorsa kan veremez.

Kalıcı Olarak Reddedin  Cildi etkileyecek sistemik hastalıklar(aşağıdaki örnekler gibi) hiç bir zaman kan veremez.

  1. Skleroderma

  2. Sistemik Lupus Eritematozus

  3. Dermatomiyozit

  4. Sistemik kutanöz amiloidosis

Yönlendirmeler: Egzema, Psöriyazis

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Venepuncture alanında egzema dahil hiç bir lezyon olmamalıdır.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Akne için antibiyotik kullanımı bağışa engel değildir. Flebotomi alanı temiz ise kan bağışına engel değildir. Eğer deri hastalığı enfekte olduysa enfeksiyonun geçmesini beklemeniz gerekir.

İNGİLTERE:  Cilt Hastalığı olarak başlık var. Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Donörün enfekte ya da bulaşıcı bir durumu varsa (Skabies uyuz gibi)

  2. Malignensi öyküsü varsa

  3. Venepunktur bölgesi(damara girilen bölge) etkilenmişse

  4. Geniş bir bölgeye; steroid, Tacrolismus(Protopic) ya da Pimecrolimus (Elidel) kremlerini son 6 ay içinde 3 haftadan uzun süre uygulandıysa

  5. Hayatınızın herhangi bir bölümünde Etretinat(Tigason) tedavisi aldıysanız

  6. Asitretin (Neotigason) tedavisini göreli 24 aydan kısa süre geçtiyse

  7. İsotretinoin(roaccutane) ya da Alitretinoin (Toctino) ilaçlarının son dozunun üstünden 4 haftadan az süre geçtiyse

  8. Şu an açık bir yara ya da enfeksiyonu varsa

İsteğe Bağlı:

  1. Ara sıra steroid, takrolismus ya da pimecrolimus ya da diğer krem kullanımı eğer küçük bir bölgeye ise ve kişi yukarıdaki maddelerden herhangi birinde değilsei kan bağışlayabilir.

  2. Kronik superfisyal fungal enfeksiyonlar (tinea, ringworm, atlet ayağı, kronik fungal tırnak enfeksiyonu) için lokal tedavi altında olanlar ya da bu kişilerle teması olanlar kan verebilir.

  3. Skabies ile teması olan fakat açık ve kesin bir şekilde enfekte olmayan kişiler kan bağışlayabilir

  4. Eğer malignensi, bazal hücreli karsinom (rodent ülser) ise tedavi tamamen bitmiş ve bütün yaralar tamamen iyileşmiş ise kişi kan bağışlayabilir

  5. Topikal Steroid tedavisi dışında bir tedavi gerektiren Liken Sklerozu olan donörler Etretinate (Tigason) kullanmamamışlarsa; tedavinin tamamlanmasının üstünden 24 ay geçtiyse ve herhangi bir açık yaranın olduğu bölge yoksa ya da bir enfeksiyon yoksa, malignensi ile bağlantılı bir öykü yoksa ve tüm semptomlar aralıklı topikal steroid kullanarak ya da kullanmayarak  kontrol altına alınmış ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Cilt hastalığı için Alitretinoin kullanımı, Atlet Ayağ(Ayakta mantar enfeksiyonu), Cilt hastalığı için Elidel kullanımı, Liken Planus, Liken Skleroz, Cilt Hastalığı için Neotigason, Cilt Hastalığı için Pimecrolimus Hastalığı, CiltHastalığı için Protopic, Saçkıran(Ringworm), Uyuz,

 

CİNSEL İLİŞKİ

TÜRKİYE:

1-  Cinsel ilişki: AIDS hastalarının cinsel partnerleri: Kalıcı red

2- Cinsel ilişki: diyalize giren bir kişi ile cinsel ilişki: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

3- Cinsel ilişki: erkek erkeğe cinsel ilişki: Kalıcı red

4- Cinsel ilişki: hemofili hastası bir kişi ile cinsel ilişki: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

5- Cinsel ilişki: HIV I-II taşıyıcılığı olan kişilerin cinsel partnerleri: Kalıcı red

6- Cinsel ilişki: HIV yönünden riskli bölgelerde 6 aydan kısa yaşamış ancak bu ülkelerin vatandaşları ile cinsel teması olmuş kişiler: Kalıcı red

7- Cinsel ilişki: kan ve kan ürünü alan bir kişi ile cinsel ilişki: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

8- Cinsel ilişki: para karşılığında cinsel ilişki: 12 ay geçmesi gerekir.

9- Cinsel ilişki: uyuşturucu karşılığında cinsel ilişki: 12 ay geçmesi gerekir.

10-Cinsel ilişki: Hepatit B'si olan bir kişi  ile cinsel ilişkisi olmuş kişiler, Aşı ile bağışıklanmış olduğunu kanıtlamalıdır. Enfeksiyon hastalıkları polikliniği olan bir hastaneden alınmış test raporları (Anti-HBc negatif, Anti-HBs pozitif) ile belgelemesi talep edilir. Nedeni bilinmeyen hepatit ve hepatit c hastası olan biri ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

DSÖ REHBERİ:

1-  Cinsel ilişki: AIDS hastalarının cinsel partnerleri: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

2- Cinsel ilişki: HTLV(Human T-cell lymphotropic viruses) I ve HTLV II hastalarının cinsel partnerleri: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir. Fakat HTLV I ve

HTLV II enfeksiyonunu gösteren bir test mevcut değil ise daha önce HTLV I ve HTLV II hastalarıyla cinsel teması olan kişilerden kan alınmaz. Yani kalıcı red.

3- Cinsel ilişki:  HHV8(Human Herpes Virus 8) enfeksiyonunu taşıyan kişilerle cinsel ilişkisi olmuş olanlardan kan alınmaz. Kalıcı red.

4- Cinsel ilişki: Sifilizi ve Gonoresi olan biri ile son cinsel temasın üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

5- Cinsel ilişki: Yüksek riskli grup ile daha önce cinsel ilişkisi olanlar bu son temasın üstünden 12 ay geçmesi gerekir. Eğer cinsel tercihleri kişiyi yüksek riskli gruba sokuyorsa kesin red verilir.

Yüksek riskli grup: Birden fazla(multiple) seks partneri, cinsel ilişki için para almak ya da para vermek(seks işcileri ve müşterilerini de kapsar), erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunanlar, erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunmuş bir erkek ile cinsel ilişkide bulunan kadınlar.

6-Cinsel ilişki: Hepatit B, C ve E enfeksiyonu olan biri ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

7- Cinsel ilişki: Damardan uyuşturucu alan kişinin cinsel partneri olanlar son ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

AB REHBERİ:

Cinsel tercihleri eğer kişiyi yüksek riskli gruba sokuyorsa ve kanla geçme ihtimali olan ağır enfeksiyon hastalıklarını kapma riski varsa kişinin kan bağışı hiç bir zaman kabul edilmez.

- HIV partneri olan kişilerin son cinsel temasının üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

- Hepatit B'li bir kişinin cinsel partneri eğer immun olduğunu kanıtlamazsa kan alınmaz. Hepatit B'li biri ile cinsel temasın üstünden en az 6 ay geçmesi gerekir. HBV NAT ve anti-HBc çalışılıyor ve sonuçları eğer kişinin negatif ise bu süre 4 aya kadar indirilebilir.

AMERİKAN KIZILHAÇI:

Hepatitli olan biri ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

Eğer uyuşturucu, steroid ya da doktor tarafından yazılmamış bir iğne vurulduysanız, son 12 ay içinde erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunduysanız, seks için para ya da herhangi bir şey aldıysanız ya da bu üstte özellikleri sayılan kişiler ile seks yaptıysanız risk grubundasınız demektir ve kan veremezsiniz.

Erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunanlar son cinsel temastan 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

İNGİLTERE: Bütün hastalıklar için bulabildiğim kadarıyla yetkilimizle daha fazla bilgi için görüşmeniz gerek diyor.


Creutzfeldt Jacob hastalığı – CJD ve VCJD

Creutzfeldt Jakob hastalığı (CJD), tedavi edilemez ve değişmez bir biçimde ölümcül olan (mortalite %100) dejeneratif nörolojik bir hastalıktır. CJD, prion adı verilen proteinler nedeniyle oluşur. CJD çok nadir görülen (1/5.000.000) bir prion hastalığı olmasına rağmen diğer prion hastalıklarına oranla görülme olasılığı daha fazladır. Hastalık beyin dokularının hızlı bir şekilde tahrip olmasına, beyin içerisinde küçük boşlukların oluşması nedeniyle beynin süngerimsi bir yapıya dönüşmesine neden olur.

TÜRKİYE:  Kalıcı red. (VCJD hakkında ayrı başlık yok fakat o da kalıcı red.)

DSÖ REHBERİ:  Sporadik, familyal ve iyatrojenik tipteki CJD'nin transfüzyon-transmisyon bulaşı hakkında bir kanıt olmasa da CJD benzeri semptomları olan ve ailesinde CJD olan kişilerin bağışları kabul edilmez. Kalıcı Red:

- Sporadik ve familyal CJD'si olanlar

- Sporadik ve familyal CJD hastalarının birinci derece akrabaları

- vCJD'nin risk olarak kabul edildiği ülkelerden birinde 1980'den sonra herhangi bir transfüzyon tedavisi alanlar, insan kaynaklı terapotik ürünü alanlar

-Hayatında; insan kaynaklı hipofiz bezi hormonu alanlar, human gonadotropin tedavisi alanlar, dura mater graftı olanlar, kornea transplantasyonu olanlar ya da neurosurgery(beyin ameliyatı diyebiliriz) hikayesi olanlar

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Daha önce insan kaynaklı hipofiz bezi hormonu tedavisi gören, dura mater ya da korneal graft transplantı olan, daha önce CJD için ailesel riski olduğu söylenen ve diğer kan ile bulaşan spongiform ensafalopati hastalarından kan alınmaz. Aynı şekilde CJD hastalarından da kan alınmaz.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer daha önce dura mater transplantı olduysanız, insan kaynaklı hipofiz bezi hormonu aldıysanız kan veremezsiniz. Kan bağı olan bir akrabanızda CJD hastalığı olduysa yine kan veremezsiniz.

İNGİLTERE:  Hastalık Kalıcı red.  Genetik bir araştırmadan sonra CJD açısından riskiniz olmadığı tespit edilirse ve kan bağınız olan 2 veya daha fazla akrabanız hastalığa yakalanmadıysa kan verebilirsiniz.

CJD: 01.01.1980-31.12.1996 tarihleri arasında toplam olarak 6 ay veya daha uzun süre Birleşik Krallıkta (İngiltere, K.İrlanda, Galler, İskoçya) yaşamış kişiler

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Direkt bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Direkt bilgi yok fakat bağışcılara Birleşik Krallıkta 1980-1996 yılları arasında 6 aydan uzun süre geçirdiniz mi diye sorun diyor.

AMERİKAN KIZIL HACI:  1 Ocak 1980-31.12-1996 tarihleri arasında Birleşik Krallıkta(Channel Adaları, İngiltere, Falkland Adaları, Gibraltar, Isle Of Man, Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler) 3 aydan daha uzun süre geçirdiyseniz.

1 OCak 1980'den bu güne kadar Birleşik Krallık ya da Fransa'da kan transfüzyonu gördüyseniz

1 Ocak 1980'den bu güne kadar toplamda 5 yıldan uzun süre Avrupa'da yaşadıysanız kan veremezsiniz.

İNGİLTERE:  Bilgi yok.

 

DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI (Neurobehavioral Disorders)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Potansiyel donör, doğru bilgi verebilecek durumdaysa ve davranış bozukluğu kan toplama sürecini etkilemiyorsa ilaç kullansalar dahi kan verebilirler.

Yönlendirmeler: Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu(ADHD), Apraksi, Asperger Sendromu, İşitsel İşleme Bozukluğu, Otizm Spektrum Bozukluğu, Otistik, Dispraksi, Dil İşleme Bozukluğu, Obsesif Kompulsif Bozukluk, OCD(Obsessive Compulsive Disorder), Tourette Sendromu,

 

DEKOMPRESYON HASTALIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Şu an devam eden bir araştırma ve/veya tedavi altında olanlar ve hala semptomatik olanlar

  2. Bağışa engel olan durumlardan birinin komplikasyonu sonucundaysa

İsteğe Bağlı: Eğer rekompresyon tedavisi 24 saatten uzun süre önce bittiyse, donör kendini işe dönecek/normal günlük aktivitelerini yapacak kadar iyi hissediyorsa, steroid ya da antikoagülan tedavi eğer alındıysa üstünden 7 gün geçmişse ve

  1. Kas (uzun ağrısı gibi), deri (lenf şişkinliği gibi) ya da hafif nörolojik semptomlar (güçsüzlük ya da hissizlik gibi) eğer stabilize edilmiş ve donör hastaneden çıkartılmışsa kişi kan bağışlayabilir.

  2. Arteryal gaz embolizmi rekompresyon tedavisine tam bir şekilde cevap vermişse, miyorkardiyal ya da serbreal iskemik bir olay(kalp krizi/felç gibi) ile ilişki olduğuna dair herhangi bir kanıt yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Caisson Hastalığı(Dekompresyon sendromu, Vurgun), Dekompresyon Hastalığı,

 

​DELİCİ TAKILAR / BODY PIERCING

TÜRKİYE:  12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ:  12 ay geçici red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 6 ay geçici red. Eğer Hepatit c için  sağlanan bir Nat testi varsa ve negatif ise 4 ay geçici red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer kullanılan ekipmanlar tek kullanımlık ise kan verebilirsiniz. Eğer tek kullanımlık ekipman ile yapılmadıysa piercing 12 ay beklemeniz gerekir. Eğer tek kullanımlık mı değil mi emin değilseniz 12 ay beklemeniz gerekir.

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Son piercingin üstünden 12 ay geçmeyenler

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer dört ay geçtiyse ve valide edilmiş hepatit B core antibody testi negatif ise kişi kan bağışlayabilir.

  2. Boyama, stensiling gibi deriyi delmeden uygulanan işlemlerde beklemeye gerek yoktur.

Yönlendirmeler: Derma-rolling, kulak ve vücut piercingleri, kalıcı ve yarı kalıcı makyaj, dövme, Piercing,

 

​DEMANS

Demans (Latince de- "uzak" + mens (masdar mentis) "mantık"), düşünce bozukluğudur. Halk arasında bunama da denir. Demans, beyinde hasardan kaynaklanan ve ilerleyen bir bozukluk olup kişide yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Özellikle etkilenen bölgeler hafıza, dikkat, dil ve problem çözme alanlarıdır. Durumun ileri aşamalarında kişi zaman, yer ve kişi oryantasyonunu kaybeder. Demansın yaygın olan bir şekli Alzheimer hastalığıdır.

TÜRKİYE:  Kalıcı red

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red. Diğer nörodejeneratif hastalıklarda da aynı şekilde medikal geçmişi hakkında doğru bilgi veremeyeceğinden ötürü  vCJD bulaşı riskinden dolayı kalıcı red verilmelidir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Kalıcı red.

 

DERMATİT

Dermatit ve egzama eş anlamlıdır. Deride enflamasyon anlamına gelir. Epidermis ve üst dermisin zararlı sayılan bir uyarana karşı verdiği enflamatuar yanıttır. Tüm ekzemalarda ana subjektif yakınma kaşıntıdır.

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Venepuncture alanı(damara girilecek bölge) etkilendiyse

  2. Derinin büyük bir bölümü etkilendiyse

  3. Steroid tableti ya da enjeksiyonu alınıyorsa, Tacrolismus(Protopic) ya da Pimecrolimus (Elidel) kremleri geniş bir alana uygulandıysa

  4. Donör son 12 ay içerisinde uzun süreli(6 ay ya da daha uzun) steroid tedavisi gördüyse

  5. Son 12 ay içinde immun sistemi etkileyen sistemik tedavi aldıysa

  6. Etkilenen bölge enfekte olduysa

  7. Alitretinoin(Toctino) kullanımının üstünden 4 haftadan az süre geçtiyse

İsteğe bağlı: Eğer etkilenen bölge küçük, damara girilecek bölge etkilenmemiş ve sadece topikal tedavi alıyorsa kişi kan verebilir.

Yönlendirmeler: Dermatit için kullanılan Alitretinoin, Dematitis, Egzema, Dermatit için Elidel, Dermatit için Pimecrolimus, Dermatit için Protopic,

 

DİABATES İNSİPİDUS

Diabetes insipidus aşırı idrara çıkma, aşırı susama ve aşırı su içme ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Sık idrara çıkma (özellikle gece idrara çıkma) ve gece idrar kaçırma en önemli belirtileridir. İdrar soluktur, renksizdir ve konsantrasyonu düşüktür. Belirtileri benzemesine rağmen Diabetes mellitus’tan (şeker diyabeti) tamamen farklıdır. Nedenleri ve tedavileri birbirine benzemez.

TÜRKİYE:  Kalıcı red

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Kalıcı red.

​DİABATES MELLİTUS

Diabetes mellitus (Diabetes: Yunanca: idrara geçen, ve Latince mellis = tatlı ya da bal), sıklıkla yalnızca diyabet olarak adlandırılan, genellikle kalıtımsal ve çevresel etkenlerin birleşimi ile oluşan ve kan glukoz seviyesinin aşırı derecede yükselmesiyle (hiperglisemi) sonuçlanan metabolik bir bozukluktur.[2] Vücutta kan şekerinin düzenlenmesi pek çok sayıda kimyasal madde ve hormonun karmaşık etkileşimi sonucunda sağlanır. Şeker metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynayan hormonlardan en önemlisi pankreasın beta hücrelerinden salgılanan insülin hormonudur. Diabetes Mellitus ya insülin salgılanmasındaki yetersizlik ya da insülinin etkisindeki veya insülin cevabındaki bir bozukluk sonucunda ortaya çıkan yüksek kan şekerinin yol açtığı birkaç grup hastalığı tanımlamak için kullanılan ortak bir terimdir.

TÜRKİYE:  İnsulin kullanımı varsa veya komplikasyon gelişmişse, kalıcı olarak ret edilir.

DSÖ REHBERİ: Ortostatik hipotansiyon öyküsü olmamış, enfeksiyon, nöropati veya vasküler hastalık, özellikle de periferik ülserasyon bulguları bulunmamak şartıyla diyabetli bireyler diyet veya oral tedavi(hap) ile hastalığı iyi kontrol edilmişse kan verebilirler. Eğer tedavide insüline ihtiyaç duyuluyorsaya da multi-organ tutulumlu komplikasyon varsa kalıcı olarak reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Eğer insülinle tedavi gerekiyorsa ve rDNA insülin kullanıldıysa kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer diyabet insülin ya da oral tedavi ile iyice kontrol altına alındıysa kan verebilirler. Fakat insülin alt başlığında ise şöyle bir madde var: "1980'den beri diyabeti olan donörler eğer sığırdan üretilen insülin kullandıysa ve sığırların orjini Birleşik Krallık ise kan veremezler"

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İnsülin ile tedaviye ihtiyaç duyuyorsa

  2. Diabet ilaçları son 4 hafta içinde değiştirildiyse (doz, etken madde değşikliği gibi)

  3. Bayılma, yorgunluk hissi, baş dönmesi atakları, sersemlik ile ilgili problemler yaşayanlar

  4. Kalp yetmezliğinden müzdaripse

  5. Diyaliz gerektiren böbrek nakli olduysa, eritroppoetin ya da benzeri ilaç kullanma ya da renal transplant için aktif araştırma altında olanlar

  6. Daralmış ya da tıkanmış arter nedeniyle herhangi bir tipte amputasyon cerrahisi geçirenler

  7. Kangren öyküsü olanlar

  8. Duyu kaybıyla ilişkili ülser ya da yaraları olması ya da geçmişte olması

  9. Pankreas doku nakli olanlar

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer pre-diyabet(diyabet öncesi), gestasyonel diyabet tanısı almışsa fakat tedaviye ihtiyaç görülmüyorsa kişi kan bağışlayabilir.

  2. Eğer hastalık diet, oral ilaç ya da insülin dışı enjetebl bir ilaç(Exanatide (Byetta) ya da Liraglutide(Victoza)) ile kontrol altında tutuluyorsa ve son 4 hafta içinde ilacın ne tipi ne de dozu değiştirilmediyse kişi kan bağışlayabilir

  3. Eğer bir önceki tedavi insülin ile yapıldıysa(sığırdan üretilen insülin dahil) fakat bu tedavi dört haftadan uzun süre önce durdurulduysa kişi kan bağışlayabilir.

  4. Eğer kangren diyabet ya da periferik vasküler hastalık nedeniyle ilişkili değilse( mesela hipotermi ya da meningokok menenjitine bağlı olabilir) eğer tüm yaralar tamamen iyileştiyse amputasyon gerekli olsa dahi kişi kan bağışlayabilir.

 

Yönlendirmeler: Byetta, Diabet - Şeker, Diabetes Mellitus, Diabetik Ülser, Exanatide, Liraglutide,

DİARE(İSHAL)

TÜRKİYE:  Tam iyileşme ve semptomların bitimini takiben en az 3 gün

DSÖ REHBERİ:  Tam iyileşme ve tedavi bitiminden 14 gün sonra verebilirsiniz.(Antibiyotikler dahil) Eğer irritabl bağırsak sendromuna bağlı kronik ishaliniz varsa ve halsizliğiniz yoksa kan verebilirsiniz. Eğer ishaliniz Yersinia enterocolitica'ya bağlı ise tam iyileşmenin üstünden 28 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok. Fakat son 1 hafta içinde ishaliniz ya da kusmanız oldu mu diye soru sorunuz diyor.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Eğer ishaliniz İrritabl bağırsak sendromuna bağlı ise kendinizi fit ve iyi hissediyorsanız kan verebilirsiniz. Eğer Crohn ya da Ülseratif Kolite bağlı ise ishaliniz kan veremezsiniz. Eğer bir sefere mahsus olan bir ishal ise tam iyileşme ve tedavinin üstünden 14 gün geçmesi gerekir eğer tedavinizde antibiyotik kullandıysanız son dozun üstünden 7 gün geçmesi gerekir. Başka bir nedenden dolayı ise yetkililerle görüşmeniz gerekmektedir.

DİREKT COOMBS TESTİ(DİREKT ANTİGLOBULİN TESTİ) POZİTİFLİĞİ

TÜRKİYE:  İlk kez direct antiglobulin testi pozitifliği bulunması halinde 1 yıl geçici ret verilir.

Direkt Coombs testinin en az 1 yıl arayla tekrarlayan pozitifliği halinde kalıcı olarak ret verilir

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

DİŞ TEDAVİSİ

TÜRKİYE:  -Diş tedavisi: ruhsatlı yerde yapılan diş çekimi veya kanal tedavisi gibi kanamalı müdahaleler: 7 gün geçici red

- Diş tedavisi: ruhsatlı yerde yapılan dolgu veya diş taşı temizliği gibi kanamasız müdahaleler: 1 gün geçici red.

- Diş tedavisi: ruhsatsız yerde yapılan diş tedavisi: 12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ:  Basit prosedürler için üstünden 1 gün geçmesini bekleyin kanal tedavisi, diş çekimi gibi müdahalelerden sonra 7 gün bekleyin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Diş çekiminin üstünden eğer bir komplikasyon yoksa 1 hafta geçmesi gerekir. Transisyen bakteriyemi tehlikesinden ötürü.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer şu an bir enfeksiyon yoksa diş ile ilgili prosedürlerden sonra kan verebilirsiniz. Eğer dental bir enfeksiyondan dolayı antibiyotik kullanıyorsanız bitmesini bekleyin. Oral cerrahi geçirdiyseniz 3 gün bekleyin.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Kanal tedavisi, köprü, kaplama, dental implant ya da diş çekiminin üstünden 7 gün geçmemiş olanlar

  2. Dolgu, tiş taşı temizliği ya da diğer yüzeysel tedavilerinin üstünden 24 saat geçmemiş olanlar

  3. Yaraları tamamen iyileşmemiş olanlar

  4. Son 7 gün içinde herhangi bir enfeksiyonu ya da antibiyotik tedavisi alanlar

  5. Allojenik insan dokusu(kemik) kullanılanlar

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer sadece muayene(gözlem) olunduysa, varolan kaplamaya/köprüye anestezi ve delme işlemi yapılmadan yenileme yapıldıysa bağış kabul edilir.

  2. Eğer non-allojenik(başka bir kişiden değil) matrix graftı kullanıldıysa (bu otolog(kişinin kendi dokusu), alloplastik (biyolojik olmayan) ya da bir hayvandan olabilir) bağış kabul edilir. Not: Kullanılan matrix graftının nasıl elde edildiği görevlimiz tarafından işlemi yapan cerraha sorulmalıdır.

Ek Bilgi: Avrupa birilğinde yapılan dental çalışmalarda materyal ve metodların hepsi bilinen enfeksiyon risklerinden arındırılmıştır. Demineralise hayvan dokuları(Bio-Oss ve Bio-Gide) ya da protein(prion) çeşitlerinden temizlenmiş ürünler Avrupa Birliği ve A.B.D tarafından onaylanmıştır. (internet sitesinde Bio-Oss, Bio-Gide Ürünleri kullanımı: Tedavinin bitmesi ve yaraların tamamen iyileşmesinin üstünden 7 gün geçmesi gerekir diyor)

Yönlendirmeler: Bio-Gide - Dental Tedavi, Bio-Oss - Dental Tedavi, Kanal Tedavisi, Diş Çekimi,

 

DİVERTİKÜLER HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Eğer kişi kendini iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Divertiküle ait semptomlar varsa

  2. Sistemik antibiyotik tedavisinin üstünden 7 günden az geçenler

İsteğe Bağlı: Eğer donorün hafif abdominal ağrı ya da kabızlık şikayeti dışında herhangi bir semptomu yoksa kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Divertiküler Hastalıklar, Divertikülit, Divertikülozis,

 

DÖVME (TATTOO)

TÜRKİYE:  12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ:  Eğer döveminin yapıldığı ortamın sterilite ve güvenirliğinden emin olunamıyorsa 12 ay reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 6 ay geçici red. Eğer Hepatit C için Nat testi negatif ise 4 ay geçici red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer dövme yapan yer kayıtlı bir kurum değilse ve sterilite şartlarını sağlamıyorsa 12 ay.  Eğer kayıtlı bir merkezde yapılıyorsa ve steril iğne ve mürekkep kullanılıyorsa hemen verebilir.

İNGİLTERE:   4 ay beklemeniz gerekir.

DURA MATER GREFTİ

 

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kalıcı red.

İNGİLTERE:   Lütfen ilgili duruma bakın deniyor fakat bilgi bulamadım.

 

EGZERSİZ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: İsteğe Bağlı: Eğer donör iyi hidrate olmuşsa, son egzersizinden sonra iyi ise ve donasyon sonrası risklerden bahsedilip egzersiz ile ilgili bilgi verilirse kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Egzersiz, Spor

EMBOLİ

Emboli, kanla taşınan yabancı bir cismin damarı tıkaması durumudur. Damardaki bir trombüsten kopan kan pıhtısının başka bir damarda tıkanmaya sebep olmasına ise tromboembolizm denilmektedir.​

Bacak ve kol atardamarlarındaki emboliler çok şiddetli bir sancı ve o bölgede renk sogunluğuna yol açar. Acil olarak reperfüzyon uygulanmadığı takdirde felç veya o organın kesilmesine neden olacak kangren gelişebilir. Beyindeki emboliler felçlere neden olabilmektedir. Akciğer embolileri ise pulmoner emboli olarak adlandırılır ve bu durum ölüm dahil olmak üzere ciddi sorunlara neden olabilir.

TÜRKİYE:  Sebep derin ven trombozu ya da pulmoner emboli ise, sadece 1 kez olmuşsa ve asemptomatikse, antikoagülan tedavinin üstünden 1 ay sonrasına kadar ertelenir.

Eğer serebral emboli geçirdiyseniz KALICI RED.

DSÖ REHBERİ:  Kabul edin:

-Eğer trombofilik bir durum yaşadı fakat trombotik epizod öyküsü yok ve antikoagülan tedavi görmüyorsa

- Sadece bir kez derin ven tromboz epizodu ya da neden meydana geldiği ortaya konan pulmoner emboli, eğer tamamen iyileşmişse ve antikoagülen tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kabul edin.

-Son 12 ayda sadece bi kez olan tromboflebit epizodu ve kişinin kendini tamamen kendini iyi hissetmesi ve tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kan verebilirler.

Kalıcı red:

-İki ya da daha tedavi gerektiren fazla venöz tromboz epizodu

-Aksiller ven trombozu ya da  üst ekstremiteyi etkileyen tromboflebit

-Son 12 ay içinde iki ya da daha fazla tromboflebit epizodu kalıcı red.

-Geçici serebral iskemik öyküsü olan ya da felç geçirenler(kısaca serebral emboli öyküsü olan diyebiliriz) kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Serebrovasküler hastalık öyküsü olan, arteryel tromboz ya da tekrarlayan ven trombozu öyküsü olanlar hiç bir zaman kan veremezler.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aterosklerozunuz varsa, aksililer ven trombozu geçiridyseniz, iki ya da daha fazla trombozis öykünüz olduysa ya da hayatınız boyunca antikoagülan tedavi görecekseniz kan bağışlayamazsınız.Eğer trombozunuz aşağıdakilerden birinden dolayıysa, anti koagülan tedavinin üstünden 7 gün geçtikten sonra ve tromboz öykünüz sadece 1 kez olduysa kan verebilirsiniz. "Kontraseptif(OKS) ilaçtan dolayı, Uzun süreli uçuştan dolayı, Alçıdan dolayı, Hareketsizlik sonucu, sigaradan dolayı, cerrahi müdahale sonrası, hamilelikten ötürü"

EMOSYONEL STRES KAYNAĞI

TÜRKİYE:  Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

 

ENDOKARDİT

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Aktif enfeksiyonu olanlar

  2. Aktiviteyi limitleyen kalp defekti

Ek Bilgi: Kalp problemi olan kişilerde endokardit(kalp zarı, kalp kası ve kalp kapakçıklarının inflamasyonu) görülebilir. Bu kişiler kalp defekti ya da bu nedenle kullanacağı tedavi nedeniyle kan bağışı yapamazlar. Bu durum cerrahi ve transfüzyonu da içerir.

Yönlendirmeler: Endokardit, SBE, Subakut Bakteriyel Endokardit,

ENDOSKOPİ

TÜRKİYE:  12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ:   Rijid endoskopiyi de içeren minör tanı koyma işlemlerinden sonra kişi normal aktivetelerine döndükten sonra kan verebilir. Fleksible endoskopiyi de içeren  İnvaziv tanı koyma işlemlerinden sonra 12 ay geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Fleksible aletler kullanılan endoskopik biyopsi işleminden sonra 6 ay geçmesi gerekir. Hep C için valide edilmiş bir Nat tesi negatif ise 4 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Flexible(Fleksibıl) endoskopi işleminin üstünden 6 ay geçmeyenler

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer endoskopik muayene rijid endoskopi olarak yapıldıysa(örnek kolonoskopi ve bir çok artraskopi ve proktoskopi muayenesi)donör kendini iyi hissediyor ve herhangi bir test sonucu beklemiyorsa kişi kan bağışlayabilir.

  2. 4 ay geçtikten sonra valide edilmiş Hepatit B Antibody testi negatif ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Artroskopi, Bronkoskopi, Kolonoskopi, Endoskopi, Gastroskopi, Laparoskopi, Magic Eye(Endoskopiye böyle de diyorlar), Proktoskopi, Sigmoidoskopi,

 

ENGELLİ DONÖR / İLETİŞİM ZORLUKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Bütün donörler mutlaka

  1. Donasyon sürecini tamamen idrak etmelidirler

  2. Donasyon işlemi hakkında ve kanının test edileceği ve buna göre kullanılacağı hakkında kişiye bilgi verilmelidir. Donörler bu işleme bilgilendirilmiş bir şekilde rızasını vermelidir.

  3. Donör, kendi ve diğer kişilerin güvenliğini riske atmadan kan merkezini kullanmalıdır. ( Donör yürüyen sandalyede olmamalıdır)

Üçüncü Şahıs Tercümanları:

  1. Eğer donör ile sağlık uzmanımız arasında anlaşmayı sağlayacak bir üçüncü kişi mevcut ise, bu kişi ile sağlık personelimiz arasında güvenli bir bağ oluşmalı ve tercüme edecek kişinin Kan Güvenliği ve Kalitesi Düzenlemesinin gerektirdiklerini tamamen anlamalıdır.

  2. Donörün bu kişiyi tanımaması gerekir.

İsteğe Bağlı: Okumakta Zorluk Çeken Donörler:

  1. Tik konulacak soruları tamamen anladığından ve doldurduğundan emin olun.

  2. Kişiye donasyon hakkında ve kanlarının test edileceği hakkında kesin ve doğru bilgi verilmelidir.

*Daha geniş bilgi var. Fakat çevirmenin bir anlamı olmadığından çevirmedim. İsteyenler kaynaklar kısmından rehberi indirip Disabled Donor kısmını okuyabilir.

Yönlendirmeler: Görme Engelli Donörler, Serebral Palsi, Charcot Marie Tooth hastalığı, Sağır Donör, Engelli Donör, Musküler Distrofi, Konjenital Myastenia Gravis, Kısmen Görüşü Olanlar, Peroneal Musküler Atrofi, Poliomiyelit - Engele yol açan, Retinitis Pigmentosa,

 

ENFEKSİYON(NEDENİ BİLİNMEYEN) / ENFEKSİYON-GENEL

TÜRKİYE:  Nedeni bilinmeyen bir enfeksiyonun varlığında veya şüphe ediildiğinde ret süresi hekim tarafından değerlendirilir.

DSÖ REHBERİ:   Yakın zamanlı bir enfeksiyon geçirildeyse tam iyileşmenin ve tedavinin üstünden 14 gün geçmesi gerekir. (Nedeni bilinmeyen diye bir başlık yok Minör illness başlığı var)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Akut enfeksiyonu olanlar geçene kadar kan veremezler. Antibiyotik kullanımının nedeni, bağışcının kan yoluyla bulaşıcı olabilen bir bakteri enfeksiyonu olup olmadığını belirlemek için değerlendirilmesi gerekir.

Bir enfeksiyon için oral antibiyotik bittikten sonra (bakteriyel veya viral) kabul edilebilir. Bağış tarihinde son hap almış olabilir. Son antibiyotik enjeksiyonundan 10 gün sonra kabul edilebilir. (Nedeni bilinmeyen diye bir başlık yok antibiyotik alt başlığından bilgiler alındı).

İNGİLTERE:   Hastalığınıza ait ayrı bir başlık var mı diye kontrol edin. Eğer yoksa Akut Enfeksiyonlar, Kronik Enfeksiyonlar başlığına bakın.  

İsteğe Bağlı: Semptomu olmayan Stafilokokus aureus taşıyıcıları (metisilin resistans stafilokokus aures (MRSA) dahil) kan bağışlayabilirler.

Yönlendirmeler: Antifungaller, Antiviraller, Mesane enfeksiyonu, Selülit, Göğüs enfeksiyonu, Kolit, Sistit, Sitomegalavirüs, Kulak Enfeksiyonu, Ensefalit, Fungal Enfeksiyon, Enfeksiyon-Genel, Enfeksiyon-Tropikal, Enfektif Kolit, Enfeksiyona bağlı İnflamasyon, Enfeksiyon nedeniyle Eklem içi(intra-artiküler) enjeksiyon, Böbrek enfeksiyonu, Larenjit, Mastoidit, Metisilin Resistant Stafilokokus Aureus(MRSA) Taşıyıcıları, Metisilin Resistant Stafilokokus Enfeksiyonu, Tırnak Enfeksiyonu, Peri-artiküler Enjeksiyon, Cerrahiye ihtiyaç duymayan Peritonit, Farenjit, Enfeksiyonla ilişkili Plörezi, Pnömoni, Piyelit(böbrek içi iltihabı), Pyelonefrit, Salpinjit, Sinüzit, Boğaz Ağrısı, Diğer enfeksiyonlar çin Tetrasiklin, Ayak tırnağı enfeksiyonu, Tonsillit, Trakeit, Tropikal Hastalıklar, İdrar Yolu Enfeksiyonu, Viral Hastalıklar, Viral Perikardit,

 

EPİLEPSİ

Epilepsi (Sara olarak da bilinir), beyin içinde bulunan sinir hücrelerinin olağan dışı bir elektro-kimyasal boşalma yapması sonucu ortaya çıkan nörolojik bozukluk, hastalıktır. Beynin normalde çalışması ile ilgili elektriğin aşırı ve kontrolsüz yayılımı sonucu oluşur. Sıklıkla geçici bilinç kaybına neden olur. Epilepsi nöbetleri farklı şekillerde ortaya çıkar. Bazı nöbetlerden önce korku hissi gibi olağan dışı algılamalar ortaya çıkarken, bazı nöbetlerde kişi yere düşebilir, Bazen ağzı köpürebilir.

TÜRKİYE:  İlaçla tedavi gerektirmeyene ve son 3 yılda konvülsiyon/nöbet geçirilmeyene kadar ret. (Yani doktorunuz ilaç kullanmanıza artık gerek yok diyecek ve bu andan itibaren 3 yıl boyunca herhangi bir nöbet geçirmeyeceksiniz.)

DSÖ REHBERİ:  Kan bağışıyla ilgili vazovagal senkop epileptik nöbeti tetikleyebilme kaygısından dolayı reddedilirler. Son 3 yıl içinde hiç ilaç almamışsanız ve epileptik nöbet geçirmediyseniz kan verebilirsiniz.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 3 yıl içinde hiç ilaç almamışsanız ve epileptik nöbet geçirmediyseniz kan verebilirsiniz.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Şu kişiler kan veremez:

  1. Epilepsi için tedavi görüyorsanız

  2. Son 3 yıl içinde epileptik nöbetiniz olduysa

İsteğe Bağlı: Eğer geçmişte epilepsisi olanlar, son 3 yıl içinde herhangi bir antikonvülzan terapi almadıysa ve nöbeti olmadıysa kan verebilir.

Yönlendirmeler: Absans Nöbet(Absences), Epilepsi nedeniyle antikonvülzan tedavi, Epilepsi, Hastalık nöbeti, Grand mal, Petit Mal,

 

EPSTEIN-BARR VİRÜS

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Tam iyileşmenin üsütnden 28 gün geçene kadar reddedin. Ayrıca Herpes başlığına bakın.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok.

 

EREKTİL DİSFONKSİYON

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Oral ya da enjekte edilerek uygulanan bir tedavi eğer yurt dışından getirildiyse ya da BirleşiK Krallık dışı sertifikalı olmayan bir internet sitesinden getirildiyse kişi kan veremez.

Ek Bilgi: Erektil disfonksiyon nedeniyle tedavi görenler (Birleşik Krallık’ta reçeteli olarak yazılan kendi kendine enjekte edilen ilaçlar dahil) normal şartlarda bağış yapabilir fakat altta yatan neden bağışı engelleyebilir. Ülke dışından ya da kaynağı belirsiz yerlerden elde edilen ilaçlar sağlık problemi riski doğurabileceğinden dolayı bu kişilerin bağışı kabul edilmez.

Yönlendirmeler: Alprostadil, Caverject, Erektil Disfonksiyon, İmpotans, İmpotans nedeniyle Prostaglandin Enjeksiyonu, MUSE, Erektil Disfonksiyon nedeniyle Prostaglandin Enjeksiyonu, Sildenafil - Erektil Disfonksiyon için,  Viagra - Erektil Disfonksiyon İçin,

 

ERİTROSİTOZ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Sekonder eritrositoz eğer polistemia rubra vera tanıda dışlandıysa kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok.

 

ESRAR KULLANIMI

TÜRKİYE:  risk gruplarına dahil değil ancak esrarın etkisinde ise uygun süre reddedilir. Risk gruplarına dahil ise 12 ay reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Cevap verebilmemiz için daha fazla bilgiye ihtiyacımız var. Telefon ile arayıp bilgi alabilirsiniz.

 

FLEBİT

 

​Flebit, ven enflamasyonunu tanımlayan bir terim. Genellikle bacaklarda görülür. Flebite trombozun (kan pıhtısı) eşlik etmesi durumuna tromboflebit denir. Flebit, toplardamar iltihaplanmasına verilen addır. İltihaplanmış olan damar bölgesinde daima bir pıhtı, yani trombüs geliştiğinden, olaya daha çok “Tromboflebit” denilmektedir.  Eritem (kızarıklık), sıcaklık artışı, şişlik (ödem), hassasiyet, ağrı, damar trasesinin palpe edilmesi gibi belirtiler görülür.

Vücutta yüzeysel damarlarda yada varislerde pıhtı olmasıdır. Derin toplardamarlarda olan pıhtı ise derin ven trombozu olarak isimlendirilir. Flebit en sık bacaklardaki varisli damarlarda ve tahriş edici ilaç enjeksiyonu sonrası koldaki yüzeyel damarlarda oluşur.

TÜRKİYE:  Son 12 ay içinde başka flebit görülmemişse, tedavi ve semptomların bitimini takiben en az 7 gün sonra kan bağışı alınabilir

DSÖ REHBERİ:  Son 12 ay içinde bir kez olmuşsa tedaviden 7 gün sonra verebilir. Eğer son 12 ay içinde 2 veya daha fazla tromboflebitiniz olduysa kalıcı red. Eğer tromboflebitiniz üst ekstremiteyi etkilemişse kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Son 12 ay içinde birden fazla flebit atağı olanlar

  2. Tedavinin üstünden 7 günden az geçtiyse

İsteğe Bağlı: Son 12 ay içinde sadece bir epizodu olup tedavinin bitiminin üstünden 7 günden fazla geçmişse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Flebit, Flebotromboz,Tromboflebit,

FLEBOTOMİ SAHASINDA HERHANGİ BİR LEZYON

TÜRKİYE:  Tam iyileşme sağlanana kadar red. [Geçici Red: Şartlı]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

FOBİLER

TÜRKİYE:  Özellikle kan görme fobisi veya iğne fobisi gibi durumlarda tedavi olana kadar beklenir [Geçici Ret: Şartlı]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok

FUNGAL ENFEKSİYON

TÜRKİYE:  Fungal enfeksiyon: sistemikse veya derin dokular tutulmuşsa: Tam iyileşmeden sonra en az 1 ay [Geçici red]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Genel mantar enfeksiyonları için(deri, Tam iyileşmenin üstünden 14 gün son aldığınız antifungal ya da antibiyotik hapının üstünden 7 gün geçmesi gerekir. Fakat sadece losyon ya da krem kullanıyorsanız kan bağışı yapmanızda engel yoktur. Eğer tırnak mantarı için ise tedavinin üstünden 7 gün geçmesi gerekir. Fakat sadece losyon ya da krem kullanıyorsanız kan bağışı yapmanızda engel yoktur

 

GASTREKTOMİ

Gastrektomi midenin kısmen veya tamamen ameliyatla alınmasıdır. İlk başarılı gastrektomi Theodor Billroth tarafından 1881'de kanserli bir mideyi alması ile olmuştur. Gastrektomikanser, ağır mide asidi hastalıkları ve mide duvarı deliklerinin tedavisinde kullanılır.​

 

TÜRKİYE:  KALICI RED.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer ameliyatı kanserden dolayı olduysanız hiç bir zaman kan veremezsiniz. .Ameliyat doğal açıklıklardan geçilerek yapıldıysa (ağız,burun, vajina, anüs) ameliyatın üstünden 4 ay geçmesi gerekir. 1 Ocak 1980 tarihinden sonra ameliyatta kan veya kan ürünü alanlar kan bağışlayamazlar. Eğer üstteki durumlar geçerli değilse yaralarınız tamamen kapanmış, tamamen iyileşmiş iseniz, günlük rutin hayatınıza döndüyseniz ameliyattan 7 gün sonra kan verebilirsiniz.

GASTRİT

Gastrektomi midenin kısmen veya tamamen ameliyatla alınmasıdır. İlk başarılı gastrektomi Theodor Billroth tarafından 1881'de kanserli bir mideyi alması ile olmuştur. Gastrektomikanser, ağır mide asidi hastalıkları ve mide duvarı deliklerinin tedavisinde kullanılır.​

TÜRKİYE:  Tam iyileşme sağlanana ve tedavi tamamlanana ve semptomlar kaybolana kadar ertelenir. [Geçici şartlı red] **Rehberde yanlış anlatılan bir başka konu, donörlerin çoğu kendilerinde gastrit olduklarını ifade ettiklerinden dolayı ve burada bahsedilen tedavi açıklanmadığından ötürü bir bilgi eksikliği vardır. Konu başlığı gastrit diye değil gastrik ülser olarak düzeltilmeliydi. Antibiyotik tedavisinin bitmesi yeterli olacaktır. Zira her gastrit semptomu olandan kan alınmayacak olsa bağış sayısı oldukça azalırdı.

DSÖ REHBERİ:  Aktif peptik ülser varsa tedavi tamamlanana ve tamamen iyileşilene kadar kan alınmaz.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Gastrit için daha fazla bilgi edinmemiz gerekiyor bundan dolayı bizi arayın.  

Gastrik ülser: 1-Daha önce kan transfüzyonu olmadıysanız

2- Gastrik ülseriniz malignensi(kanser) ile ilgili değilse

3- Son 3 ay içinde ülserinizle alakalı acı, hastalık ya da kanama yaşamadıysanız

4-Size ülser ya da erozyonunuzun artık iyileştiği doktornuz tarafaından söylendiyse

5- Son 4 ay içinde herhangi bir endoskopik işlem geçirmediyseniz kan verebilirsiniz.

GASTROENTERİT

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Kronik ya da inflamatuvar bağırsak hastalığıyla ilişkili olanlar

  2. Tam iyileşmenin üstünden 2 haftadan kısa süre geçenler

İsteğe Bağlı: Eğer irritabl bağırsak sendromuna bağlıysa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: D&V(İshal ve Kusma), Diare, Enterokolit - Enfektif, Besin zehirlenmesi, Mide gribi, Gastroenterit, Tifo Paratifo dışında Salmonella, Üzgün Karın,

 

GASTROİNTESTİNAL HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Halsizlik yaratmayan irritabl bağırsak sendromu

  2. Eğer kişi iyiyse divertüküler hastalık

  3. Hafif gastro-özefageal reflü

  4. Hafif Hiatus hernisi

  5. Tedavi edilmiş çölyak hastalığı

  6. Safra kesesi taşları

  7. Tamamen iyileştikten sonra kolesistit

Reddedin:

  1. Aktif peptik ülser: Tedavi tamamen bitene ve kişi tamamen iyileşene kadar reddedin.

  2. Aktif inflamatar bağırsak hastalığı(ülseratif kolit ya da Crohn hastalığı): Kişi eğer kendini iyi ve sağlıklı hissediyorsa, hastalık uzun süreli remisyondaysa ve minumum hemoglobin seviyesi karşılanıyorsa bağışları kabul edilebilir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Malabsorbsiyon sendromu olan kişiler (tedavi edilmiş çölyak hariç)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Ülseratif Kolit

  2. Crohn Hastalığı

  3. Malignant

İsteğe Bağlı:

  1. Diğer koşullar kabul edilebilir ama bozulmuş demir emilimi veya kan kaybı yoluyla demir eksikliği dikkatlice göz önünde bulundurulmalıdır.

  2. Çölyak hastalığı ise kabul edin.

 

​GEBELİK ve EMZİRME

TÜRKİYE:  Gebelik boyunca ve doğumdan sonra en az 9 ay ertelenir. *Emzirme ile ilgili maalesef bir bilgi yoktur.

DSÖ REHBERİ:  Kadın donörler gebelik boyunca ve gebeliğin bitiminden ya da bitirilmesinden 6 ay sonrasına kadar kan veremezler. Laktasyon(emzirme) boyunca kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  İstisnai durumlar dışında veya doktorunuzun özel bir tavsiyesi yoksa bebeğin doğumundan ya da düşükten sonra 6 ay geçtikten sonra verilebilir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Doğumdan 6 hafta sonra kan verebilirsiniz.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Hamileler

  2. Doğumun ya da terminasyonun(abortus) üstünden 6 ay geçmeyenler

  3. Gebeliği malignant(invaziv) mol hidatiform ile sonuçlananlar

  4. Gebeliği non-malignant(non-invaziv) mol hidatiform ile sonuçlanan ve sonucunda tedavisi ve takibi sürenler

İsteğe bağlı: Eğer gebelik 12. haftadan önce sonlandırıldıysa ve anlamlı bir kan kaybı olmadıysa takip sonlandırıldıktan ve metotreksat eğer alındıysa son dozun üstünden 7 gün geçtikten sonra Uzmanı eğer kabul ediyorsa kişi kan verebilir.

Ek Bilgi: Emziren anneler eğer doğumun üstünden 6 ay geçtiyse kan verebilirler. Hidatiform mole malignant olabilir. Eğer malignant ise tanıyı alan kadın bir daha kan veremez. Hidatiform mole ile ilgili diğer durumlarda tedavi ve takibin tamamlanması ve malignansi ihtimalinin dışlanması önemlidir.

Yönlendirmeler: Abortus, Bebek, Sezeryan ile doğum, Emzirme, Ektopik Gebelik, Hidatiform Mole, Metotreksat(Ektopik Gebelik), Düşük, Molar Gebelik, Mole Gebelik, Gebeliğie Bağlı Mole Çıkartılması, Gebeliğin Sonlandırılması,

 

GEBE KALMAYA ÇALIŞMAK

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Gebeliği her zaman göz önünde bulundurup bağıştan önce gebelik ihtimalini dışlayın. Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İnfertilite dolayısıyla araştırma altındaysanız

  2. Clomiphene (Clomid) tedavisinin üstünden 12 haftadan kısa süre geçmiş olanlar

  3. Tamoksifen tedavisinin üstünden 12 haftadan kısa süre geçmiş olanlar

  4. Hayatının herhangi bir döneminde hipofiz orjinli human gonadotrophin hormon tedavisi alanlar

  5. 1980 yılından sonra bağışlanmış yumurta ya da embriyo alanlar

  6. Metrodin HP ile hayatının herhangi bir döneminde tedavi olduğunu bilenler

İsteğe Bağlı: Eğer kişi Metrodin HP ile tedavi olduğunu bilmiyor ama özel bir tedavi gördüyse (non-hipofiz türetilmiş gonadotropin ile tedavi edilmişse ve/veya bağışlanmış sperm ile tedavi olduysa) bağış kabul edilir.

Yönlendirmeler: İnfertiliteye neden olan Antifosfolipid Sendromu, Klomid, Klomifen, Gebe kalmada zorluk, Bağış yapılmış İnsan yumurtası alıcıları, Bağış yapılmış İnsan embriyosu alıcıları, Bağış yapılmış İnsan spermi alıcıları, Fertilite tedavisi, Folikül Stimüle Edici Hormon, İnfertilite için Gonadotropin Tedavisi, İnfertilite için Gonodatropin Tedavisi, İnfertiliteye sebep olan Hughes Sendromu, İnfertilite, IVF,  Luteinizan Hormon, Metrodin HP, Bağışlanmış İnsan Yumurtası Alıcıları, Bağışlanmış İnsan Embriyosu Alıcıları, Bağışlanmış İnsan Spremi, İ Alıcıları, İnfertilite için Tamoksifen Kullanımı, Bebek Yapmayı Deneme,

 

GECE TERLEMELERİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Açıklanamayan gece terlemesi olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer menapoza bağlıysa kişi kan bağışlayabilir.

GENİTAL SİĞİLLER

TÜRKİYE:  Tam iyileşme ve tedaviden sonra en az 12 ay

DSÖ REHBERİ:  Eğer aktif lezyon olmadığı kanıtlanırsa genital herpes kan verebilir.  Eğer aktif lezyonunuz varsa ya da lezyonu olan biriyle temasta bulunduysanız(HHV8 enfeksiyonu hariç) tam iyileşme, tedavi ve temastan 28 gün geçmesi gerekir. [Genital siğil diye bir başlık yok]

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Genital siğiller(HPV) ya da genital herpes kan vermenize engel bir durum değildir. Kendinizi iyi hissediyorsanız ve diğer red kritlerinde bir engeliniz yoksa bağış yapabilirsiniz.

İNGİLTERE:  Genital siğil:Tedavi için krem kullansanız dahi kan verebilirsiniz. Fakat siğilinizin enfekte olmaması ve açık yarası olmaması gerekmektedir. Genital Herpes: Eğer herhangi bir ilaç almıyorsanız, herpes dışında başka bir cinsel yolla bulaşan hastalığınız yoksa ve sağlığınızla ilgili probleminiz yoksa eğer uçuğunuz kuru ise sızlanma ve karıncanlanması yok ise kan verebilirsiniz. Eğer lezyonunuz ıslak ise bu virüsün hala aktif olduğunu gösterir bu durumda maalesef kan bağışı ertelenir.

 

GİLBERT HASTALIĞI (Gilbert Sendromu)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Görünür sarılığı olan kişiler

İsteğe Bağlı: Eğer görünür/farkedilebilir sarılığı yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Gilbert Hastalığı, Gilbert Sendromu,

 

GİNGİVİTİS

​Gingivit, dişleri çevreleyen diş etinde enflamasyon (iltihap) ortaya çıkmasıdır. Diş etleri kırmızı bir renk alır ve şişer. Diş fırçalama esnasında diş etlerinin kanaması genellikle enflamasyonun ilk belirtisidir. Gingivit her yaştan her insanı etkileyebilir. Başlangıçta ağrıya sebep olmaz. Tedavi edilmezse, ilerleyebilir ve acı verici bir hal alabilir.

TÜRKİYE:  Semptomsuz olana kadar beklenir. [Geçici Ret: Şartlı]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok

 

GLİKOJEN DEPO HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Glikojen Depo Hastalığı olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer potansiyel donör glikojen hastalığının; tip 0 (glikojen sentaz eksikliği), tip V(McArdle Hastalığı), Tip XI(Fanconi-Bickel sendromu), tip XII(kırmızı hücre aldolaz eksikliği), tip XIII (beta-enolaz eksikliğİ) varyantlarından müzdaripse kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Glikojen Depo Hastalıkları,

GLUKOZ 6 FOSFAT DEHİDROGENAZ EKSİKLİĞİ

Eritrositlerde pentozmonofosfat yolunda bulunan glukoz-6- fosfat dehidrogenaz (G6PD) enzimi hücreyi oksidan hasardan korumak amacıyla görev yapar. Glukoz 6 Fosfat Dehidrogenaz Enzim Eksikliği: En sık görülen eritrosit enzim eksikliğidir ve X'e bağlı resesif kalıtım gösterir.

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: G6PD eksikliği veya diğer kalıtsal kırmızı hücre membran defekti olan hastaların eğer hemoliz öyküsü yoksa kan verebilir. Bununla birlikte bu kişilerin kanları intrauterin transfüzyonu, neonatal exchange transfüzyonu ya da G6PD hastaları için uygun değildir. Bu 3 gruba bu kişilerin kanları verilmez. G6PD eksikliği ya da diğer kalıtsal kırmızı kan hücresi membran defekti olan hastaların hemoliz öyküsü varsa kalıcı olarak kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok

GLOMERÜLONEFRİT, AKUT   

Glomerulinin iltihaplanması ekseriyetle mikroplu bir hastalıktan sonra veya başka bir hastalık nedeniyle olabilir veya bir böbrek bozukluğu olabilir. Eğer akut glomerulonefrit mikroplu bir hastalıktan sonra olursa akut postinfeksiyöz glomerulonefrit denir. Akut glomerulonefrite neden olan en yaygın enfeksiyon streptokokun sebep olduğu enfeksiyondur. Bunlar bakterili sepsis pnömokoka bağlı zatürree tifo hastalığı frengi endokardit (kalp iç zarının iltihaplanması )dır. Ayrıca böbrek iltihabı mononükleoz kabakulak kızamık veya sarılık yapan virüsler tarafından veya echovirus veya coxsachievirus tarafından da oluşturulabilir. Akut glomerulonefrit esasında enfeksiyona ve virüse reaksiyon değildir; O enfeksiyonun vücudun bağışıklık mekanizmasını ortaya çıkarmasının neticesidir. Diğer sebepler IgA (Berger) nefropati lupus vaskilüt Henochschönlein purpurası ve glomerulus hastalığıdır.

TÜRKİYE:  Tam olarak iyileşmeden 5 yıl sonrasına kadar ertelenir.

DSÖ REHBERİ:  Tamamen iyileşip böbrek fonksiyonları normal olana kadar kan veremezler. Tamamen iyileşmenin üstünden 5 yıl geçmesi gerekir. Sağlık bozulmasına ya da anemiye neden olan kronik böbrek hastalığı olan bireyler, kronik veya tekrarlayan enfeksiyonu olanlar hiç bir zaman kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Tamamen iyileşmenin üstünden 12 ay geçmesi gerekir. (tamamen kişinin iyi olması, hastalığın tedavi gerektirmeyecek olması ve doktor gözeteminden çıkmasının üstünden)

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer hastalığınız

1-6 aydan uzun sürdüyse,

2- Bir kezden fazla nefrit epizodunuz(1'den fazla bu hastalığı geçirdiyseniz) olduysa

3- Tamamen iyileşmenin üstünden 12 ay geçmediyse kan veremezsiniz. Daha fazla bilgi için arayabilirsiniz.

​​

GONORE (BEL SOĞUKLUĞU)

Neisseria gonorrhoeae denen bakterinin sebeb olduğu, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Üreme organlarının nemli ve ılık bölgelerinde kolayca üreyip çoğalır. Kadında rahim ağzı ( serviks ), rahim (uterus), yumurtalık kanallarında, hem kadın hem erkekte idrar yollarında ürer. Ağız içi, boğaz, gözler ve anal bölgede de yerleşebilir.

TÜRKİYE:  Tam iyileşme ve tedaviden sonra en az 12 ay

DSÖ REHBERİ: Tam iyileşme ve tedaviden sonra 12 ay geçmesi gerekir. Gonoresi olan biriyle cinsel ilişki yaşamış olanların da son cinsel temasının üstünden 12 ay geçmesi gerekir. Öyküsünde Gonoresi olan kişilerin kan güvenliğini riske atabilecek davranışları daha detaylı incelenmelidir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Tam iyileşme ve tedavinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

İNGİLTERE:   Tam iyileşme ve tedavinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

GÖĞÜS AĞRISI

Anjina pektoris (anjina olarak da bilinir), genellikle kalp kasındaki iskemi veya koroner arter spazmı nedeniyle oluşan göğüste ağrı, sıkışma ve baskı hissi. Anjinanın ana sebebi olan koroner arter hastalığı, kardiyak arterlerin ateroskleroza uğramasından kaynaklanır.

Ağrının şiddeti ve kalp kasındaki oksijen yoksunluğunun derecesi arasında zayıf bir ilişki vardır. (Örneğin, kalp krizi riski az veya hiç olmadığı halde şiddetli ağrı hissedilebilir, ve bir kalp krizi hiç ağrısız meydana gelebilir.) Kötüye giden anjina atakları, dinlenme halinde aniden başlayan anjinalar ve 15 dakikadan fazla süren anjinalar anstabil anjinanın semptomlarıdır. Bunlar miyokard enfarktüsünün(kalp krizi) habercisi olabilir, acil tıbbi yardım gerektirir ve genellikle kalp krizi olarak kabul edilerek tedavi edilir.

TÜRKİYE:  Bir doktor tarafından değerlendirilmişse ve kalp hastalığına bağlı değilse kabul edilir. [Geçici Şartlı Red]

Anjina ile ilgili Türkiye rehberinde herhangi bir bilgi yoktur. Diğer rehberlerde de chest pain diye bir başlık yoktur. Zaten böyle bir başlık olmasına gerek de yoktur. Zaten ilk ve değişmez kural kişinin kendini iyi hissetmesidir. Yukarıda yazan tanım anjina içindir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok. ,(Semptomatik iskemik kalp hastalığı olarak düşünürsek Kalıcı red)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Anjina epizodunun ya da atağının da diyebiliriz üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer göğüs ağrısı kalp hastalığına bağlı ise

  2. Göğüs ağrısının nedeni bilinmiyorsa

İsteğe Bağlı: Eğer donörün göğüs ağrısıyla ilgili araştırması yapılmışsa ve bu neden tek başına bağışa engel değilse(iskemik kalp hastalığı, pulmoner embolizm ya da enfeksiyon gibi) kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: İskemik kalp hastalığı olan kişiler kan bağışı sonrası tansiyon düşmesi nedeniyle kalp krizi riski altındadır. Bu nedenle bu kişilerden kan almamak önemlidir. Eğer göğüs ağrısı araştırılmamışsa potansiyel olarak bunun kalp hastalığı ile ilgili olduğu düşünülüp kan bağışı alınmamalıdır.

GÖZ HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Aşağıdaki kişiler kan veremezler

  1. Aktif oküler inflamasyonu ya da enfeksiyonu olanlar (konjüktivit, akut glokom, iritis ya da skleritis dahil)

  2. Malignensi öyküsü olanlar

  3. Oküler doku transplantasyonu olanlar

  4. 7 gün içinde yaşa bağlı makula dejenerasyonu nedeniyle enjeksiyon tedavisi alanlar

  5. Donörün optik nörit öyküsü varsa

İsteğe Bağlı:

  1. Tablet ya da damla ile kronik glokom tedavisi görenler kan bağışlayabilir

  2. Makula dejenerasyonu nedeniyle enjeksiyon dışı tedavi görenler kan bağışlayabilir.

  3. Görmesi zayıf olan bir çok donör kan bağışlayabilir fakat hiç göremiyorsa Engelli Donör başlığına bakın.

  4. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu için Intravitreal enjeksiyon tedavisi görenler işlemin üstünden 7 günden fazla geçtiyse kan bağışlayabilirler. (anti-VEGF tedavisi şunları içerir Bevacizumab(Avastin),Ranibizumab(Lucentis), Pegaptanib Sodyum(Macugen))

  5. Oküler doku transplantasyonu hariç benign bir durum nedeniyle yapılan ameliyat sonrası göz damlası kullanımı bittikten sonra eğer aktif bir enfeksiyon ya da inflamasyon yoksa kan bağışı yapılabilir.

Yönlendirmeler: Yaşa bağlı makula dejenerasyonu(Age-related macula degeneration=AMD), Avastin, Bevacizumab, Katarakt, Konjunktivit, Korneal Graft, Episklerit, Göz hastalığı, Göz Damlası, Göz Cerrahisi, Glokom, Inflamatuar Göz Hastalığı, İritis, Lucentis, Macugen, Oküler Cerrahi, Pegaptanib sodyum, Ranibizumab, Sklerit,

GRAVES HASTALIĞI

Tiroit bezinin aşırı çalışması durumlarında Graves adı verilen bir hastalık görülür. Bağışıklık sisteminin bir hastalığı olarak görülen Graves hastalığında, vücut kendi kendine reaksiyon(kendi hücrelerine saldırır) gösterir. Aşırı hormon salgılanır, metabolizma çok hızlanır, nabız yükselir, hasta kilo alamaz hale gelir. Bu durum giderek yaşamı tehdit eden ciddi bir rahatsızlığa dönüşür. Bu hastalarda egzoftalmus denilen gözlerin dışarı doğru çıkması durumuna da rastlanabilir. Hastalığın tedavisi antitiroit ilaçlar, radyoaktif iyot ve cerrahi tedaviyle yapılır. Eğer hastalık diğer yöntemlerle kontrol edilemezse, ameliyat gerekir. Özellikle 40 yaş altında olan kişilerde iyot tedavisi uygulanır.

TÜRKİYE:  Tiroid fonksiyonları normal ve troid ilaçları kullanmıyorsa, kan bağışı kabul edilir. [Geçici Ret: Şartlı]

DSÖ REHBERİ: Graves hastalığına bağlı bir tirotoksikoz atağı geçirdiyseniz hiç bir zaman kan veremezsiniz. Eğer tiroid hastalığı benign bir hastalıksa ve tiroid  fonksiyon testleri normalse yani kişi euthyroid ise tedavi görsün ya da görmesin fark etmez kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aşağıdakileri kanıtlayabilirseniz kan verebilirsiniz.

1- Şu an hastalığınız için tıbbi araştırma altında değilseniz

2-Malignensi(kanser) tanısı almadıysanız.

3- Son 24 ay içinde antitiroid ilaç almadıysanız(Carbimazole, Propylthioracil veya lodine)

4- Son 6 ay içinde radioaktif iodine ile tedavi görmediyseniz.

Thyroxine ya da levothyroxine (tiroksin ve levotiroksin) ilaçları almak bağışa engel bir durum değildir fakat son 3 aydır aynı dozu aldığınızı(yani Tiroid fonksiyon testlerinizin normal olduğunu) kanıtlamanız gerekmektedir.

GRİP BENZERİ ATEŞLİ TABLO / İNFLUENZA

 

TÜRKİYE:  Semptomların bitiminden sonra en az 2 hafta

*Diğer rehberlerde grip benzeri ateşli tablo diye bir başlık yok. Grip olarak var. Ateş olmayan grip ile ilgili rehberimizde bir bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Aseptomatik kişiler eğer aktif enfeksiyonu olanlarla teması yoksa alabilirsiniz. Eğer kişinin bir semptomu yoksa fakat aktif enfeksiyonu olan kişilerle teması varsa; temas olan son günden 7 gün geçmesi gerekir. Aktif enfeksiyonu olan kişiler tamamen iyileşme ve tedavinin bitmesinin üstünden 14 gün geçtikten sonra kan verebilir. Influenza aşısı olanlar 48 saatt geçtikten sonra kan verebilir. Eğer spesifik bir risk kategorisindeyse bu süre uzatılabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Semptomların bitiminin üsütnden 2 hafta geçmelidir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aktif enfeksiyon varsa tamamen iyileşme ve tedavinin üstünden 14 gün geçmesi gerekir. Eğer gripli biri ile temasınız olduysa fakat kendinizi iyi hissediyor ve herhangi bir semptomunuz yoksa kan verebilirsiniz. Fakat bağıştan sonraki 14 gün içinde herhangi bir grip benzeri şikayetiniz olursa lütfen bize bildirin. Aşı sonrası eğer kendinizi iyi hissediyorsanız kan verebilirsiniz.

GUİLLAİN BARRE SENDROMU

Guillain-Barre Sendromu (GBS) bazı kişilerde bağışıklık sisteminin sinir hücrelerine zarar vermesi nedeniyle gelişen bir tür hastalıktır. Hasta kişinin çevresel sinir sistemi zarar gördüğü için bu sendrom ve belirtileri ortaya çıkmaktadır.

TÜRKİYE:  Tam iyileşme ve semptomların bitimini takiben en az 2 yıl

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İyileşmenin üstünden 24 aydan kısa süre geçtiyse

  2. Hastalıkla ilgili herhangi bir semptomun rekürrensi olduysa

  3. Eğer doktor tipik monofazik Guillain-Barre sendromunu teyit edememişse ve tamamen iyileşmenin üstünden 12 ay geçmediyse

  4. Donorü kabul etmeden önce görevlimizle görüşün

Ek Bilgi: Guillain-Barre Sendromunun nedeni tam olarka bilinmemektedir fakat genellikle enfeksiyon ya da immünizasyona takiben ortaya çıkar. Büyük ihtimalle periferik sinir sisteminin parçası olan oto-antibody’ler ile ilişkilidir. Eğer bahsi geçen oto-antibody’li kan bir kişiye gidecek olursa bu kişinin sinir sistemini etkileyebileceğinden ötürü bu rehber du durumu engellemeyi amaçlar.

​GUT

Gut (ayak baş parmağını da kapsadığında podagra olarak bilinir), Ayırt edici özelliği tekrarlayan akut enflamatuvar artrit—kırmızı renkli, hassas, sıcak, eklem şişliği— olan bir tıbbi durumdur. En sık etkilenen bölge, ayak başparmağının tabanındaki tarak kemiği-parmak kemiği eklemidir (vakaların yaklaşık %50'si). Bununla birlikte kireçlenme, böbrek taşı veya ürat nefropati şeklinde de var olabilir. Gutun sebebi kanda ürik asit düzeylerinin yükselmesidir. Ürik asit kristalleşir ve kristaller eklemlerde, tendonlarda ve çevre dokularda birikir.

TÜRKİYE:  Akut gut atağı söz konusu ise, semptomlar yatışıncaya kadar reddedilir. Hastalık kontrol altındaysa, uygun ilaç kullanıyorsa, kan bağışı kabul edilebilir. kolşisin kullanımı tek başına engel değildir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer gut dışında herhangi bir sağlık probleminiz yoksa ve kendinizi iyi hissediyorsanız kan verebilirsiniz. Allopurinol ya da sufinpyrazone almanız bağışa engel değildir. Eğer steroid enjeksiyonu aldıysanız enjeksiyondan sonra 7 gün beklemeniz gerekir.  Ancak gut için olduğunuz steroid enjeksiyonunun üstünden tamamen kendinizi iyi hissedene kadar beklemeniz daha iyi olacaktır.

​HACAMAT

 

TÜRKİYE:  12 AY geçici red

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok. Fakat alternatif tedavi diye bir başlık var. Burada da 12 ay diyor,

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer işlemi yapan kişi belirtilen(İngiltere'de konseyler var sitelerinde belirtiyor buraya yazmaya gerek görmedim) konseylerden birine üye ise kan verebilirsiniz. Fakat bu konseylerden birine üye olmayan birine yaptırdıysanız 4 ay beklemeniz gerekmektedir.

 

HAPİS, TUTUKLULUK, GÖZALTI: 3 GÜNDEN UZUN SÜRE İSE;

TÜRKİYE:  12 ay boyunca reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  HIV, HBV ve HCV riski hapiste olanlarda daha yüksek olduğundan dolayı hapiste ve gözaltında olan kişilerden kan alınmaz. Hapis yatma geçmişi olan kişilerin, uyuşturucu kullanımı, güvensiz cinsel ilişki gibi durumlar göz önüne alınarak uygun red süresi veirlir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: 12 ay boyunca reddedilir.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

HASHİMATO TİROİDİTİ

Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabı veya tıptaki adıyla ‘’Hashimoto tiroiditi’’, bağışıklık sisteminin bir bozukluğu sonucu ortaya çıkar. Nedeni tam olarak bilinmemektedir. 1912 yılında Japon bilim adamı Akira Hashimoto tarafından tanımlandığı için bu ad verilmiştir. Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabı, tiroid bezi yetmezliğine (hipotiroidi) yol açan bir  hastalıktır. Diğer bir ifadeyle, tiroid bezi yetmezliğinin en önemli nedeni Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabıdır. Bu hastalık, otoimmün hastalıklarından biridir. Otoimmün hastalıklarda vücut kendi dokusunu yabancı doku olarak algılayıp onu yok etmek ister ve vücut içinde bir savaş oluşur. Hashimoto tiroiditinde de vücut tiroid bezini yok etmek ister.

TÜRKİYE:  Akut dönem boyunca reddedilir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Direkt hashimato tiroiditi diye bir başlık yok.  Graves başlığı olmadığı gibi.  Eğer tiroid hastalığı -Asemptomatik guatr, viral tiroidit ya da otoimmun tiroidit ise ve tiroid  fonksiyon testleri normalse yani kişi euthyroid ise tedavi görsün ya da görmesin fark etmez kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aşağıdakileri kanıtlayabilirseniz kan verebilirsiniz.

1- Şu an hastalığınız için tıbbi araştırma altında değilseniz

2-Malignensi(kanser) tanısı almadıysanız.

3- Son 24 ay içinde antitiroid ilaç almadıysanız(Carbimazole, Propylthioracil veya lodine)

4- Son 6 ay içinde radioaktif iodine ile tedavi görmediyseniz.

5-Tiroid replesman tedavinize (tiroksin) başlandıktan sonra 8 hafta geçtiyse

Rehber: Eğer tiroid replasman tedavinizde son 4 hafta içinde bir değişiklik olmadıysa ve değerleriniz düzenli gidiyorsa kan verebilirsiniz.

İnternet sitesi: Thyroxine ya da levothyroxine (tiroksin ve levotiroksin) ilaçları almak bağışa engel bir durum değildir fakat son 3 aydır aynı dozu aldığınızı(yani Tiroid fonksiyon testlerinizin normal olduğunu) kanıtlamanız gerekmektedir.

 

​HAVA YOLU ÇALIŞANLARI

 

TÜRKİYE:  Pilotlar ve hava trafik kontrolörleri kan bağışladıktan sonra 24 saat geçtikten sonra bu işleri yapabilirler

DSÖ REHBERİ:  Hava ekibinin kan bağışına izin verme ile ilgili kendi yönetmelikleri vardır.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   24 saat içinde uçuşu olan pilotlar kan veremezler. Hava trafik kontrolörleri 12 saat içinde çalışacaklarsa kan veremezler.

Yönlendirmeler: Uçuş - Hava yolu personeli,


 

HAVA YOLU (RESPİRATUVAR) HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ:  Kabul Edin:

  1. İdame doz ile non steroid ya da inhale steroid tedavi ile astım hastalığı asemptomatik olan kişileri

Reddedin:

  1. Akut Astım Atağı Olanları(Astım Alevlenmesinden) tam iyileşmenin üstünden 14 gün geçene kadar reddedin

  2. Oral ya da enjekte steroid kullanan astım hastaları tam iyileşme ve ilacın kesilmesinin üstünden 14 gün geçene kadar reddedin.

  3. Akut respiratuvar hastalıklar (bronşit gibi) tam iyileşme ve tedavinin bitimininin üstünden 14 gün geçene kadar reddedin

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. İstirahat halinde nefes darlığı çekenler ve az fiziksel aktivite ile siyanoze olanlar

  2. Şiddetli obstrüktif havayolu hastalıkları(buna uzun süreli oral steroid tedavisi görmek zorunda kalanlar dahil)

  3. Kronik ya da tekrarlayıcı respiratuvar enfeksiyonu olanlar

Yönlendirmeler: Bronşit,

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Minumum eforla nefesssiz kalanlar

  2. Akut ya da kronik enfeksiyonu olanlar (bronşektazi dahil)

  3. Kistik fibrozisi olanlar

Ek Bilgi: Eğer potansiyel donör minimal eforla nefessiz kalıyorsa (örnek vermek gerekirse merdiven çıkarken) kişi kan bağış yaptığında kanındaki oksijen toplam seviyesi düştüğünden kendini kötü hissedecektir.

Yönlendirmeler: Nefes darlığına neden olan Alfa One Tripsin Eksikliği, Bronşiektazis, Kronik Bronşit, Kistik Fibrozis, Amfizem, Bronşit için İnhaler Kullanımı,

 

HAYVAN ISIRIKLARI

 

TÜRKİYE:  Hayvan ısırıkları: evcil olmayan bir hayvan tarafından ısırılma: 12 ay red.  Hayvan ısırıkları: evcil ve kuduz şüphesi: İyileşene kadar beklenir. Hayvan ısırıkları: ısırık yerinin iyileşmemiş olması (hayvan ısırıkları ile ilgili diğer durumlar dikkate alınarak): İyileşene kadar beklenir. Hayvan ısırıkları: kuduz aşısı uygulaması: 12 ay red. Hayvan ısırıkları: kuduz immünglobülin kullanımı: 12 ay red.

** Yine kötü ve eksik hazırlanmış bir bölüm. Hayvan ısırıkları evcil ve kuduz şüphesi varsa iyileşene kadar bekleyin kısmı yanlış oluyor. Eğer evcil ya da evcil olmasın bir temas sonucu kuduz aşısı olduysanız 12 ay geçmesi gerekir. Eğer hayvan evcilse ve sizi ısırdıysa aşıları tam ise ve hayvan gözlemlendiğinde kuduz belirtisi yoksa ve siz aşı olmadıysanız o zaman iyileşene kadar beklenir demek isteniyor herhalde.

DSÖ REHBERİ: Hayvan ısırığı diye bir bölüm yok/bulamadım. Kuduz başlığında ise şu şekilde yazıyor: temas sonrası aşı ya da immunglobin ile profilaksi alan kişiler 12 ay boyunca reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Hayvan ısırığı diye bir bölüm yok/bulamadım. Kuduz aşısı sonrası temas varsa 12 ay geçmesi gerekir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Primat(maymun, goril vb.) tarafından ısırılma öyküsü olanlar

  2. Yara infekte ya da henüz tamamen kapanmamış ise

Yönlendirmeler: Hayvan Isırması, Köpek Isırması,

 

HEMATOLOJİK HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Esansiyel trombositemi, polistemia rubra vera ve paroksismal nocturnal hemoglobinüri gibi klonal hematolojik bozukluklar kalıcı olarak kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Malignant ise

  2. Klonal bozukluk ise (primer polistemi(rubra vera), esansiyel trombositoz ya da önemi bilinmeyen monoklonal gamopati gibi)

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer uzman doktor polistemiyi araştırmış fakat sonucunda Polisitemia Rubra Vera tanısı koymamışsa, kişi herhangi bir tedavi almıyorsa ve gelecekte yeni bir inceleme(araştırma) planlamamışsa kişi kan bağışlayabilir

  2. Eğer uzman doktor trombosıtemiyi araştırmış fakat sonucunda Esansiyel Trombositoz  tanısı koymamışsa, kişi herhangi bir tedavi almıyorsa ve gelecekte yeni bir inceleme(araştırma) planlamamışsa kişi kan bağışlayabilir

Ek Bilgi: Klonal bozukluklar tek hücrenin profilerasyonun bir sonucudur. Klonal bozuklukların malignanta dönüşme potansiyeli olduklarından dolayı malignensi gibi tedavi edilirler.

Yönlendirmeler: Hematolojik Bozukluklar, MGUS, Bilinmeyen Monoklonal Gamopati, Myelodisplastik Sendrom, Myeloproliferatif Sendrom, Trombositemi,

 

HEMATÜRİ

İdrarda kan hücreleri (eritrosit, alyuvar) bulunması durumuna Hematüri adı verilir. Çıplak gözle bakıldığında normal görülen idrarın mikroskop altındaki tahlilinde fazla sayıda eritrosit bulunması Mikroskopik Hematüri olarak adlandırılır. Makroskopik Hematüride ise idrarda çıplak gözle görülecek kadar belirgin kanama vardır ve idrar çay ya da kola rengindedir.​

 

TÜRKİYE:  Tanı konana kadar ertelenir. Daha sonra tanıya göre karar verilir.

DSÖ REHBERİ:   Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Enfeksiyona bağlı ise

  2. Malignensiye bağlı ise

  3. Tamamıyla araştırılmamışsa

Ek Bilgi:: Hematüri bir çok durumun sonucu olabilir ve bu durumların büyük bir çoğunluğu red nedenidir.

HEMOFİLİ

Hemofili çoğunlukla genetik geçiş gösteren, vücutta kanın pıhtılaşma sisteminde rol alan ve pıhtılaşma faktörleri olarak adlandırılan proteinlerin eksikliği veya yokluğu nedeniyle ortaya çıkan ve pıhtılaşma bozukluğu yaratan ve X kromozomundaki çekinik bir gen ile taşınan bir tür kanın pıhtılaşamaması hastalığıdır. Kanın vücutta dolaşmasını sağlayan kan damarları atar,toplar ve kılcal damarlardan oluşur. Bu da damarlardan herhangi bir tanesinde hasar meydana gelmesi durumunda iç kanama meydana gelir. Normal şartlarda kan damarı hasar gördükten hemen sonra travmanın damar üzerine etkisiyle damar duvarı kasılır ve "Trombosit" adı verilen kan hücreleri devreye girerek hasarlı bölgede "Trombosit Tıkacı" adı verilen geçici bir tıkaç oluşturur. Damardaki yırtılma küçükse, bu tıkaç kan kaybını tek başına durdurabilir, fakat delik büyükse kanamayı durdurmak için Trombosit tıkacına ek olarak kanın pıhtılaşması da gerekmektedir. Bu aşamada, pıhtılaşma faktörlerine ihtiyaç vardır. Pıhtılaşma faktörlerinin devreye girmesiyle oluşan Fibrin İplikçikleri, Trombositleri, kan hücrelerini ve plazmayı da içine alarak kan pıhtısını oluşturur. Hemofili'de ise yeterince güçlü bir kan pıhtısı oluşaamamaktadır. Bu nedenle bir Hemofili hastasında vücut içi veya vücut dışı ciddi bir travma meydana gelirse, hastaya genellikle pıhtılaşmanın sağlanması için tıbbi müdahale gerekir. Hemofili hastalarının kanamaları normal bir insandan daha hızlı kanamaz, fakat kan kaybının süresi uzundur.

 

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:   Eğer donör aktif hasta değil taşıyıcı ise, normal ya da normale yakın koagülasyon faktör değerleri varsa, daha önce anormal kanama öyküsü yoksa, daha önce kan ve kan ürünü almadıysa kan verebilir. Pıhtılaşma faktör eksikliği olan bireyler aileden geçişli ya da daha sonra edinilmiş olsa dahi kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Direkt hemofiliye dair bir bilgi yok fakat kanama problemleri diye bir başlık var. Eğer daha önce kanama problemi öykünüz varsa personelimiz tarafından ek sorular sorulacaktır. Eğer kanınız normal pıhtılaşmıyorsa, kan veremezsiniz çünkü iğnenin girdiği yerde yoğun/çok fazla bir kanama olabilir. Aynı nedenden dolayı eğer aşağıdaki kan inceltici ilaçları kullanıyorsanız da kan veremezsiniz:

Atrixa (fondaparinux)

Coumadin (warfarin)

Eliquis (apixaban)

Fragmin (dalteparin)

Heparin

Jantoven (warfarin)

Lovenox (enoxaparin)

Pradaxa (dabigatran)

Savaysa (edoxaban)

Warfilone (warfarin)

Xarelto (rivaroxaban)

Eğer aspirin kullanıyorsanız kan verebilirsiniz fakat son 2 gün içinde eğer aferez bağışı yapacaksanız aspirin içmemeniz gerekmektedir. (New York Eyaletinde 3 gün). Faktör 5 eksikliği olan fakat ilaç kullanmayan hastalar kan bağışlayabilir. Fakat tüm kanama problemi öyküsü olan hastalar çalışanlarımız tarafından değerlendirilip ondan sonra karar verilecektir.

İNGİLTERE:   Vücudunuzda kolay çürümeler oluyorsa, kanamalarınızın durması normale göre uzun sürüyorsa ya da faktör VIII gibi tedavi amaçlı pıhtılaşma faktörü aldıysanız kan veremezsiniz. Eğer hasta değil sadece taşıyıcıysanız ya da ailenizde bir kişi de varsa telefon ile ulaşıp bilgi almanız gerekmektedir.

 

HEMOGLOBİN BOZUKLUKLARI / HEMOGLOBİNOPATİLER

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Talasemi taşıyıcıları eğer kendilerini iyi hissediyor ve minumum hemoglobin seviyesini karşılıyorlarsa kan verebilirler.

  2. Orak Hücre Taşıyıcısı: Eğer minumum hemoglobin seviyesini karşılıyorsa kan verebilirler. Fakat bu kişilerden alınan kan lökodeplesyon, intrauterin transfüzyon, neonatal exchange transfüzyonu ya da diğer orak hücre hastalı kişiler için uygun değildir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Talasemi major ya da orak hücreli anemi hastaları

  2. Orak Hücre taşıyıcıları, aferez ya da alınan tam kan lökofiltrasyondan geçiyorsa kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Orak Hücre taşıyıcıları kan verebilir fakat orak hücre hastası olanlar kan bağışı yapamazlar.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Orak hücreli sendromu

  2. Talasemi sendromu

  3. Yüksek afiniteli hemoglobin

İsteğe Bağlı:

  1. Semptomu olmayan anormal hemoglobin taşıyıcısı donorörler kan bağışlayabilir. (Orak hücreli anemi için ayrı bir başlık vardır.)

  2. Talasemi taşıyıcısı donorler kan bağışlayabilir fakat kendilerine hemoglobin testinden geçemeyebilecekleri bağışa geldiklerinde söylenmelidir.

Yönlendirmeler: Hemoglobin Bozuklukları, Yüksek affiniteli hemoglobin, Orak Hücre, Talasemi taşıyıcıları, Orak Hücre Taşıyıcılığı

HEMOGLOBİN DÜZEYİNİN DÜŞÜK-YÜKSEK OLMASI OLMASI

TÜRKİYE:  Nedene göre süre verilmelidir. Tam kan bağışı için asgari hemoglobin düzeyleri kadınlarda 12,5 g/dl, erkeklerde 13,5 g/dl'dir. Çift eritrosit aferezi için hemoglobin düzeyi en az 14 g/dl olmalıdır. Hemoglobin düzeyinin yüksek olması: Nedene göre süre verilmelidir. Türkiye'de hemoglobin üst sınırı erkeklerde 18 g/dl kadınlarda ise 16,5 g/dl'dir.

DSÖ REHBERİ:   Dünyadaki rehberlerde çoğunlukla kadınlarda alt sınır 12,5 erkeklerde alt sınır 13,5'dur. Kadınlarda alt sınır en fazla 12.0 g/dl Erkeklerde alt sınır en fazla 13.0 g/dl olmalıdır. Üst sınır ile ilgili bir bilgi bulamadım.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Kadınlar için alt sınır = 125 g/L veya 7. 8 mmol/L (minimum haematocrit =0.38) Erkekler için alt sınır = 135 g/L or 8. 4 mmol/L (minimum haematocrit =0.4)

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kadınlarda hemoglobin değeri en az 12,5  g/dl erkeklerde hemoglobin değeri en az 13.0 g/dl olmalıdır. Tüm donörler için üst sınır 20 g/dl'dir

İNGİLTERE:   Kadınlarda alt sınır 12.5 Erkeklerde alt sınır 13.5 Çift eritrosit aferezi için erkek ve kadınlarda alt sınır 14. Üst sınır erkeklerde 18.0 Kadınlarda 16.5'dur. Eğer kişinin değeri kadınlarda 16.5 erkeklerde 18'in üstünde ise fakat kişi polistemia vera hastalığı açısından araştırıldıysa ve polistemia vera dışlandıysa kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Hemoglobin Değerlendirmesi,

 

HEMOKROMATOZİS

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Diğer kriterleri karşılıyorsa kişi kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Herediter Hemakromatozisi olanlar kan bağışcısı olarak kabul edilmezler.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer kişi terapotik flebotomiye ihtiyaç duyuyor ya da terapotik flebotomi planlandıysa görevlimizden bilgi almanız gerekir.

İsteğe Bağlı: Eğer tedaviye ihtiyaç duymuyorsa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Hemokromatozis, Hemakromatozis için Veneseksiyon

 

HEMOLİTİK ANEMİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Hemolitik anemisi olan kişiler kan bağışlayamazlar.

İsteğe Bağlı: a) Hemolizin nedeni eğer biliniyorsa(bir ilaca karşı istenmeyen etki, uzun süre yürüyüş veya jimnastik vb. kas faaliyetini takiben gelişen, zehirli ısırık sonucu gelişen gibi) ve kişi tamamen iyileşmişse kişi kan bağışlayabilir.

b) Herediter eliptositoz eğer hemolize neden olmuyor ya da splenektomiye ihtiyaç duyulmuyorsa kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Etkilenen kırmızı kan hücreleri bağıştan sonra bozulmaya yatkındır. Bu da depolanan kanı transfüze etmek için tehlikeli hale getirir.

Yönlendirmeler:Eliptositoz, G6PD Eksikliği, Hemolitik Anemi, Herediter Eliptositoz, Herediter Siferositoz, Pirüvat Kinaz Eksikliği, Siferositoz,

 

HEMOROİD

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Düzenli ya da şiddetli kanaması olan kişiler

İsteğe Bağlı: Eğer asemptomatik ya da arada sırada hafif kanama oluyorsa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Hemoroid, Basur,

 

HEPATİT A

Hepatit A, hepatit A virüsünün (HAV) karaciğerde yol açtığı akut bir bulaşıcı hastalıktır. Çoğu vakada, özellikle küçüklerde çok az belirti verir ya da hiç vermez. Hastalığın bulaşması ile belirtilerin ortaya çıkması arasındaki süre iki ile altı haftadır. Hastalık belirti verdiğinde bu belirtiler tipik olarak sekiz hafta devam eder. Bu belirtiler arasında bulantı, kusma, ishal, sarılık, ateşve karın ağrısı sayılabilir. Hastaların yaklaşık %10–15’inde hastalığın bulaşmasını izleyen altı ay içerisinde belirtilerin tekrarlandığı görülür. Akut karaciğer yetmezliği nadiren görülür ve daha çok yaşlılarda rastlanır

TÜRKİYE:  12 ay red.

DSÖ REHBERİ:   Tam iyileşmeden sonra 12 ay red. Hepatit A hastalarıyla beraber yaşayanlar, cinsel partner olanlar ya da yakın teması olan kişiler son temastan sonra 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   1- Tam iyileşmenin üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

2-Cinsel temas sonrası eğer şu an cinsel temas devam ediyorsa temasta bulunulan Hepatit A'lı partnerin iyileşmesinin üstünden 6 ay geçmesi gerekir. Eğer geçmişte bir temas olduysa bu temasın üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

3-Hepatit E'li biri ile aynı evi paylaşanlar kişinin iyileşmesinin üstünden 6 ay geçtikten sonra ya da ev paylaşamının durdurulmasından 6 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

HEPATİT B - HEPATİT C - NEDENİ BİLİNMEYEN/BELİRLENEMEYEN HEPATİT

Hepatit B, karaciğerde iltihaplanmaya neden olan ve Hepatit B Virüsünün (HBV) neden olduğu viral bir hastalıktır. Hepatit B, bu grupta yer alan virüs türlerinden sadece biridir. Kan, temas ve cinsel yollarla bulaşabilen Hepatit B uzun süre belirti vermeden ilerleyebilir ama ileri aşamalarda karaciğer kanserine ve sirozla sonuçlanan ağır bir tabloya da neden olabilir. Hepatit B akut (belirtilerin ani başladığı ve nispeten kısa sürede sona erdiği) veya kronik olabilir. Hastalığın kronik olması daha çok hastanın yaşıyla ilişkilidir. Kronikleşme oranı yaş arttıkça düşer, bebeklerde kronikleşme oranı yaklaşık %90 iken çocuklarda %25-50, erişkinlerde ise yaklaşık %5 dolaylarındadır. Akut Hepatit B enfeksiyonu altı aydan daha uzun sürede iyileşmezse enfeksiyon kronikleşmiştir ve ömür boyu sürecektir. Hepatit B den ve ağır neticelerinden korunmanın en iyi yolu; hepatit b hakkında bilgi sahibi olmaktır.

 

Hepatit C bir RNA virüsüdür ve bilinen en küçük virüsler arasında yer alır. Karaciğerde şiroz ve kansere kadar gidebilen ağır sonuçlara neden olabilir. Ülkemizde yaygınlığı oldukça yüksek olan hepatit C’nin yeni ilaçlar sayesinde artık kesin tedavisi vardır. Hepatit C virüsü genellikle kan ve cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Hepatit C akut veya kronik olarak gelişebilir. Akut Hepatit C, virüs bulaştıktan sonra 6 ay kadar süren kısa süreli bir hastalıktır. Hastaların çoğunda (%75-85) akut hepatit C enfeksiyonu kronik hale dönüşür. Kronik Hepatit C hayat boyu devam edebilen, ciddi sağlık sorunlarına (siroz, karaciğer kanseri) ve hatta ölüme yol açabilen bir hastalıktır. Hepatit C için aşı bulunmamaktadır. Hepatit C, genellikle belirtiye sahip değildir ve bu nedenle sinsi ilerleyerek ölümcül olabilir.

TÜRKİYE:  Hepatit B öyküsü : Kalıcı red

Hepatit B taşıyıcıları: Kalıcı Red

Hepatit C öyküsü: Kalıcı Red

Hepatit C taşıyıcıları: Kalıcı Red

Hepatit: nedeni bilinmeyen/belirlenemeyen: Enfeksiyon hastalıkları polikliniği olan bir hastaneden alınmış test raporları ile belgelemesi talep edilir. Kan bağışı için hepatit öyküsü üzerinden en az 24 ay geçmiş olmalı ve hbsag, antihbc ve antihcv negatif olmalıdır.

Yakın ilişki: Hepatit B enfeksiyonu olan kişinin cinsel partneri veya yakın temasındaki kimseler​: Aşı ile bağışıklanmış olduğunu kanıtlamalıdır. Enfeksiyon hastalıkları polikliniği olan bir hastaneden alınmış test raporları (Anti-HBc negatif, Anti-HBs pozitif) ile belgelemesi talep edilir.[Geçici Şartlı Red]

Yakın ilişki: Hepatit C enfeksiyonu olan kişinin cinsel partneri veya yakın temasındaki kimseler​: Son temastan sonra en az 12 ay geçmiş olmalıdır.

Yakın ilişki: nedeni bilinmeyen/belirlenemeyen hepatit enfeksiyonu olan kişinin cinsel partneri veya aynı evi paylaşan kimseler​: 12 ay

DSÖ REHBERİ:   HEPATİT B: Kabul edilecek olanlar: Aşağıdaki maddelerde sayılan kişilerin HBsAG ve anti-HBc'si negatif olması halinde ya da anti-HBC pozitif ise anti-HBs 100 mIU/ml'den yüksek olması halinde kan bağışı kabul edilebilir.

1-HBV öyküsünün üstünden 12 aydan fazla geçmiş olanlar

2-12 aydan uzun bir süre önce HBV enfeksiyonu geçmişi olan biriyle cinsel ilişki yaşayanlar

3-Eskiden ya da şu an aynı evde yaşayanların HBV'ye karşı aşılaması tamamlanmış olması gerekir ve anti-HBS pozitif (100 mIU/ml'den fazla) ve anti-HBc negatif olması gerekir.

4- - HBsAg için başlangıçta reaktif sonuçlar veren bağışçılar ancak şu an reaktif olmadığı tespit edilmişse: yeniden giriş prosedürleri oluşturulmalı ve izlenmelidirler.

Kabul Edilmeyecek Olanlar: 1- Şu an aktif HBV enfeksiyonu olanlar ya da son 12 ay içinde enfeksiyon öyküsü olanlar

2- Aktif HBV enfeksiyonu olan kişilerle beraber yaşayanlar ve cinsel partner olanlar

3- Aktif HBV enfeksiyonu olan kişi ile cinsel ilişkisi olanlar: son cinsel temasın üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

4- Aktif HBV enfeksiyonu olan bir kişi ile aynı evde yaşayanların son temastan sonra en az 6 ay geçmesi gerekir.

5- Hastanın inokülasyon ya da mukozal sıvılarıyla temas yaşayan sağlık çalışanları, temastan 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler. Sağlık çalışanlarının kan verebilmesi için HBV'ye karşı aşılanmış olması gerekir.

HEPATİT C: Kabul edilecek olanlar: 1- HCV enfeksiyonu olan bireylerle beraber yaşayanlar.  Kabul Edilmeyecek Olanlar: 1- Geçmişte ya da şu an HCV enfeksiyon öyküsü olan kişilerin cinsel partnerleri 2- HCV enfeksiyonu olan bir kişi ile cinsel temastan sonra 12 ay geçmesi gerekir. 3- Hastanın inokülasyon ya da mukozal sıvılarıyla temas yaşayan sağlık çalışanları, temastan 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler. Kalıcı Red: Geçmişte ya da şu an HCV enfeksiyonu geçirenler.

HEPATİT E ve NEDENİ BİLİNMEYEN HEPATİT: Tam iyileşmeden sonra 12 ay geçmesi gerekir. Hepatit E ya da nedeni belirlenemeyen hepatit hastalarıyla beraber yaşayanlar, cinsel partner olanlar ya da yakın teması olan kişiler son temastan sonra 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Hepatit ya da sarılık öyküsü olanlar yetkilinin takdirine bağlı olarak kan verebilir. Esğer HBsAg ve anti-HCV'si negatif olması halinde kan bağışlayabilirler. Hepatit B hastası(akut ya da kronik) olan biriyle aynı evde yaşayanlar eğer bağışık olduklarını kanıtlamazlarsa son temasın üstünden 6 ay geçtikten sonra (uygun testler yapılırsa 4 ay) kan verebilirler. HBV taşıyan kişilerin cinsel partnerleri eğer bağışık olduğunu kanıtlamazsa kan bağışı yapamazlar. HBV'li bir kişinin eski cinsel partneri ise son cinsel ilişkiden sonra 6 ay geçtikten sonra kan verebilir. HBV NAT ve anti-HBC eğer negatif ise bu süre 4 aya düşer. Hepatit B ve Hepatit C taşıyıcıları kan veremezler.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer hepatitle ilgili bir belirti ya da semptomunuz var ise ve bu virüse bağlı ise ya da açıklanamayan sarılığınınız var ise kan vermeye uygun değilsinizdir. Hepatit B ya da C ile ilgili testleriniz pozitif ise, hiç bir zaman hasta olmasanız ya da sarılığınız olmasa dahi kan veremezsiniz. Eğer hepatit hastalığı olan biriyle yaşıyor ya da cinsel ilişkiniz oluyorsa son temastan sonra 12 ay beklemeniz gerekir. * Paho rehberinde American Association of Blood Banks ve Australian Red Cross'a göre  11 yaşından sonra geçirilen herhangi bir viral hepatit kalıcı red.

İNGİLTERE:  HEPATİT B:

1- Aktif Hepatit B enfeksiyonu olan kişiler kan veremezler.

2- Geçmiş (iyileşmiş) Hepatit B enfeksiyonu olanlar kan veremezler.

İsteğe bağlı: Eğer iyileşmenin üstünden 12 ay geçtiyse ve bütün markerler(HBsAg, HBVDNA ve HB core antibody(anti-HBS gerekli değildir) negatif ise ya da HB core antibody(IgM ve IgG)'ler pozitifken: HBsAg negatif, HBV DNA negatif ve anti HBS 100 iu/l yüksekse (yani doğal bağışıklık varsa) kişi kan verebilir.

3- Hepatit B enfeksiyonlu bir kişi ile cinsel temastan sonra 12 ay geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı: a) Eğer temasın üstünden 12 ay geçmediyse: Eğer HB core antibody pozitif, HBsAg negatif, HBV NAT negatif ve anti HBs 100 iu/L'den fazla ise kan bağışlayabilir. Donörün hepatit b'ye karşı doğal bağışıklığı vardır.

b)Eğer ilişki biteli 12 aydan fazla geçtiyse ve  bütün markerler(HBsAg, HBVDNA ve HB core antibody(anti-HBS gerekli değildir) negatif ise ya da HB core antibody(IgM ve IgG)'ler pozitifken: HBsAg negatif, HBV DNA negatif ve anti HBS 100 iu/l yüksekse (yani doğal bağışıklık varsa) kişi kan verebilir. Hepatit B'ye immün olsun ya da olmasın aktif enfeksiyona dair bir kanıt olmamalıdır

Ek bilgi: Anti-HBs seviyesine bakmak için bir gereksinim yoktur. HBV'ye herhangi bir maruziyetin, anti-HBs seviyesini yükseltmesi ve HBV'ye karşı koruma sağlaması beklenir. Anti-HBc negatif ise, bir anti-HBs sonucuna gerek yoktur.

4-İyileşmiş Hepatit B enfeksiyonlu kişi ile cinsel temastan sonra 12 ay geçmesi gerekir.

5-Hepatit B Enfeksiyonlu biri ile aynı evde yaşayanların bu birliktelik bittikten 12 ay geçtikten sonra kan verebilir.

İsteğe bağlı: a) Eğer birlikteliğin üstünden 12 ay geçmediyse: Eğer HB core antibody pozitif, HBsAg negatif, HBV NAT negatif ve anti HBs 100 iu/L'den fazla ise kan bağışlayabilir. Donörün hepatit b'ye karşı doğal bağışıklığı vardır.

b)Eğer ilişki biteli 12 aydan fazla geçtiyse ve  bütün markerler(HBsAg, HBVDNA ve HB core antibody(anti-HBS gerekli değildir) negatif ise ya da HB core antibody(IgM ve IgG)'ler pozitifken: HBsAg negatif, HBV DNA negatif ve anti HBS 100 iu/l yüksekse (yani doğal bağışıklık varsa) kişi kan verebilir.

HEPATİT C:

1- Hepatit C enfeksiyonundan etkilenmiş olan kişiler kan veremezler.

2-Hepatit C enfeksiyonu olan biri ile cinsel ilişkiden sonra 12 ay geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı: Eğer son cinsel temastan sonra 12 aydan az bir süre geçtiyse ve donör, HCV pozitif cinsel partnerinin(şu an ya da geçmiş partner) başarıyla tedavi edildiğini ve 12 aydır herhangi bir ilaç/terapi görmediğini kanıtlar ve hastalığın remisyonda olduğu ispatlanırsa kan verebilir.

3- Hepatit C'li olan biriyle geçmişte ya da şu an aynı evi paylaşanlar kan verebilirler.

Ek bilgi: Hepatit C oral fekal yolla bulaşı olmadığından ve sadece kan ile bulaştığından dolayı ev sakinlerinin reddedilmesine gerek yoktur.

HEPATİT E:

1-Tam iyileşmenin üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

Ek bilgi: Eğer tam iyileşme sonrası HEV RNA'nın negatif olduğu, anti HEV IgG'nin pozitif olduğu dökümente edilirse kişi kan verebilir.

2-Cinsel temas sonrası eğer şu an cinsel temas devam ediyorsa temasta bulunulan Hepatit E'li partnerin iyileşmesinin üstünden 6 ay geçmesi gerekir. Eğer geçmişte bir temas olduysa bu temasın üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

Ek bilgi: Eğer partner tamamen iyileşmişse ve  iyileşme sonrası HEV RNA'nın negatif olduğu, anti HEV IgG'nin pozitif olduğu dökümente edilirse kişi kan verebilir.

3-Hepatit E'li biri ile aynı evi paylaşanlar kişinin iyileşmesinin üstünden 6 ay geçtikten sonra ya da ev paylaşamının durdurulmasından 6 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

Ek bilgi: Eğer etkilenen kişi tamamen iyileşmişse ve  iyileşme sonrası HEV RNA'nın negatif olduğu, anti HEV IgG'nin pozitif olduğu dökümente edilirse kişi kan verebilir.

NEDENİ BELİRSİZ HEPATİTLER:

1- Nedeni belirsiz Hepatiti olan kişiler kesinlikle kan vermemelidirler.

2- Nedeni belirsiz Hepatiti olan fakat iyileşen kişiler 24 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

İsteğe bağlı: Eğer iyileşmenin üstünden 12 aydan fazla fakat 24 aydan az süre geçtiyse ve tüm markerler(HBsAg, HBVDNA ve HB core antibody(anti-HBS gerekli değildir) negatif ise ya da HB core antibody(IgM ve IgG)'ler pozitifken: HBsAg negatif, HBV DNA negatif ve anti HBS 100 iu/l yüksekse (yani doğal bağışıklık varsa) kişi kan verebilir.

3-Nedeni belirsiz Hepatiti olan kişilerin geçmiş ya da şu anki cinsel partnerleri, eğer şu an cinsel temas devam ediyorsa temasta bulunulan partnerin iyileşmesinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir. Eğer geçmişte bir temas olduysa bu temasın üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

4-Nedeni Belirsiz Hepatitli biri ile aynı evi paylaşanlar kişinin iyileşmesinin üstünden 12 ay geçtikten sonra ya da ev paylaşamının durdurulmasından 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

HERPES - HERPES SİMPLEX - HERPES VİRÜSLERİ

Herpes (uçuk), herpes virüsünün deri yoluyla bulaşması sonucu gelişen ve ömür boyu tekrar edebilen viral bir enfeksiyondur. Herpes labilis dudakta, herpes genitalis cinsel bölgedeki uçuk enfeksiyonuna verilen isim, ayrıca göz, beyin gibi organlarda dahi herpes enfeksiyonu olabilir. Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki tipi vardır. Herpes virüs tip 1 genellikle dudak, burun çevresi gibi yüz bölgesindeki enfeksiyonlardan, herpes virüs tip 2 ise genital bölgedeki enfeksiyonlardan sorumludur. Ancak son yıllarda genital bölgede de yüzde 30 oranla Tip 1 saptanmıştır. Herpes Tip 1 kişilere genellikle çocukluk döneminde direkt deri teması (aileden birinin öpmesi vs), ortak havlu gibi eşyalarla veya bu virüsü yayan kişinin tükürük salgısından damlacıkla bulaşabilir. Yine hem Tip 1 hem de Tip 2, gençlik döneminden itibaren cinsel ilişki ile bulaşır. Genellikle 2-20 gün içinde belirti verir.

TÜRKİYE:  Oral/genital lezyonları tamamen iyileştikten sonra en az 1 hafta

DSÖ REHBERİ: Herpes virüsleri herpes simplex tip 1 ve tip 2, varisella zoster, epstein-barr, sitomegalovirüs ve Kaposi sarkomu ilişkili insan herpes virüs 8(HHV8)’inden oluşur.

Kabul Edin:

  1. Eğer aktif lezyon olmadığı kanıtlanırsa uçuk ve genital herpes kan verebilir.

Reddedin:

  1. Eğer aktif lezyonunuz varsa ya da lezyonu olan biriyle temasta bulunduysanız(HHV8 enfeksiyonu hariç) tam iyileşme, tedavi ve temastan 28 gün geçmesi gerekir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. HHV8(Kaposi Sarkomu İlişkili Herpes enfeksiyonu) enfeksiyonu olanlar hiç bir zaman kan veremezler

  2. HHV8'i olan biriyle cinsel temasta bulunanlar da hiç bir zaman kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:   Genital herpes kan vermenize engel bir durum değildir. Kendinizi iyi hissediyorsanız ve diğer red kritlerinde bir engeliniz yoksa bağış yapabilirsiniz.

İNGİLTERE:    Zorunluluk: Eğer taze lezyonunuz varsa kan veremezsiniz.

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer lezyon iyileşmişse(kabuk bağlamışsa) ve herhangi bir kaşınma ve sızlama yoksa bağış kabul edilir.

  2. ğer donör immunsupresif değilse fakat uzun süreli profilaksi amacıyla oral antiviral ilaçlar alıyorsa kan verebilir.

Ek Bilgi: Herpes Simpleks Virüsü (HSV 1 ve 2) hem genital herpes hem de uçuk nedeni olabilir. Eğer virüs aktif olarak ürüyorsa, etkilenen bölge ve yaralar karıncalanmaya neden olabilir. Virüs nedeniyle hem teorik risk vardır hem de ikincil bir enfeksiyon transfüzyon ile kanı alacak kişiye geçebilir. Bu yüzden aktif enfeksiyonu olan kişiler donasyon yapamazlar.

Yönlendirmeler: Herpes nedeniyle Antiviral kullanımı, Uçuk, Genital Herpes Enfeksiyonu, Herpes - Genital/Oral, Herpes Simplex, HSV-1, HSV-2, Oral Herpes,

HIV

 

​HIV ("Human Immunodeficiency Virus", İnsan Immun Yetmezlik Virusu) enfeksiyonu, etken virüsün etkisiyle bağışıklık sisteminin giderek baskılandığı kronik bir enfeksiyon hastalığıdır.  HIV vücudun savunma gücünü zayıflatır, hatta yıkar ve normal koşullarda tedavi edilebilen hastalıklar, savunma gücü yetersiz kaldığı için tedavi edilemez hale gelebilir.  HIV cinsel yolla, kan ve kan ürünleriyle veya anneden bebeğe bulaşabilmektedir. HIV, HIV enfeksiyonuna sebep olan bir bağışıklık yetmezliği virüsüdür. “HIV” kısaltması, virüsü ya da HIV enfeksiyonunu ifade eder. AIDS ise “Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu”nu ifade eder. HIV enfeksiyonunun en ileri safhasıdır.

HIV, enfeksiyonlara karşı savaşan bağışıklık sisteminin CD4 hücrelerine saldırır ve onları yok eder. CD4 hücrelerinin kaybı bedenin enfeksiyonlara ve belirli kanser türlerine karşı savaşmasını zorlaştırır. Tedavi olunmazsa, HIV bağışıklık sistemini yavaş yavaş yok edebilir ve enfeksiyon AIDS safhasına geçebilir.

 

TÜRKİYE:  HIV I-II Taşıyıcıları: Kalıcı Red.

HIV yönünden riskli bölgelerde 1977 yılından sonra doğmuş kişiler​: Kalıcı Red

HIV yönünden riskli bölgelerde 6 aydan kısa yaşamış ancak bu süre içinde kan/kan ürünü almış kişiler: Kalıcı Red

HIV yönünden riskli bölgelerde 6 aydan uzun süre yaşamış kişiler​: Kalıcı Red

DSÖ REHBERİ: Ev halkından birinin HIV enfeksiyonu taşıması bağışa engel değildir. HIV enfeksiyonu olan kişinin cinsel partnerleri kan veremezler. HIV enfeksiyonu taşıyan biriyle cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir. Şimdi ya da geçmişinde klinik ya da labaratuvar tarafından HIV enfeksiyonu kanıtı olan kişiler hiç bir zaman kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: HIV 1-2 taşıyıcıları: KALICI RED. Kendilerini şiddetli enfeksiyon hastalık riskini sokacak cinsel davranışlarda bulunan kişilere de kalıcı red verilmelidir. HIV enfeksiyonu olan kişinin cinsel partnerleri kan veremezler. HIV enfeksiyonu taşıyan biriyle cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Eğer hayatınızda bir kez dahi olsa HIV pozitif tanısı aldıysanız kan veremezsiniz. Ayrıca enfeksiyon kapma riski olan aşağıdaki davranışlarda da bulunursanız kan veremezsiniz.

- Daha önce doktor tarafından yazılmamış bir iğneli ilaç, steroid ya da uyuşturucu kullandıysanız

-Son 12 ay içinde erkek erkeğe cinsel ilişkde bulunduysanız

-Uyuşturucu, para ya da herhangi bir şey alıp cinsel ilişkide bulunanlar

-Son 12 ay içinde üstteki kişilerle cinsel ilişkide bulunanlar

İNGİLTERE:   1. Etkilenen Bireyler: HIV'den etkilenen kişiler kalıcı olarak kan veremezler.

2. HIV’li kişinin Cinsel Partnerleri:  Kan verebilmek için HIV enfeksiyonu taşıyan biriyle cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

3. HIV’li kişi ile Aynı Evi Paylaşanlar: Bağışa engel bir durum teşkil etmez.

Yönlendirmeler: AIDS,

 

**Diğer rehberlerde bizim rehberimizde bulunan coğrafi bölge ile ilgili bir bilgi bulamadım. Sadece İngiltere rehberinde eğer partneriniz HIV/AIDS'IN yaygın olarak görüldüğü bir ülkede cinsel olarak aktifse (çoğunluğu Afrika ülkeleri) son cinsel temasın üstünden 12 ay geçmesi gerekir diyor. Fakat bunun da istisnaları olduğundan yetkili kişiyle görüşmeniz gerekmektedir demiş.

 

HİDROSEFALİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Kalıcı Şantı Olanlar

Ek Bilgi: Kalıcı şant bakteriyel enfeksiyon kaynağı olabileceğinden dolayı kan bağışlayamazlar.

Yönlendirmeler: Hidrosefali, Beyinde Su,

 

HİPERKOLESTEROLEMİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer semptomatik bir hastalığa neden olduysa

  2. Kardiyovasküler bir hastalık ile ilişkisi varsa

İsteğe Bağlı: Eğer hiperkolesterolemi semptomatik bir hastalığa yol açmamaışsa, kişi tedavi altında olsa dâhi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Kolesterol yüksekliği,


 

​HİPERPARATİROİDİZM

Paratiroid bezlerinin aşırı aktivitesi sonucu aşırı miktarda paratiroid hormonu üretmesi durumuna hiperparatiroidizm adı verilir. Hiperparatiroidizm hastalığında, paratiroid bezlerinden bir veya daha fazlası kandaki kalsiyum seviyeleriyle ilişkisiz olarak aşırı hormon üretermek suretiyle uygunsuz davranış gösterir. Başka bir deyişle, paratiroid bezleri kandaki kalsiyum seviyeleri normal olduğu ve hormon üretmemeleri gerekirken, büyük miktarlarda hormon üretmeye devam etmektedir. Aşırı aktif paratiroid bezleri tarafından paratiroid hormonunun aşırı üretimi(hiperparatiroidizm) sizi sağlığınızdan edebilir, yorgun ve halsiz yapabilir, osteoporoza ve daha bir çok ciddi problemlere neden olabilir.

TÜRKİYE:  Asemptomatik olana kadar ertelenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

HİPERTİROİDİZM

Tiroid fazlalığı veya hipertiroidizm, tiroid bezinin tamamının fazla çalışması, tiroid içerisindeki nodüllerin birinin ya da birden fazlasının kendi kendine hormon üreterek fazlalık durumu yaratması ya da artmış hormon üretimine bağlı olmadan tiroid içerisinde depolanan hormonların kana karışarak vücutta hormon fazlalığı yapması durumuna bağlı gelişebilir. Hipertiroidizm, hipotiroidizmden farklıdır ve ikisi birbiri ile karışmamalıdır. Hiper, hızlı çalışma, hipo ise yavaş çalışma olarak tanımlanır.

TÜRKİYE:  Tiroid fonksiyonları normalse, kabul edilir.

DSÖ REHBERİ: Benign tiroid bozukluklarında eğer kişi ötirodik olduğunu kanıtlarsa kan verebilir. Eğer tiroid bezlerinizle ilgili bir sıkıntı varsa ve araştırmadan geçiyorsanız kan veremezsiniz. Hipertiroidik ya da hipotirodik iseniz de kan veremezsiniz.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aşağıdakileri kanıtlayabilirseniz kan verebilirsiniz.

1- Şu an hastalığınız için tıbbi araştırma altında değilseniz

2-Malignensi(kanser) tanısı almadıysanız.

3- Son 24 ay içinde antitiroid ilaç almadıysanız(Carbimazole, Propylthioracil veya lodine)

4- Son 6 ay içinde radioaktif iodine ile tedavi görmediyseniz.

Ek Bilgi: Fazla çalışan tiroid için kullanılan ilaçlar, transfüze edilen annenin doğmamış çocuğuna zarar verebilir.

 

HİPOGAMAGLOBULİNEMİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı Red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok.

HİPOGLİSEMİ ÖYKÜSÜ

 

TÜRKİYE:  Asemptomatik olana kadar ertelenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

HİPOFİZ BEZİ HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan veremez:

  1. Malignent tümörü varsa

  2. Multiple endokrin neoplazm(MEN) sendromu nedeniyle hipofiz bozukluğu olanlar

  3. Açık nöroşirüji ameliyatı geçirenler

  4. Hayatında bir kez dahi olsa büyüme hormonu alanlar (human pituitary extract)

  5. Akromegalisi ya da büyüme hormonu fazlalığı olanlar

  6. Adrenal yetmezliği olanlar ya da oral steroid tedavisi ihtiyacı olanlar

  7. Tedavi altında olsa dahi kraniyal Diabetes İnsipidus ya da uygunsuz anti-diüretik hormon sendromu(SIADH) olanlar

  8. Pegvisomant(Somavert) gibi enjekte ilaç tedavisi altında olanlar

İsteğe bağlı:

  1. Non sekretuvar veya prolaktin salgılayan bir hipofiz tümörü(adenom) eğer non-malignant olduğu doğrulandıysa, donörün herhangi bir semptomu yoksa, oral tedavi altında olsa ve/veya Birleşik Krallıkta 1992 yılından sonra nöroşirüji ameliyatı geçirse dahi kan verebilir.

  2. Eğer açık nöroşirüji ameliyatı 1992 yılından sonra Birleşik Krallıkta olduysa, ameliyatın nedeni tek başına engel değilse kişi kan verebilir.

  3. Birleşik Krallıkta 1992’den önce açık nöroşirüji ameliyatı sırasında Dura mater'in kullanılmadığı kanıtlanırsa ve malignite kanıtı yoksa, donör sorumlu çalışanımız tarafından kabul edilebilir

  4. Yalnızca rekombinant türevli büyüme hormonu ile tedavi ediliyorsa, kişi kan verebilir. (İngiltere'de bu 1986'dan beri olmuştur).

  5. Eğer donör bir hipofiz tümörü için trans-sfenoidal ameliyat geçirmişse, tüm yaralar iyileşmişse kişi kan bağışlayabilir.

  6. Verilen tedavi ya da altta yatan durumla ilgili herhangi bir komplikasyon olmadığı sürece, donörün iyi huylu bir tümör için radyoterapi alması, uzun süreli takip olsa dahi, bağışı engellemez.

Yönlendirmeler: Akromegali, ACTH Salgılayan Tümör, Hipofiz Bozuklukları için Bromokriptin, Cushing Hastalığı, Diabetes İnsipidus - Kraniyal, Boş Sella Sendromu, Hipotalamik Tümör, Boş Hücreli Adenom, Posterior Hipofiz Bezi Bozuklukları, Prolaktinoma, Sheehan Sendromu, Uygunsuz Antidiüretik Hormonu Salınımı Sendromu(SIADH), TSH salgılayan Tümör,

HİPOPARATİROİDİZM

Hipoparatiroidizm yetersiz paratiroid hormonu üretimine bağlı bulgular bütünüdür. Çok nadir görülen bir durumdur ve en yaygın olarak paratiroid bezlerinin tiroid veya paratiroid ameliyatları sırasında hasarlanması veya çıkarılması nedeniyle meydana gelir.

Hipoparatiroidizm azalmış paratiroid hormonu(PTH) salınımı veya aktivitesi durumudur. Bu kanda azalmış kalsiyum(hipokalsemi) veya artmış fosfor(hiperfosfatemi) seviyelerine neden olur.

TÜRKİYE:  Asemptomatik olana kadar ertelenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

 

HİPOTANSİYON

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: İsteğe Bağlı: Eğer donör kendini iyi hissediyor ve bayılma ya da baş dönmesi atakları geçirmiyorsa kan bağışlayabilir.

​HİPOTİROİDİZM

Hipotiroidi, aktivitesi azalmış tiroid bezi anlamına gelmektedir. Hipotiroidizm tiroid bezinin, vücudun normal çalışmasını sağlamak için yeterli tiroid hormonu salgılayamaması anlamına gelir. Kan dolaşımında çok düşük miktarda tiroid hormonu bulunan insanlar hipotiroiddir. En sık sebepleri otoimmun hastalık, tiroid bezinin cerrahi olarak çıkarılması ve radyasyon tedavisidir.

TÜRKİYE:  Troid fonksiyonları normalse, kabul edilir

DSÖ REHBERİ:  Eğer tiroid hastalığı benign ise  (Asemptomatik guatr, viral tiroidit ya da otoimmun tiroidit gibi) ve tiroid  fonksiyon testleri normalse yani kişi euthyroid ise tedavi görsün ya da görmesin fark etmez kan verebilir. Eğer kişi hiper ya da hipotiroidik ise kan veremez.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Eğer aşağıdakileri kanıtlayabilirseniz kan verebilirsiniz.

1- Şu an hastalığınız için tıbbi araştırma altında değilseniz

2-Malignensi(kanser) tanısı almadıysanız.

3- Son 24 ay içinde antitiroid ilaç almadıysanız(Carbimazole, Propylthioracil veya lodine)

4- Son 6 ay içinde radioaktif iodine ile tedavi görmediyseniz.

5-Tiroid replesman tedavinize (tiroksin) başlandıktan sonra 8 hafta geçtiyse

Rehber: Eğer tiroid replasman tedavinizde son 4 hafta içinde bir değişiklik olmadıysa ve değerleriniz düzenli gidiyorsa kan verebilirsiniz.

İnternet sitesi: Thyroxine ya da levothyroxine (tiroksin ve levotiroksin) ilaçları almak bağışa engel bir durum değildir fakat son 3 aydır aynı dozu aldığınızı(yani Tiroid fonksiyon testlerinizin normal olduğunu) kanıtlamanız gerekmektedir.

 

HORMON REPLASMAN TEDAVİSİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Malignensi için kullanıldıysa

  2. Hipofiz bezi orjinli insan gonadotropin alıcıları

  3. İnsan hipofizi büyüme hormonu alıcıları

  4. Adrenal steroid hormon alıcıları

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer tedavi menopoz için ise semptom ya da osteoporozu engellemek için kabul edin.

  2. Eğer tedavi cinsel hormonların azlığı nedeniyle(erektil disfonksiyonun bazı vakaları gibi) yapılmış ve malignensi ile ilişkili değilse kabul edin.

  3. Eğer büyüme hormonu özel rekombinant ise kabul edin

  4. Eğer gonadotropin hipofiz bezi dışında özel olarak üretildiyse kabul edin.

Yönlendirmeler: HRT(Hormon Replasman Tedavisi),

HTLV ı-ıı

Keşfedilen ilk retrovirüs türüdür. Retrovirüsler RNA’dan DNA elde etme özelliklerine sahip olduklarından, genleri kolaylıkla hücrelere ekleyebilirler. HTLV ile enfekte olmuş kişilerin yüzde 10’unda yetişkin T hücre lösemi görülmüştür. Bu virüse karşı koruyucu bir aşı bulunmamaktadır, ancak tedavi edici ilaçlar geliştirilmiştir.

TÜRKİYE:  KALICI RED

DSÖ REHBERİ:  Kabul edin:

1- HTLV enfeksiyonu olan kişinin beraber yaşadığı ev halkı

2-HTLV I ve II kan testi mevcut ise annesi ya da anneannesinde HTLV olan kişileri

3-HTLV I ve II için kan testi mevcut ise HTLV I ve/veya II geçiren kişi ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmiş kişileri

Reddedin:

1- HTLV I ve/veya II enfeksiyonu bulunan kişinin cinsel partnerini

2-HTLV I ve/veya II geçiren kişi ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmemiş kişileri

Kalıcı olarak Reddedin:

1- HTLV I ve/veya II enfeksiyonu olan kişileri

2-HTLV I ve/veya II için bir kan testi yoksa, kan verecek kişinin annesi ya da anneannesinde HTLV I ve/veya II geçmişte olduysa ya da şu an varsa

3--HTLV I ve/veya II için bir kan testi yoksa, enfeksiyona sahip kişilerle cinsel ilişkiye girmiş olan bireyleri

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  KALICI RED

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Kabul edin:

1- HTLV enfeksiyonu olan kişinin beraber yaşadığı ev halkı

2-HTLV I ve/veya II geçiren kişi ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmiş kişileri (12 ay beklenmesinin nedeni kan servisi tarafından yapılacak testin sonucunun doğruluğu açısından ve kişinin virüsü kapıp kapmadığının tespiti açısından gereklidir.)

Reddedin:

1-HTLV I ve/veya II geçiren kişi ile cinsel ilişkinin üstünden 12 ay geçmemiş kişileri

Kalıcı olarak Reddedin:

1-HTLV I ve/veya II enfeksiyonundan etkilenen kişileri

 

HOMOSEKSÜEL VE BİSEKSÜEL BİREYLER

TÜRKİYE: Erkek erkeğe cinsel temasta bulunanlar kalıcı olarak reddedilirler..

DSÖ REHBERİ: Yüksek riskli grup ile daha önce cinsel ilişkisi olanlar son temasın üstünden 12 ay geçtikten sonra kan verebilir. Eğer cinsel tercihleri kişiyi yüksek riskli gruba sokuyorsa kesin red verilir. Yüksek riskli grup: Birden fazla(multiple) seks partneri, cinsel ilişki için para almak ya da para vermek(seks işcileri ve müşterilerini de kapsar), erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunanlar, erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunmuş bir erkek ile cinsel ilişkide bulunan kadınlar.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Cinsel tercihleri eğer kişiyi yüksek riskli gruba sokuyorsa ve kanla geçme ihtimali olan ağır enfeksiyon hastalıklarını kapma riski varsa kişinin kan bağışı hiç bir zaman kabul edilmez.

AMERİKAN KIZIL HACI: Erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunanlar son cinsel temastan 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

İNGİLTERE:

  1. Kadınlar: Kan Bağışlayabilirler.

  2. Erkekler

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer başka bir erkekle oral ya da anal seks yapanlar kondom dahil korunma yöntemi kullansa dahi kan veremezler.

İsteğe Bağlı:  Eğer başka bir erkekle anal ya da oral cinsel temasın üstünden 12 ay geçtiyse kişi kan verebilir.

     3. Erkek Erkeğe Cinsel İlişkide Bulunanların Kadın Cinsel Partnerleri

Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Erkek cinsel partner eğer başka bir erkekle oral ya da anal seks yaptıysa kondom dahil korunma yöntemi kullansa dahi kan veremezler.

İsteğe Bağlı:  Eğer başka bir erkekle cinsel temasın üstünden 12 ay geçtiyse bu kişinin kadın cinsel partneri kan verebilir. Fakat bazı istinalar vardır ondan dolayı yetkilimize konuyu sorun.

Yönlendirmeler: Biseksüel Kadınlar, Biseksüel Erkekler, Gay, Homoseksüel ve Biseksüel Bireyler, Lezbiyen, Erkek Homoseksüeller,

HUNTİNGTON HASTALIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Semptomatik ise

İsteğe Bağlı: Asemptomatik taşıyıcı ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Huntington Koresi, Huntington Hastalığı,

İMMÜNTROMBOSİTOPENİK PURPURA / İmmün Trombositopeni

İTP,  immün/ idyopatik trombositopenik purpura hastalığının baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.

Bu hastalık

  1. İmmün bir hastalıktır. İmmün hastalıklar bağışıklık sisteminde oluşan bozukluklar nedeniyle vücudun kendi yapılarına saldırdığı hastalıklardır.

  2. İdyopatik, yani neden oluştuğu tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır.

  3. Trombositopeni, yani trombosit sayısının düşüklüğü ile seyreder.

  4. Trombosit sayısının düşüklüğü vücutta purpura denen kırmızı-mor renkte döküntülere neden olur.

TÜRKİYE:  Tam iyileşme ve semptomların bitimini takiben en az 5 yıl

DSÖ REHBERİ: Trombositopeni başlığı altında ele alınmış. Kabul edin:

* Akut otoimmun trombositopeni öyküsü olan bireylerin tedavisinin üstünden 5 yıldan fazla süre geçtiyse ve şu an tamamen iyiler ve splenektomi sonrası profilaktik antibiyotik kullanımı dışında bir tedaviye ihtiyaç duymuyorlarsa

Kalıcı olarak reddedin:

Uzun süreli hematolojik, sistemik hastalıkla ilişkili ya da nedeni belirsiz trombositopenisi olan bireyleri

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Bağış yapamayacaklar:

a) Semptomatik ise

b) Platelet sayısı 120'nin altındaysa

c) İyileşmiş fakat iyileşmenin üstünden 5 yıl geçmemişse

İsteğe bağlı: Eğer kişi splenektomi olduysa ve üstteki 3 şartla ilgili bir reddi yoksa profilaktik antibiyotik kullanması bağışa engel değildir.

Ek bilgi: Düşük platelet sayılı donörlerde, kan bağışını takiben fazla kanama ve morarma görülebilir. Bunun ciddi sonuçları olabilir. Kanama ve morarma problemi olmayan fakat platelet sayısı 120'nin altında olan kişiler kan bağışı yapmamalıdırlar. Zira iğne giriş yerinde problemler olabilir. Potansiyel bağışcı 5 yıldan uzun süredir asemptomatik ise ve kendisine platelet sayısının iyileştiği ve  120'den fazla olduğu söylendiyse tam kan bağışından önce platelet sayısına bakmaya gerek yoktur.

Yönlendirmeler: İdiyopatik Trombositopenik Purpura, İmmün Trombositopeni, ITP,

İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI

TÜRKİYE:  Tekrarlamayan idrar yolu enfeksiyonlarında tedavi sonrası böbrek fonksiyonları normalleşene kadar ve semptomsuz olana kadar ret  [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Direkt idrar yolu enfeksiyonu diye bir başlık yok. Enfeksiyon başlığı altında yazanlar şu şekilde: Tam iyileşme ve antibiyotik tedavisinin bitmesinin üstünden 14 gün geçmesi gerekmektedir. Eğer semptomlar salmonella, campylobacter, streptococcus ya da stafilokokus enfeksiyonlarını düşündürüyse tam iyileşme ve tedavi bitiminin üstünden 28 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Direkt idrar yolu enfeksiyonu diye bir başlık yok. Enfeksiyon ile alakalı semptomların tamamen kesilmesinin ardından 14 gün geçmesi gerekmektedir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Direkt idrar yolu enfeksiyonu diye bir başlık yok. Eğer ateşiniz varsa ya da şu an aktif bir enfeksiyonunuz varsa bu problemin tamamen çözülmesini bekleyene kadar kan vermeyin. Eğer bir enfeksiyon için antibiyotik alıyorsanız bu bitene kan vermeyin. Eğer antibiyotik enjeksiyonu alıyorsanız son enjeksiyonun üstünden 10 gün geçmesi gerekir. Eğer oral tedavi alıyorsanız son hapı içtiğiniz gün eğer semptomlarınız tamamen bittiyse kan verebilirsiniz.

İNGİLTERE:  Direkt idrar yolu enfeksiyonu diye bir başlık yok. Şu an aktif olarak hastaysanız kan vermeyin. Tam iyileşmenin üstünden en az 2 hafta geçmesi gerekir. Sistemik anitiboyik, antiviral ya da antifungal tedavinin tamamlanmasının üstünden en az 7 gün geçmesi gerekir.

İLAÇ BAĞIMLILIĞI (İM/İV KULLANILAN YASA DIŞI UYUŞTURUCULAR, VÜCUT GELİŞTİRİCİLER VE STEROİDLER) / BAĞIMLILIK VE UYUŞTURUCU SUİSTİMALİ (Addiction and Drug Abuse)

TÜRKİYE:  Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Reçete edilmemiş İM/İV madde kullanan kişiler ile cinsel ilişkide bulunmanın üstünden 12 ay geçmesi gerekir.

Reçete edilmemiş İM/İV madde kullanan kişiler kalıcı olarak reddedilir.

Enjekte edilmeyen uyuşturucu ve alkol kullanımı eğer toksikasyona dair bir bulgu yoksa kan verebilir. Eğer intoksikasyona dair bir bulgu ya da semptom varsa kişi reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Direkt bilgi yok. Sorulması gereken sorular arasında var.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kalıcı red.

İNGİLTERE:  Kan Veremeyeceğiniz Durumlar:

  1. Hayatınızda size bir kez dâhi olsa reçete edilmemiş bir uyuşturucu ya da vücut geliştirme amacıyla enjeksiyon yapıldıysa ya da kendiniz yaptıysanız hiç bir zaman kan veremezsiniz.

  2. Herhangi bir uyuşturucu ya da alkolün kötü etkisinde olmak, doğru bilgi alma sürecini etkileyeceğinden dolayı kan bağışı bir sonraki oturuma ya da kalıcı olarak reddedilebilir. Eğer donörün davranışları diğer bağışcıları ve personeli tehdit ediyorsa kişiye kalıcı red verilir.

  3. Disulfiram(Antabuse) ilacı kullanıyorsanız son dozun üstünden 7 gün geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı:

a)Eğer enjekte edilen ilaç donörün doktoru tarafından bir durum nedeniyle reçete edildiyse ve bu durum tek başına kan bağışına engel değilse kişi kan verebilir.

b) Geçmişte kullanılan enjekte edilmeyen uyuşturucu red nedeni değildir.

Yönlendirmeler: Alkol, Antabuse®,  Body Building İlaçları, Cannabis(Kanabis, Kenevir, Esrar, Ot), Kronik Alkol Problemi, Kokain, Alkol ve Uyuşturucu Kullanımı Nedeniyle Detoks, Disulfiram, Uyuşturucu Suistimali, İlaç Suistimali, Sarhoşluk, Kuru İğneleme(Dry Needling), Ecstasy, Enjekte edilen Uyuşturucu, İntoksikasyon, İntravenöz Uyuşturucu, Iintravenöz Uyuşturucu Suistimali,

İLK BAĞIŞ

TÜRKİYE:  Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Tek başına ret nedeni değildir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Bilgi yok.

 

İMMÜNSÜPRESYON

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İmmünsüprese kişiler

  2. İmmünsüprese durumunda olup da iyileşen kişiler için konu ile ilgili uzmanımıza danışmanız gerekir.

Yönlendirmeler: İmmün Yetmezlik, İmmünsüpresyon,

 

İMMÜNOGLOBULİN TEDAVİSİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. 1 Ocak 1980 yılından sonra donör intravenöz ya da subkutanöz insan immunglobulini ile tedavi edildiyse

  2. Donör birden çok ve yüksek dozda  intramusküler  immunglobulin aldıysa

  3. İmmunsuprese ise

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer intravenöz ya da subkutanöz insan immunglobulini 1980 yılından önce verildiyse bağış kabul edilir.

  2. Eğer sadece rutin olarak ante- ya da doğum sonrası anti-D immunglobulini(bir kereden fazla verilmiş bile olsa) verildiyse bağış kabul edilir.

  3. Profilaktik olarak tek doz immunglobulin aldıysa bağış kabul edilir.

Yönlendirmeler: İmmünglobulin Tedavisi, Anti-D post natal intramusküler enjeksiyon, Anti-D antenatal intramusküler enjeksiyon, Post natal Anti-D, Normal İnsan İmmünglobulini Alıcıları,

 

İNSAN ISIRIĞI

TÜRKİYE:  12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Direkt insan ısırığı diye bir başlık olmasa da İnsan Vücut sıvılarına rızasız bir şekilde temasta bulunma başlığı altında işlenmiş.

Etkilenen kişilerden şu maddeleri karşılayanlar kan veremezler:

a) Abnormal prion hastalığı(*Kuru, CJD, Alpers hastalığı gibi) olan kişinin sıvısına maruz kaldıysanız kan veremezsiniz. (Abnormal prions içeren herhangi bir materyale temas edenler daha doğrusu)

b) İnokülasyon hasarı ve mukoza ya da kan ve mukus ile birlikte olan intakt olmayan deri(bütünlüğü bozulmuş deri diye çevirebiliriz. CDC'nin tanımına göre: Areas of the skin that have been opened by cuts, abrasions, dermatitis, chapped skin,) ile temasın üstünden 12 ay geçmeden kan veremezsiniz.

c) Temas ile alakalı şu an bir tibbi araştırma altındaysanız kan veremezsiniz.

İsteğe bağlı: B şıkkındaki durumlarda eğer doğrulanmış bir HB Core antibody testi negatif ise 4 ay geçtikten sonra kan bağışı alınabilir.

 

İNSAN VÜCUT SIVILARINA RIZASIZ TEMAS

 

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: İnsan vücut sıvılarına temasın tanımı: Keskin bir cisim, ısırma, yumruk, abrazyon, heteroseksüel saldırı gibi mukoz membranın insan kanı ya da diğer vücut sıvıları ile temasıdır.  1-Etkilenen Kişiler

Aşağıdaki maddelerde yer alanlar kan veremezler

a) Abnormal prion hastalığı(*Kuru, CJD, Alpers hastalığı gibi) olan kişinin sıvısına maruz kaldıysanız kan veremezsiniz. (Abnormal prions içeren herhangi bir materyale temas edenler daha doğrusu)

b) İnokülasyon hasarı ve mukoza ya da kan ve mukus ile birlikte olan intakt olmayan deri(bütünlüğü bozulmuş deri diye çevirebiliriz. CDC'nin tanımına göre: Areas of the skin that have been opened by cuts, abrasions, dermatitis, chapped skin,) ile temasın üstünden 12 ay geçmeden kan veremezsiniz.

c) Temas ile alakalı şu an bir tibbi araştırma altındaysanız kan veremezsiniz.

İsteğe bağlı: B şıkkındaki durumlarda eğer doğrulanmış bir HB Core antibody testi negatif ise 4 ay geçtikten sonra kan bağışı alınabilir.

2-Etkilenen Kişilerin Şimdiki ya da Geçmişteki Cinsel Partnerleri

Zorunluluk:

a) Donörün cinsel partneri bilenen enfekte bir kişi tarafından temasa maruz kaldıysa ve transmite enfeksiyon kanıtı nedeniyle inceleniyorsa kan veremez.

b) Etkilenen partner bilinen enfekte bir materyale maruz kaldıysa ve transmite enfeksiyon kanıtı nedeniyle monitörize ediliyorsa etkilenen partnere herhangi bir enfeksiyon olmadığı uzmanlar tarafından söylenene kadar kan veremez.

İsteğe bağlı:

a) Eğer partner bilinen enfekte bir materyal ile temas etmediyse kan verebilir.

b) Eğer partner bilinen bir enfekte materyal ile temas ettiyse fakat kendisine enfekte olmadığı söylendiyse ve artık takip edilmesine gerek olmadığı belirtildiyse kişi kan bağışlayabilir.

c) Eğer geçmiş cinsel partneri ise son cinsel temasın üstünden 12 ay geçtikten sonra kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Yumruk sonrası Abrazyon, İnsan Isırması, Sıçrama ya da İnokülasyon sonucunda kan teması, Kan sıçraması, Heteroseksüel Tecavüz, Heteroseksüel Cinsel Saldırı, İnsan ısırığı, İnokülasyon Yaralanması, İğne Batması Yaralanması, Yumruk Yaralanması,

 

İNSAN KAYNAKLI DOKU VEYA HÜCRE NAKLİ / DOKU VE ORGAN ALICILARI

TÜRKİYE:  12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ:  Reddedin:

1) Allojenik doku nakli yapılan bireyler 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

Kalıcı olarak reddedin:

a) Kök hücre ya da organ nakli alıcıları

b) 1980 yılından sonra vCJD'nin riskli olarak tanımlandığı ülkelerde yapılan ya da riskli ülke kaynaklı allojenik hücre ya da doku nakli alıcısı

c) Dura Mater Graftı

d) Kornea transplantasyonu

e) Xenograft

f) İnsan dışı organ perfüzyonu

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Xenotransplantasyon geçirenler kalıcı olarak kan veremezler. İnsan kaynaklı doku ya da hücre transplantasyonunun üstünden 6 ay geçtikten sonra kan bağışlanabilir. (Eğer Hepatit C için bir Nat testi sonucu varsa süre 4 aya iner)

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bir başka insandan herhangi bir organ nakli alan kişiler 12 ay geçtikten sonra kan verebilirler. Dura Mateer nakli olduysanız CJD riskinden dolayı hiç bir zaman kan veremezsiniz.

İNGİLTERE:   Kan veremeyecek durumlar:

1. Herhangi bir zamanda

a)İmmunsupresyona ihtiyaç duyduysa

b)Dura Mater transplantı olduysa

c) Depolanmış otolog doku, matrix implantı ya da organ transplantı olduysa (IVF tedavisi bu kategoriye dail değildir)

d) Oküler doku transplantı olduysa

e) Xenotransplant olduysa

2- 1 Ocak 1980'den sonra allojenik insan doku ya da organ nakli yapılan kişiler kan veremezler.

İsteğe bağlıi:

a) Eğer 1 Ocak 1980'den önce allojenik doku ya da organ nakli olduysanız ve yukarıda listelenen maddelere girmiyorsanız kan verebilirsiniz.

b) Herhangi bir zamanda depolanmamış(taze denmek istiyor herhalde) otolog doku ya da organ transplantasyonu olanlar kan verebilir.

c) Kişi, hücresel olmayan insan dışı matrix graftı aldıysa kan verebilir.

d) İnsan yumurtası, spermi ya da embriyo alınması bağışa engel değildir.

Yönlendirmeler: Hücresel olmayan insan dışı matrix graftı alıcıları, Otolog Matrix Implant Alıcıları, Kemik Graftı, Kondrosit Nakli, İnsan Dokusu Alıcıları, Böbrek Alıcıları, Graft kullanılan Ligament Rekonstrüksiyonu, Oküler doku Alıcıları, Organ Alıcıları, Sklera Graft Alıcıları,


İRRİTABL BAĞIRSAK SENDROMU(İBS)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:  İsteğe Bağlı: Eğer donörün durumu irritabl bağırsak sendromu olarak doktor tarafından tanı aldıysa İBS ile ilgili tedavi alsa dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: İrritabl Bağırsan Sendromu, İBS

 

KABAKULAK

Virüslerin, tükrük bezlerinde enfeksiyon yapması ve burada büyümeye neden olmasıyla ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Kulağın alt tarafında şişlik oluştuğu için kabakulak denir. Çocukluk çağında görülür, fakat bu hastalığı geçirmemiş kişilerde yetişkinlik döneminde de görülebilir. Kabakulak, kış ve bahar aylarında daha çok görülür. Hasta kişilerin öksürmesi, hapşurması ya da başkalarını öpmesi sırasında bu virüsler damlacıklarla beraber havada uçuşur. Bu ortamda bulunan kişiler de nefes alırken, solunum yoluyla bu virüsü kaparlar. Böylece hastalık insandan insana bulaşmış olur. Hastalığın belirtileri, virüs vücuda girdikten sonra yaklaşık 3. haftada ortaya çıkar. Bu hastalığa bir kere yakalandıktan sonra vücut buna karşı bağışıklık kazanır. Tekrarlaması söz konusu değildir.

TÜRKİYE:  Etkenle karşılaştıktan sonra en az 21 gün geçmesi gerekir.

DSÖ REHBERİ: Çocukluk hastalıkları olarak Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ve Su Çiçeği bir başlıkta toplanmış. Reddet:

- Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ya da Su çiçeği olan bireyler tamamen iyileşmenin üstünden 14 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

- Aktif kızamık, kızamıkçık, kabakulak, su çiçeği ile yakın temasta olan kişiler asemptomatik olsa dahi son temasın üstünden 21 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Direkt kabakulak diye bir başlık yok. Kabakulak, aktif enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. Orada ise yazılanlar şu şekilde: Şu an aktif olarak hastaysanız kan vermeyin. Tam iyileşmenin üstünden en az 2 hafta geçmesi gerekir. Sistemik anitiboyik, antiviral ya da antifungal tedavinin tamamlanmasının üstünden en az 7 gün geçmesi gerekir. Enfeksiyon ile temas başlığında ise şunlardan bahsedilmiş:

Durum ile ilgili inkübasyon periyodunun bitmesi gerekir, eğer inkübasyon süresi bilinmiyorsa son temastan sonra 4 hafta geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı: a)Eğer enfeksiyon ömür boyu bağışıklık sağlayacak olan hastalıklardan biri ise (kızamık, kızamıkçık, su çiçeği, kabakulak, boğmaca gibi) ve kişi temas ettiği bu ömür boyu bağışıklık kazandığı hastalığı kesin olarak geçirdiyse temas olsa dahi kan verebilir.

b) Yaygın Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu hastalıklraından sayılacak, nezle, boğaz ağrısı, influenza, norovirüs ve diare ve kusmaya sebep olan enfeksiyonları geçiren kişilerle temasta bulunan bireyler eğer bir semptomu yoksa kan verebilir.

 

KABUL EDİN

*İngiltere rehberinde index kısmında bazı hastalıkların karşısında sadece accept yazıyor ve bu bölüme gönderiyor ondan dolayı eklemeyi uygun gördüm.​

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer kullandığınız ilaçlar ya da diğer terapiler bağışa engel değilse kişinin kan bağışı kabul edilir.

Yönlendirmeler: Araknoid Kist, Beyin Kisti, Kondromalazi, Çölyak Hastalığı, Kolloid Kisti, Dermoid Kisti, Endometriyozis, Epidermoid Kist, Fibromiyalji, Fibromyositis, Fibrositis, Balık Pedikürü, Giardiazis, Kına İle Boyama, Hipnotikler(Sedatif ya da uyku ilaçları), Klinefelter Sendromu, Latent Tüberküloz, Mehndi, Perthes Hastalığı, Polikistik Over Sendromu, Threadworms, Huzursuz Bacak Sendromu, Turner Sendromu(Eğer sağlığı iyiyse verebilir),

 

KALITSAL HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Herediter olan bazı hastalıklar başlıklarda incelenmiş. Fakat direkt olarak kalıtsal hastalıklar adı altında bir başlık yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Hastalığınızla ile ilgili tek başına bir başlık ya da yönlendirme var mı kontrol edin.

Ek Bilgi: Eğer durumunuzla ilgili ayrı bir başlık yoksa ve hem semptomlar hem de aldığınız tedavi tek başına kan bağışına engel değilse kan bağışı büyük ihtimalle kabul edilecektir. Şüphe halinde çalışan görevlimizle görüşmeniz gerekmektedir.

Yönlendirmeler: Herhangi bir Probleme yol Açmayan Alfa-1 Antitripsin Eksikliği,

 

KANAMA BOZUKLUKLARI / KOAGÜLASYON BOZUKLUKLARI HEMOFİLİ A VE B

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Eğer donör aktif hasta değil Hemofili A ya da B taşıyıcısı ise, normal ya da normale yakın koagülasyon faktör değerleri varsa, daha önce anormal kanama öyküsü yoksa, daha önce kan ve kan ürünü almadıysa kan verebilir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Koagülasyon faktör eksikliği olan bireyler aileden geçişli ya da daha sonra edinilmiş olsa dahi kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer daha önce kanama problemi öykünüz varsa personelimiz tarafından ek sorular sorulacaktır. Eğer kanınız normal pıhtılaşmıyorsa, kan veremezsiniz çünkü iğnenin girdiği yerde yoğun/çok fazla bir kanama olabilir. Aynı nedenden dolayı eğer aşağıdaki kan inceltici ilaçları kullanıyorsanız da kan veremezsiniz:

Atrixa (fondaparinux)

Coumadin (warfarin)

Eliquis (apixaban)

Fragmin (dalteparin)

Heparin

Jantoven (warfarin)

Lovenox (enoxaparin)

Pradaxa (dabigatran)

Savaysa (edoxaban)

Warfilone (warfarin)

Xarelto (rivaroxaban)

Eğer aspirin kullanıyorsanız kan verebilirsiniz fakat son 2 gün içinde eğer aferez bağışı yapacaksanız aspirin içmemeniz gerekmektedir. (New York Eyaletinde 3 gün). Faktör 5 eksikliği olan fakat ilaç kullanmayan hastalar kan bağışlayabilir. Fakat tüm kanama problemi öyküsü olan hastalar çalışanlarımız tarafından değerlendirilip ondan sonra karar verilecektir.

İNGİLTERE:

1) Etkilenen Kişiler

Zorunluluk:

a) Kan ve kan ürünü ile tedavi oluyorsanız kan veremezsiniz.

b) Aşırı kanama ya da morarma öykünüz varsa

İsteğe bağlı: Kanama bozuklukları kesinlikle bağışa engel denemez. Yetkili kişimiz Hematoloji Uzmanı ile görüşüp karar verebilir.

2) Kan ve Kan ürünü Alan(Faktörler) Kişilerin Aile Üyeleri, Cinsel Partnerleri ve Bakıcıları

Zorunluluk:

a)  Koagülasyon faktörü içeren kan ürünü ile tedavi edildiyse kan bağışlayamaz.

b) Kan ve kan ürünü(koagülasyon faktörü) alan kişilerin geçmiş ya da şu anki cinsel partnerleri kan veremezler.

c) Pıhtılaşma faktörü ya da kan teması ile inokülasyon yaralanması geçiren kişiler en az 12 ay beklemeden kan veremezler.

d) Kişi eğer hastalıktan etkilenmiş olarak(hafif bile olsa) teşhis edildiyse

İsteğe bağlı:

a) Son cinsel temasın üstünden 12 ay geçtiyse kişi kan bağışlayabilir

b) b ve c şıkkı için: 4 ay geçtikten sonra eğer valide edilmiş bir HB core antibody'si negatif ise kişi kan verebilir.

Yönlendirmeler: Aşırı Morarma, Christmas Hastalığı(Hemofili B), Pıhtılaşma Faktörü Tedavisi, Pıhtılaşma Faktörleri, Pıhtılaşma faktörü konsantreleri, Faktör IX Eksikliği, Faktör VII Eksikliği, Faktör VIII Eksikliği, Faktör X eksikliği, Hemofili, Hemofili - Beraber Yaşadığı İnsanlar ve Bakıcıları, Hemofili - Cinsel Partnerleri, Hemofili Taşıyıcıları, Von Willebrand Hastalığı,

KAN GÜVENLİĞİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: 1) Aşağıdaki kişiler kan veremez

  1. HIV/AIDS, HTLV ya da Hepatit için kan testi yaptırma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız

  2. HIV pozitif bireyseniz

  3. HTLV pozitif bireyseniz

  4. Hepatit B taşıyıcısıysanız

  5. Hepatit C taşıyısıysanız

  6. Seks için hayatınızda bir kez dahi olsa para ya da uyuşturucu aldıysanız

  7. Hayatınızda vücudunuza bir kez dahi olsa, çok eskiden olmuş dahi olsa, uyuşturucu ya da bodybuilding ilacı(steroid gibi) enjekte edildiyse

2) Kondomlu ya da diğer koruyucu yöntemleri kullansanız dahi aşağıdaki kişilerle cinsel ilişkiden sonra 12 ay geçmeden kan veremezsiniz

  1. Eğer erkekseniz başka bir erkekle cinsel ilişkiniz olduysa

  2. Eğer kadınsanız başka bir erkekle oral ya da anal cinsel ilişkiye girmiş bir erkekle cinsel ilişkiye girdiyseniz (Bazı istisnalar vardır yetkilimize sormanız gerekmektedir.)

  3. Partnerinizin HIV ya da HTLV pozitif olabileceğini düşünüyorsanız

  4. Partnerinizin Hepatit B taşıyıcısı olabileceğini düşünüyorsanız

  5. Partnerinizin Hepatit C taşıyıcısı olabileceğini düşünüyorsanız

  6. Partnerinizin hayatında cinsel ilişki için para ya da uyuşturucu aldığını düşünüyorsanız

  7. Partnerinizin hayatında vücuduna bir kez dahi olsa, çok eskiden olmuş dahi olsa, uyuşturucu ya da bodybuilding ilacı(steroid gibi) enjekte edildiyse

  8. Partnerinizin HIV/AIDS’ın yaygın olarak görüldüğü (Afrikadaki çoğu ülke) ülkelerde cinsel olarak aktif olduğunu düşünüyorsanız (İstisnalar vardır sormanız gerekir)

Yönlendirmeler: AIDS-Risk, Enjekte edilen Dövme Ajanları, Erkek Homoseksüel Tecavüz, Erkek Homoseksüel Saldırı, Erkek Erkeğe Cinsel İlişki, Hayat Kadını ile Cinsel İlişki, Afrika kıtasında Sahra Çölünün Güneyinde yer alan bölgede cinsel ilişkiye girenler, Daha önce IV,IM ya da SC uyuşturucu kullanan biriyle cinsel ilişkide bulunanlar,

 

KAN TRANSFÜZYONU (OTOLOG TRANSFÜZYON HARİÇ) / TRANSFÜZYON

 

TÜRKİYE:  12 AY geçici red.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Kan ürünü alan kişiler ile teması olanlar veya cinsel partnerleri

Reddedin:

  1. Kan transfüzyonu alan bireyler: 12 ay reddedin

  2. Düzenli bir şekilde plazma kaynaklı koagülasyon faktörü alan kişiler ile cinsel ilişkide bulunanlar: Son cinsel ilişkinin üzerinden 12 ay geçmesi gerekir.

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. vCJD'nin riskinin tanımlandığı ülkelerden herhangi birinde 1980 yılından sonra kan transfüzyonu ya da herhangi bir insan kaynaklı terapötik ürün alan kişiler.

  2. Düzenli bir tedavi altında olup plazma kaynaklı koagülasyon faktörü alan bireyler

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 6 ay geçici red. Eğer Hepatit C için onaylı bir Nat testi varsa 4 ay geçici red. Onaylanmış bir immünazasyon programına bağlı kırmızı hücre enjeksiyonu var ise ayrıca bir klinik değerlendirmeye ihtiyaç vardır.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Birleşik Devletlerde yaşayan herhangi birinden kan transfüzyonu aldıysanız kan bağışı için en az 12 ay beklemeniz gerekir. 1980 yılından sonra Birleşik Krallık ya da Fransa'da kan transfüzyonu olduysanız CJD hastalığı riski nedeniyle kan veremezsiniz.

İNGİLTERE:   Kan bağışı yapamayacaklar: Herhangi bir zamanda

a) Kişi, malaryanın endemik olduğu bir ülkede ya da Güney Amerika trypanosomiasisin endemik olduğu bir ülkede kan ya da kan ürünü almış ise ya da aldığını düşünüyorsa

b) Kan kaynaklı koagülasyon faktörü tedavisi gördüyseniz. Bu protrombin kompleksi için de geçerlidir.

1 Ocak 1980 yılından sonra

a)Kişi, dünyanın herhangi bir yerinde kan ya da kan ürünü almış ise ya da aldığını düşünüyorsa kan veremez. (red cells, platelets, fresh frozen plasma (FFP), cryoprecipitate, cryodepleted plasma, granulocytes, buffy coat preparations, intravenous or subcutaneous human normal  immunoglobulin. This includes mothers whose babies have required intra-uterine transfusion.)

b) Plazma exchange işlemi yapıldıysa

İsteğe bağlı:  

1. a) Medikal sorgulamada bağışcının transfüze olmuş olma ihtimali düşükse kabul edin.

b) İnsan immunoglobulini yapılan tedavilerde sadece profilaksi amacıyla spesifik immnoglobulinler verildiyse(anti D, anti tetanus ya da hepatit immunoglobulini gibi) kan verebilir.

2.Birleşik Kralılık, Kuzey Amerika, Avustralya ve Batı Avrupa'da eğer otolog transfüzyon(kişinin kendi kanı kendisine verildiyse) yapıldıysa bağış kabul edilir.

3. 1 Ocak 1980 yılından önce transfüzyon yapılan kişiler

     a) Eğer 1 Ocak 1980 yılından önce donör kan almış ya da almış olduğunu düşünüyorsa ve bu ülke  malaryal endemik ise valide edilmiş sıtma antikor ya da Güney Amerika Trapizanomi endemik ise T. Cruzi antibody testi negatif ise kan bağışlayabilir.

     b) Eğer transfüzyon işlemi malarya ya da Güney Amerika tripanosomiazı için riskli olmayan bölgede yapıldıysa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Otolog Transfüzyon, Kan Türevleri, Transfüzyon ile Kan Teması, Kan Ürünleri, Kan Transfüzyonu,

KARDİYOMYOPATİ

 

Kardiyomiyopatinin kelime anlamı, kalp kasının kasılma gücünün azalmasıdır. Bir çok nedenden kaynaklanabilir ve en sık oluşum nedeni damar tıkanmasına bağlı kalp kasının gücünü kaybetmesi veya damarda tıkanıklık olmadan, dilate kardiyomiyopati denilen kalp kasının gücünü kaybetmesi sonucu oluşan bir kalp hastalığıdır.

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ:  .Hipertrofik kardiyomiyopati: Kalıcı Red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:   Kalıcı Red. (Şu an hastalığın olması ya da geçmişte olması fark etmez ikisi de kalıcı red)

 

KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kardiyovasküler hastalık öyküsü olan fakat asemptomatik kişiler, kardiyolog ya da doktorlarından kan bağışı yapabileceğine dair yazılı bir izin kağıtı getirmeleri önerilir.

Kabul Edin:

  1. Cerrahi ile doğru bir şekilde düzeltilen basit konjenital kardiyak malformasyonlar eğer arta kalan semptomları yoksa kan bağışlayabilirler.

  2. Fonksiyonel murmur ve mitral kapakçık prolapse’ı gibi asemptomatik bozukluğu olanlar kan bağışlayabilir.

Kalıcı Olarak Reddedin

  1. Semptomatik iskemik kalp hastalığı

  2. Semptomatik periferal vasküler hastalıklar (arteryel tromboz öyküsü dahil)

  3. Miyokard enfarktüsü öyküsü

  4. Şiddetli kardiyak aritmi

  5. Kronik kalp hastalığının eşlik ettiğine dair kanıt olan romatolojik ateş

  6. Stenoz veya rejürjitasyon ile birlikte giden edinilmiş kalp kapak hastalıkları

  7. Kalp kapak replasmanı

  8. Hipertrofik kardiyomiyopati

  9. Düzeltilmemiş (tedavi edilmemiş) konjenital kalp hastalıkları

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Ciddi kalp hastalığı öyküsü olan özellikle koroner hastalık, angina pectoris, şiddetli kardiyak aritmi, serebrovasküler hastalık öyküsü, arteryel tromboz ya da tekrarlayan venöz trombozu olan kişiler kan bağışlayamazlar.

AMERİKAN KIZIL HACI: Genellikle eğer medikal olarak hastalığınız değerlendirilmiş ve tedavi edilmiş ise son 6 ay içinde göğüs ağrısı gibi  kalp ile ilişkili herhangi bir semptomunuz olmadıysa ve günlük hayat aktivitelerinizde bir kısıtlama yoksa kan bağışlabilirsiniz.

  • Angina Episodundan sonra en az 6 ay bekleyin

  • Kalp Krizinden sonra en az 6 ay bekleyin

  • Bypass ya da anjioplasti’den sonra en az 6 ay bekleyin.

  • İlaçlarınızın değişimini sağlayacak herhangi bir durum sonrasında en az 6 ay bekleyin.

Eğer peace maker’iniz varsa nabzınız 50-100 arasında ise ve diğer kriterleri karşılıyorsanız kan bağışlayabilirsiniz. Yine de doktorunuza danışmanızı öneririz.

Kalp murmurları ve kalp kapak hastalıkları eğer medikal olarak değerlendirilmiş ve tedavi edilmiş ise ve son 6 ay içinde herhangi bir semptom olmadıysa ve günlük aktivtelerine normal bir şekilde kişi devam edebiliyorsa kan bağışlayabilir.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Anevrizma geçirenler

  2. Kardiyomiyopati

  3. İskemik kalp hastalığı ya da nedeni ne olursa olsun angina

  4. Kalp Yetmezliği

  5. Miyorkardit tedavi ve tam iyileşmenin üstünden 12 ay geçmemiş olması

  6. Periferal vasküler hastalıklar (claudicatio intermittens(kesik kesik topallama), kangren dahil)

  7. Engellenmiş ya da daralmış bir arter için cerrahi ihtiyacı olanlar (bütün amputasyonlar dahil)

  8. Rekürrent tromboflebitis ya da tromboz

  9. Kalp Kapak Hastalıkları

  10. Sol Dal Bloğu(LBBB) ve/veya Sağ Dal Bloğu (RBBB) olanlar

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer berry anevrizması interventisyonel radyoloji ya da cerrahi(dural graft kullanılmaması lazım ya da Birleşik Krallık’ta 1992 yılından sonra olması lazım) ile tedavi edildiyse ve kişinin stroke(felç) öyküsü yoksa ya da nörolojik herhangi bir defisitten müzdarip değilse kişi kan bağışlayabilir.

  2. Eğer tesadüfi olarak kalp üfürümü duyulduysa veya echo’da bir kapak anormalliği bulunduysa fakat asemptomatik ve takibe gerek yoksa kişi kan bağışlayabilir.

  3. Patent For Ovale eğer asemptomatik ise ve hrehangi bir tedavi planlanmıyorsa kişi kan bağışlayabilir.

  4. Eğer konjenital kalp defekti varsa, medikal ya da cerrahi olarak tedavi edildiyse ve tedavi başarıya ulaştıysa ya da defekt kendiliğinden çözüldüyse ve transfüzyon öyküsü yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Anevrizma, Angina, Kalp Problemleri için Aspirin Kullanımı, Dal Blokları (Bundle Branch Block), Berry Anevrizması, Kalp problemleri için beta blokör kullanımı, Bypass Operasyonu - Bloke olmuş Arter, Kardiyomiyopati, Kardiyovasküler Hastalık, Koroner Arter Bypass Cerrahisi, Koroner Tromboz, Kalp Yetmezliği için Digoksin, Kangren, Kalp Krizi, Kalp Durumu, Kalp Yetmezliği, Kalp Üfürümü, Kalp Pili, Kalp Kapakçığı Anomalisi, Intermittent Kladikasyo, İskemik Kalp Hastalığı, Sol Dal Bloğu(LBBB), Miyokard Enfarktüsü(MI), Mitral Kapak Prolapsı, Murmur, Miyokradit, Patent Foramen Ovale, Periferal Vasküler Hastalık, Pulmoner Hipertansiyon, Sağ Dal Bloğu(RBBB), Pulmoner Hipertansiyon için Revatio Kullanımı, Romatolojik Ateş - Kalp Problemi, Pulmoner Hipertansiyon için Sildenafil Kullanımı, Kardiyovasküler Hastalık için Vazodilatör Kullanımı, Pulmoner Hipertansiyon için Viagra Kullanımı,

KARDİYAK CERRAHİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk:: Kardiyak cerrahi geçirenler kan bağışlayamaz.

İsteğe Bağlı: Eğer cerrahi konjenital kalp defekti nedeniyle yapıldıysa, iyileşme cerrahi sonrası başarıldıysa ve transfüzyon öyküsü dışlandıysa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Kalp Operasyonu, Kapak Operasyonu,

 

KAS İSKELET HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

Aşağıda örneklendirilen akut ya da kronik basit kas iskelet hastalıkları eğer kişi günlük rutin aktivitelerini yerine getirebiliyorsa donasyon koltuğuna yardımsız bir şekilde inip çıkabiliyorsa kan verebilir.

  • Sırt Ağrısı

  • Siyatik

  • Donmuş Omuz

  • Osteoartrit

Reddedin:

  1. Kırığı olan ve external Fiksasyon ya da alçısı olan kişiler alçı çıkarılana ve kişi tamamen kolunu hareket ettirebilene kadar kan veremez.

Kalıcı Olarak Reddedin:

Eklem yerlerini etkileyen sistemik hastalıkları olanlar kan veremezler

  1. Romatoid Artrit

  2. Psöriatik Artrit (Sedefe Bağlı Artrit)

  3. Ankilozan Spondilit

Yönlendirmeler: Artrit, Ankilizon Spondilit,

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Bilgi yok.

KAZA / KEMİK KIRIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kırık: Alçı çıkarıldıktan ve kişinin hareketinde bir kısıtlama yoksa kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Şu kişiler kan veremez:

  1. Tam olarak iyileşmemiş herhangi bir yaranız varsa

  2. Herhangi bir enfeksiyon varlığı mevcutsa

  3. Şu an alçınızın varsa

Yönlendirmeler: Ayak Bileği Yaralanması, Kırık Kemik, Beyin Sarsıntısı, Kırık, Kafa Yaralanması, Yaralanmalar, Burkulan Bilek, Travma, Bilinç Kaybı,

 

​KEMİK İLİĞİ BAĞIŞCISI

TÜRKİYE: 12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ: Bağışcı olmak ile ilgili bir kriter yok. Eğer alıcı ise kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Donör, kemik iliği bağışının sonrasında herhangi bir rutin donasyon 12 ay boyunca yapamaz. Periferik kandan kök hücre toplaması sonrası 6 ay geçmesi lazımdır ve lenfosit donasyonunun üstünden 3 ay geçmesi gerekir.

KENDİNE ZARAR VERENLER(JİLET ATMA GİBİ)

TÜRKİYE: 12 ay geçici red.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

KENDİNİ SAĞLIKLI VE İYİ HİSSETMEMESİ

TÜRKİYE: 1 gün geçici red.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

Bilgi yok derken kişinin kendini sağlıklı ve iyi hissetmesi zaten dünyanın her yerinde bağış için en önemli kuraldır.

KENDİNİ RED (BULAŞ RİSKİ, DİĞER NEDENLER)

TÜRKİYE: Kendini ret: bulaş riski:12 ay Kendini ret: bulaş riski: Kalıcı red. Kendini ret: diğer nedenler: Nedene göre karar verilir. Kendini ret: diğer nedenler: Sürekli

DSÖ REHBERİ: Potansiyel donör kendi kendini donasyondan reddedebilir. Bu red süresi kişinin genel sağlık durumu, medikal kondisyonu ya da maruz kaldığı patojenin riskine göre geçici ya da kalıcı olabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

 

KIL DÖKME

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer kullanılan teknik yara ya da enfeksiyona yol açmıyorsa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Elektrolizis, Epilasyon,

KIZAMIK, KIZAMIKÇIK: :ÇOCUKLUK ÇAĞI VİRAL HASTALIKLARI

Kızamık:Kızamık virüsü ile meydana gelen akut, döküntülü bir enfeksiyon hastalığıdır. Hava damlacıkları yoluyla kişiden kişiye geçen oldukça bulaşıcı bir enfeksiyondur. Virüsün kuluçka dönemi 10-14 gündür. Şikayetler başlamadan önceki iki gün ile döküntü başladıktan sonraki dört gün en bulaşıcı dönemdir. Bir kez geçirildiğinde hayat boyu bağışıklık bırakır.

Kızamıkçık: Virüslerin sebep olduğu, kızamıktaki gibi döküntülerle seyreden, bulaşıcı bir hastalıktır. Kızamıktan farkı, döküntüler daha açık renklidir ve daha hafif ve tehlikesiz seyreder. Kızamıkçık doğuştan oluşan bir hastalık değildir. Basit ve bazen belirtisiz, bazen de sadece lenf bezlerinin şişmesi şeklinde ortaya çıkar. Yüzde ve vücutta 2-3 gün içinde kaybolan pembe renkli lekeler oluşur. Şiş lenf bezleri genelde boyun bölgesindedir. Kışın ve ilkbaharda daha sık görülür. Hastalığın kuluçka süresi 2-3 hafta arasında değişmektedir.

Tehlikeli olmayan bir hastalık olmasına rağmen, hamileliğin ilk 3 ayında kızamıkçık geçiren annelerin bebeklerinde körlük, sağırlık, kalp bozuklukları gibi önemli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sebeple, birçok ülkede 12’li yaşlarda kız çocuklarına kızamıkçık aşısı yapılmaktadır.

TÜRKİYE: Etkenle karşılaştıktan sonra en az 21 gün geçmesi gerekir.

DSÖ REHBERİ: Çocukluk hastalıkları olarak Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ve Su Çiçeği bir başlıkta toplanmış. Reddet:

- Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ya da Su çiçeği olan bireyler tamamen iyileşmenin üstünden 14 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

- Aktif kızamık, kızamıkçık, kabakulak, su çiçeği ile yakın temasta olan kişiler asemptomatik olsa dahi son temasın üstünden 21 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Çocukluk çağı hastalıkları, aktif enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. Orada ise yazılanlar şu şekilde: Şu an aktif olarak hastaysanız kan vermeyin. Tam iyileşmenin üstünden en az 2 hafta geçmesi gerekir. Sistemik anitiboyik, antiviral ya da antifungal tedavinin tamamlanmasının üstünden en az 7 gün geçmesi gerekir. Enfeksiyon ile temas başlığında ise şunlardan bahsedilmiş:

Hastalık ile ilgili inkübasyon periyodunun bitmesi gerekir, eğer inkübasyon süresi bilinmiyorsa son temastan sonra 4 hafta geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı:

a)Eğer enfeksiyon ömür boyu bağışıklık sağlayacak olan hastalıklardan biri ise (kızamık, kızamıkçık, su çiçeği, kabakulak, boğmaca gibi) ve kişi temas ettiği bu ömür boyu bağışıklık kazandığı hastalığı kesin olarak geçirdiyse temas olsa dahi kan verebilir.

b) Yaygın Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu hastalıklarından sayılacak, nezle, boğaz ağrısı, influenza, norovirüs ve diare ve kusmaya sebep olan enfeksiyonları geçiren kişilerle temasta bulunan bireyler eğer bir semptomu yoksa kan verebilir.

KIZIL

Kızıl özellikle 3-7 yaş aralığındaki çocuklarda görülen bakteriyel bir enfeksiyon hastalığıdır. Adını genelde hastanın vücudunda, özellikle dil, yüz, koltuk altları ve kasık bölgesinde kırmızı lekeler oluşturmasından alır. Ancak bu lekelerin hiç oluşmadığı enfeksiyonlar da görülür. Yetişkin yaşlarda da hastalığa yakalanmak mümkündür.​

TÜRKİYE: Semptomların bitiminden en az 3 gün sonra kan bağışlayabilir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Kızıl hastalığı aktif enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. Orada ise yazılanlar şu şekilde: Şu an aktif olarak hastaysanız kan vermeyin. Tam iyileşmenin üstünden en az 2 hafta geçmesi gerekir. Sistemik anitiboyik, antiviral ya da antifungal tedavinin tamamlanmasının üstünden en az 7 gün geçmesi gerekir. Enfeksiyon ile temas başlığında ise şunlardan bahsedilmiş:

Hastalık ile ilgili inkübasyon periyodunun bitmesi gerekir, eğer inkübasyon süresi bilinmiyorsa son temastan sonra 4 hafta geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı:

a)Eğer enfeksiyon ömür boyu bağışıklık sağlayacak olan hastalıklardan biri ise (kızamık, kızamıkçık, su çiçeği, kabakulak, boğmaca gibi) ve kişi temas ettiği bu ömür boyu bağışıklık kazandığı hastalığı kesin olarak geçirdiyse temas olsa dahi kan verebilir.

b) Yaygın Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu hastalıklarından sayılacak, nezle, boğaz ağrısı, influenza, norovirüs ve diare ve kusmaya sebep olan enfeksiyonları geçiren kişilerle temasta bulunan bireyler eğer bir semptomu yoksa kan verebilir.

KİMLİK BELGESİ BULUNMAMASI

TÜRKİYE: Geçerli kimlik belgesi sunana kadar reddedilir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

KİSTİK FİBROZİS

Kistik fibrozis, akciğer, pankreas, bağırsak, ter bezleri dış salgı bezlerinde görülen, otozomal resesif kalıtımlı bir gen hastalığıdır.

Kistik dejenerasyon gösteren, yani bağ dokusu artımından oluşan tümöral odaklar arasında yer alan sıvı toplanmasıyla belirginleşen tümör olan kistik fibrozis hastalığı, perisinüzoidal hücreler de denilen hepatik stellat hücrelerin, sessiz durumdan aktif duruma geçmesi şekinde tanımlanabilir. Kistik fibrozis hastalığı, aynı anda solunum sistemi, sindirim sistemi gibi vücudun birden çok sistem ve organını etkileyebilir. Doğumla birlikte görülen fibrozis, bu etkileme sonucu işlev bozukluklarına neden olur. Akciğerlerin temiz kalmasını sağlayan salgı bezlerinin ince ve akışkan olan sıvısı, kistik fibrozis hastalarında daha fazla yoğunlaşarak akıcılıkları azalır. Balgam çıkarmayı güçleştiren bu durum, küçük hava yollarının tıkanmasına yol açar. Bu kanalların tıkanması da öksürük, hırıltı, zatürre, bronşit gibi hastalıklara neden olur. Çocukların gelişememesine, büyümelerinin geri kalmasına neden olan kistik fibrozis, ter bezlerinde de sorun yaratarak vücudun susuz kalmasına yol açar.

TÜRKİYE: Enfeksiyonsuz ve asemptomatik olana kadar ertelenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kistik fibrozisi olanlar kan veremezler. Kalıcı red.

 

KLİNİK DENEYLER

TÜRKİYE: Herhangi bir ilaç kullanımı söz konusu ise, 12 ay ertelenir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer bir klinik deneyin parçası olduysanız kan veremezsiniz. Bu herhangi bir türde ilaç (oral, enjekte, transküte vb.) kullanımını sağlıklı bireyin gönüllü olarak klinik deney amacıyla kullanmasını içerir.

İsteğe Bağlı:  a) Eğer bağıştan sorumlu çalışanımız donörü muayene ettikten ve deneme protokollerini kontrol edip kabul ettikten sonra kişi kan verebilir.

b) Eğer klinik deney herhangi bir ilaç kullanımını içermiyorsa(hipnoterapi, fizyoterapi gibi) ve altta yatan durum tek başına engel değilse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Klinik deneyler,

KOKAİN KULLANIMI

TÜRKİYE: 12 Ay Geçici Red

DSÖ REHBERİ: Intranasal kokain kullananlarda HCV riskinin daha yüksek olduğu yazıyor. Fakat bir red süresi yok. Fakat HCV riskini yükseltiyorsa son kullanımın üstünden 1 yıl geçmesi gerek diyebiliriz.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Direkt kokain diye bir başlık yok. Fakat kokain bölümü Bağımlılık ve Uyuşturucu Kullanımı başlığına yönlendiriyor. Burada yazanlar ise Kan Veremeyeceğiniz Durumlar:

a) Hayatınızda size bir kez dâhi olsa reçete edilmemiş bir uyuşturucu ya da vücut geliştirme amacıyla enjeksiyon yapıldıysa ya da kendiniz yaptıysanız hiç bir zaman kan veremezsiniz.

b) Herhangi bir uyuşturucu ya da alkolün kötü etkisinde olmak, doğru bilgi alma sürecini etkileyeceğinden dolayı kan bağışı bir sonraki oturuma ya da kalıcı olarak reddedilebilir. Eğer donörün davranışları diğer bağışcıları ve personeli tehdit ediyorsa kişiye kalıcı red verilir.

c) Disulfiram(Antabuse) ilacı kullanıyorsanız son dozun üstünden 7 gün geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı:

a)Eğer enjekte edilen ilaç donörün doktoru tarafından bir durum karşısında reçete edildiyse reddetmeye gerek yoktur.

b) Geçmişte kullanılan enjekte edilmeyen uyuşturucu red nedeni değildir.

KOOPERASYON AKIL SAĞLIĞI YÖNÜNDEN YASAL EHLİYETİN OLMAMASI/SORGULAMADA MENTAL YÖNDEN TAM KOOPERASYON SAĞLANMASINI ENGELLEYECEK KRONİK BİR HASTALIĞIN VARLIĞI / MENTAL HASTALIKLAR / PSİKİYATRİK BOZUKLUKLAR

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Psikiyatrik bozukluklar başlığında şu şekilde yazıyor: Şimdi ya da geçmişte zihinsel sağlık sorunlarına sahip bireylerin kan bağışcısı olabilmek için, kan bağışı için cevaplanması gereken sorulara tam olarak cevap verebilmesi, bağış öncesi yapılan görüşmeyi tam olarak anlaması, donasyon sürecini anlaması ve kanına yapılacak testlerin farkında olması gerekmektedir.

Depresyon hastaları eğer kendini kan vereceği gün iyi hissediyorsa kan bağışlayabilirler.

Psikiyatrik bozukluklar: Anksiyete ya da duygu durum bozukluklarında eğer kişinin genel olarak sağlığı iyiyse, donasyonun olacağı gün açık olarak anksiyetesi, depresyonu ya da manik bir durumu yoksa ilaç kullansa dahi kan bağışlayabilir.

İdame tedavi gerektiren psikotik bozukluğu olan kişiler kalıcı olarak reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk:  Eğer kişi donasyon sürecini ve kanın uygunluğu için yapılacak kan testlerini tamamen anlayacak durumda değilse kan bağışı yapamaz yazıyor

Ek Bilgi: Akıl sağlığı problemi olan bir çok kişi düzenli tedavi ile kontrol altındadır. Bu kişiler eğer donasyonun yapılacağı gün kendilerini iyi hissediyor ve mental kapasiteleri doğru ve tam bilgi vermeye yetiyorsa, ilaç kullansalar dahi bağış yapmalarını engelleyecek bir durum yoktur. Anksiyete, depresyon, manik ya da psikotik bireyler her zaman doğru bilgi vermeyebilirler bu yüzden bu kişilere kesin ve açık sorular sorulmalı ve işlem açıkca anlatılmalıdır. Klozapin tedavisi gören donörler sıkı takip altında tutulmalıdırlar. Hemoglobin değerini tutturdukları sürece kabul edilirler.

Yönlendirmeler: Akıl Sağlığı Hastalıkları için Antidepresan Tedavisi, Anksiyete Bozuklukları, Anksiyolitikler, Bipolar Bozukluk,Depresyon, Lityum Tedavisi, Manik Depresyon, Mental Sağlık Problemleri, Ruh Hali, Sinir Krizi, Paranoya, Psikiyatrik Problemler, Şizofreni, Mental Sağlık Problemleri için Sedatifler, Sakinleştiriciler,

​KORNEA NAKLİ

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kalıcı red. Sadece kornea nakli değil, korneal, skreal ya da diğer okulür doku nakillerinin hiç biri kan veremez. CJD hastalığı riski dolayısıyla.

KORONER TROMBOZ

Tromboz hastalığı kanın aterosklerozlu bir atardamar ya da toplardamar içinde ya da bir organda pıhtılaşmasıyla oluşur. Bu pıhtıya trombüs adı verilir. Ateroskleroz, atardamarların iç duvarında plak şeklinde lezyonlar gelişmesine neden olur. Bu plaklar bütün damar sistemine dağılabilirler. Böyle bir plak parçalandığında, içerdiği kollajen, dolaşan kanla temasa geçer ve trombositler lezyon bölgesine yapışarak bir trombüsün oluşmasına neden olur. Trombüs genişleyerek damarı tıkayabilir. Bu durumda kanın damar içinden akışı engellenir ve dokuda hasar oluşur. Bunun sonucunda, inme, akut koroner sendrom (kararsız anjina – bkz. İskemik Kalp Hastalığı veya periferik arter hastalığı) gibi ciddi kardiyovasküler olaylar ortaya çıkabilir. Genellikle kalp kasını (koroner tromboz) besleyen arterde oluşan trombüs, miyokart enfarktüse (kalp krizi) yol açar. Beynin bir arterinde oluşan trombüs (cerebral tromboz), felcin en yaygın nede­nidir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red. (Direkt olarak koroner tromboz diye bir başlık üst ekstremitede yaşanan tromboflebitler kalıcı red diyor)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Arteryel tromboz kalıcı red nedeni olarak geçmiş.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Ateroskleroza bağlı bir tromboz varsa(koroner tromboz) kalıcı red.

KOZMETİK MAKSATLI UYGULAMALAR: BOTOKS, YAĞ, SİLİKON GİBİ UYGULAMALAR.

TÜRKİYE: 12 AY geçici red.

DSÖ REHBERİ: Akupunktur, piercing, dövme, ritüel amacıyla skar izi bırakma ya da herhangi bir invaziv kozmetik prosedürden sonra 12 ay geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Direkt olarak bilgi yok fakat şu şekilde yorumlayabiliriz: 6 ay geçici red. Eğer kanıtlanmış bir Hepatit C için yapılmış Nat testi negatif ise 4 ay geçtikten sonra verebilir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Rehberde; İğne ile yapılan girişimlerde eğer sertifikalı bir kurum yaptıysa redde gerek yoktur. Eğer sertifikasız bir kişi yaptıysa 12 ay red gerekir. Eğer major cerrahi bir işlem olduysa 6 ay geçmesi gerekir. İnternet sitesinde ise kozmetik cerrahi başlığı altında

Eğer ameliyatı kanserden dolayı olduysanız hiç bir zaman kan veremezsiniz. .Ameliyat doğal açıklıklardan geçilerek yapıldıysa (ağız,burun, vajina, anüs) ameliyatın üstünden 4 ay geçmesi gerekir. 1 Ocak 1980 tarihinden sonra ameliyatta kan veya kan ürünü alanlar kan bağışlayamazlar. Eğer üstteki durumlar geçerli değilse yaralarınız tamamen kapanmış, tamamen iyileşmiş iseniz, günlük rutin hayatınıza döndüyseniz ameliyattan 7 gün sonra kan verebilirsiniz. Botoks gibi uygulamalarda sertifikalı kurum yaptıysa hemen kan verebilirsiniz. Eğer sertifikası yoksa 4 ay beklemeniz gerekir.

 

KRONİK ENFEKSİYONLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Kronik Enfeksiyonu Olan Kişiler Kan Veremezler.

İsteğe Bağlı:

1) Akne: Aknesi olan bir çok donör kan bağışı yapabilir fakat bağış yapması tedavinin tipine ve herhangi bir ikincil enfeksiyonun olmamasına bağlıdır.

2) Kronik süperfisyel mantar enfeksiyonları:

  1. Eğer sadece lokal tedavi alıyorsa kan verebilir

  2. Sistemik antifungal tedavisi alıyorsa tamamlanmasının üstünden 7 gün geçtikten sonra verebilir.

3) Tifo ve Paratifo: Antibiyotik tedavisinin ve son semptomların bitişinin üstünden 7 gün geçtikten sonra kan verebilir.

Yönlendirmeler: Afrika tripanosomiyazisi, Babesiozis, Kronik Bronşit, Brusella, Klamidya -  Lymphogranuloma Venereum, Filariasis(Filaryaz), Granuloma İnguinale, Kala Azar, Laşmanyazis(Leishmaniasis), Lenfogranüloma Venereum, Tırnak Mantar Enfeksiyonu, Non Spesifik Üretritis - Kronik,  Paratifoid, Q Ateşi, Riketsiyal Enfeksiyonu, Kayalık Dağ Ateşi(Rocky Mountain Spotted Fever), Salmonella - Tifoid & Paratifoid, Scrub Typhus(Çalılık Ateşi), Uyku Hastalığı, Tripanazoma Cruzi - Enfeksiyon, Tifo, Tifüs, Dalgalı(Undulant) Ateş-Enfeksiyon, Ekvator Frengisi, Hidatik Hastalığı, Scrub (Endemik, Tropikal) Tifus, Sleeping Sickness,

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ

Böbreklerin görevini yerine getiremediği durumlarda böbrek yetmezliğinden bahsediyoruz. Eğer bu durum 3 aydan uzun sürerse kronik böbrek yetmezliği olarak nitelendiriyoruz. Böbreklerin görevlerine gelince en önemli görevi böbreğin idrar oluşturmaktır. Bunun sayesinde vücutta sıvı dengesini korumak, tuz dengesini korumak gerçekleştiriliyor ve vücutta oluşan zararlı maddeler üre kreatin gibi bunlarda vücut dışına idrarla atılabiliyor. Diğer önemli görevlerinden tansiyon dengesini korumaktır. Bu tansiyon dengesini salgılınan hormanlar sayesinde gerçekleştiyor. Bunlardan bir tanesi renin’dir. Diğer başka bir hormon yine önemli eritropoetin diye adlandırdığımız hormon kan yapımında rol almakta. Diğer bir horman D vitamini diye nitelendirdiğimiz kemik yapısında görev almakta ve bütün bu görevlerini yerine getiremediği durumlarda böbrek yetmezliği ortaya çıkıyor.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Çoğu kronik hastalık eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, durumunuz kontrol altındaysa, diğer kritlerler bir engel değilse bağışa engel değildir.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

KRONİK KALP YETMEZLİĞİ

Kalp yetmezliği, kalbin sağ, sol veya her iki karıncığının içindeki kanı, her vuruşunda damarlara yeterli miktarda gönderememesi sonucu oluşur. Yani kalbin, vücudun ihtiyacını karşılayacak düzeyde kanı pompalayamamasına kalp yetmezliği denir. Bu sorun başka ciddi hastalıklara yol açabilir. Dokulara yeterli kan ulaşmadığı için oksijen de ulaştırılamaz. Önemli organlara ve kaslara kan akışının azalması hastayı zayıf ve bitkin düşürür. Kan akımındaki yetersizlik sonucu kan damarlarda birikir. Kalp kası zayıflamaya başlar ve böbrek su ve tuz tutulumunu artırır. Kol, bacak ve akciğer gibi organlarda sıvı birikimi olabilir. Beyin kanlanmasının azalması da bilinç düzeyinde değişikliklere yol açabilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Çoğu kronik hastalık eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, durumunuz kontrol altındaysa, diğer kritlerler bir engel değilse bağışa engel değildir.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

KRONİK KARACİĞER YETMEZLİĞİ

Karaciğer yetmezliği genellikle karaciğerin büyük bir bölümünün geri dönüşümsüz hasara uğraması ile ortaya çıkan ve karaciğerin gerekli ve yeterli işlevini yerine getirememesi ile sonuçlanan bir durumdur. Karaciğer yetersizliği genellikle hayatı tehdit eder ve bu nedenle acil tıbbi destek gerektirir. Sıklıkla karşılaşılan durum, hastalanan karaciğerinin yavaş yavaş bozulması ve yıllar içerisinde yetersizlik gelişmesidir ki buna “Kronik Karaciğer Yetersizliği” daha nadiren karşılaşılan durum ise, daha önce karaciğer hastası olduğu bilinmeyen bir kişide günler-haftalar içerisinde karaciğer yetersizliğinin gelişmesidir ki, buna da “akut karaciğer yetersizliği” diyoruz.  Yani her insan doğduğu andan itibaren her yaşta karaciğer hastası olabilir veya başka bir deyişle her yaşta insan da karaciğer yetersizliği görülebilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Çoğu kronik hastalık eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, durumunuz kontrol altındaysa, diğer kritlerler bir engel değilse bağışa engel değildir.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

KRONİK NEFRİT

Nefrit,böbrekte kan süzen ince filtrelerin (glomerül) iltihaplanmasıdır.Glomerüller vücuttaki fazla sıvıyı,elektrolitleri,atıkları kandan süzer ve bunları vücuttan atar.Nefritin akut ve kronik olmak üzere iki formu vardır.Akut olan aniden başlar,ciddi tedavi gerektirir,kısa sürelidir.Kronik formu ise aylarca süren bir süreç sonucunda yavaş yavaş ortaya çıkar,kademeli olarak kötüleşir,uzun sürelidir.Bakteriyel (özellikle streptokoklara bağlı deri veya boğaz enfeksiyonları sonrasında) ve viral (HIV) enfeksiyonlar,bağışıklık sistemi hastalıkları,damar hastalıkları,yüksek tansiyon,hepatit B ve C,diyabetik böbrek hastalığı nefritin başlıca sebepleridir.Bunun dışında nefrit bilinen sebepler gerçekleşmeden de ortaya çıkabilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Çoğu kronik hastalık eğer kendinizi iyi hissediyorsanız, durumunuz kontrol altındaysa, diğer kritlerler bir engel değilse bağışa engel değildir.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

 

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Kalıcı red.

Yönlendirmeler:  CFS (Chronic Fatigue Syndrome), Kronik Yorgunluk Sendromu, ME(Miyaljik Ensefalomiyelitis), Post Viral Yorgunluk Sendromu, Sistemik Ekzersiyon Intolerans Hastalığı(SEID),

 

KUDUZ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: 1. Etkilenen Bireyler

Zorunluluk: Hayatında kuduz tanısı almış kişiler iyileşmiş olsalar dahi kan veremezler.

İsteğe Bağlı: Potansiyel kuduz hayvan ile temas eden kişiler pasif immunizasyon ve/veya immunizasyon yapıldıktan sonra temasın üstünden 12 ay geçtikten ve uzman tarafından hastalıkla ilgili bir sıkıntı olmadığı uzman tarafından söylenirse kan bağışlayabilirler.

2. İmmünizasyon - Temas Sonrası

Zorunluluk: Temasın üstünden 12 ay geçtiyse ve uzman tarafından kişiye tamamen temiz olduğu söylendiyse kişi kan bağışlayabilir.

3. İmmünizasyon - Temas Yok

İsteğe Bağlı: Eğer temas yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Kuduz, Kuduz Aşısı,

KUSMA

TÜRKİYE: Herhangi bir hastalığın göstergesi değilse, 1 gün. GEÇİCİ RED. Diare ile birlikte ise, tam iyileşme ve semptomların bitimini takiben en az 3 gün beklenir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE: Kusmayı gastroenterit başlığına yönlendiriyor.  Eğer irritabl bağırsak sendromuysa bağış kabul edilir. Fakat  başka bir nedenden olduysa en az 2 hafta geçmesi gerekir yazıyor.

 

LAZER TEDAVİSİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Malignensi nedeniyle ise

  2. İyileşmemiş herhangi bir yarası varsa

  3. Diyabetik retinopati nedeniyle yapıldıysa

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer bazal hücreli karsinom dolayısıyla yapıldıysa, tedavi tamamlandıysa ve kişi tamamen iyileştiyse kişinin kan bağışı kabul edilir.

  2. Eğer Serviksin İntraepitelyal Neoplazmı nedeniyle yapıldıysa, tedavi tamamlandıysa ve tedavi ardından yapılan smear testi herhangi bir anormal hücre göstermediyse kişi kan bağışı yapabilir.

  3. Eğer kozmetik amaçla yapıldıysa, iyileştikten sonra kişi kan bağışlayabilir.

  4. Varis nedeniyle yapıldıysa, iyileştikten sonra kişi kan bağışlayabilir.

  5. Lazer tedavisi göze yapıldıysa iyileştikten sonra kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Lazer ile kornea şekillendirmesi(Lazer ile göz çizdirme), Kozmetik Lazer Tedavisi, Lazer Refraktif Cerrahisi, Lazer Cilt Tedavisi, Lazer Tedavisi, Retina Dekolmeni - Lazer ile Tedavi,

LEİSHMANİASİS (KALA-AZAR, KARA HUMMA)      

Leishmaniasis, protozoa grubunda yer alan farklı türlerde Leishmania parazitinin sebep olduğu bir hastalıktır. Enfekte dişi kum sineklerinin (phlebotomin sandfly) ısırığı ile bulaşan paraziter bir hastalıktır. Vektör olan kum sinekleri, bu parazitleri enfekte olmuş insan ve hayvanları ısırarak alırlar. Bulaşma riskinin en yüksek olduğu vakit, kum sineklerinin genellikle en fazla aktif oldukları akşam- şafak vakti arasıdır.

Bulaşma ayrıca leishmania paraziti ile kontamine iğne kullanımı (iğne paylaşımı) veya kontamine kan transfüzyonu yoluyla da olabilir. Enfekte hamile kadından bebeğine de geçiş olabilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Tanı almış kişiler kan veremezler. Endemik bölgeye gidenler 12 ay geçene kadar kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kalıcı red.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

LÖKOSİT SAYISININ YÜKSEK OLMASI (LÖKOSİTOZ)

TÜRKİYE: Nedene göre süre verilmelidir

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:   Bilgi yok

 

LYME HASTALIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Tam iyileşme ve tedavinin tamamlanmasının üstünden 28 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Akut Enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor.

MALARYA(SITMA)

Plasmodium parazitinin beş faklı türünün (P.falciparum, P.vivax, P.ovale, P.malariae ve P.knowlesi) neden olduğu bir hastalıktır. Hastalık insanlara parazitle enfekte olan dişi anofel sivrisineğinin ısırığıyla bulaşmaktadır. Anofel sivrisinekler daha çok güneşin batışından doğuşuna kadar olan zaman diliminde ısırırlar. Bazen bulaşma kan transfüzyonu, organ nakli, iğne (şırınga) paylaşımı veya anneden fetüse şeklinde gerçekleşmektedir. Sıtma; kuluçka süresi ortalama 7 gün olan akut ateşli bir hastalıktır. Semptomlar sıtma-endemik bölgeye gidildikten en erken 7 gün sonra (genellikle 7-30 gün içinde) görülmekle beraber, sıtma-endemik bölgeden ayrıldıktan birkaç ay (nadiren bir yıla kadar ) sonrasında da görülebilir. Bu yüzden, muhtemel bir sinek ısırığını takip eden ilk bir hafta içindeki ateşli hastalık büyük olasılıkla sıtma değildir.

 

TÜRKİYE:  

1-) endemik olduğu bölgede süreklilik arz edecek şekilde 6 ay veya daha uzun süre bulunmuş kişiler: Endemik bölgeden döndükten en az 4 ay sonra malarya için valide edilmiş bir antikor testi sonucu "negatif" olması halinde kan bağışı yapabilirler. [Geçici Şartlı Red]

2-) Malarya: endemik olduğu bölgede süreklilik arz edecek şekilde 6 ay veya daha uzun süre bulunmuş kişiler: Eğer test yapılmamışsa, yapılana ve "negatif" sonuç çıkana kadar reddedilir. [Geçici Şartlı Red]

3-)Malarya: endemik olduğu bölgede süreklilik arz edecek şekilde 6 ay veya daha uzun süre bulunmuş kişiler:Eğer test sonucu tekrarlayan pozitiflik gösteriyorsa, 3 yıl boyunca reddedilir ve test sonucunun negatifleşmesi beklenir.  [Geçici Şartlı Red]

4-)Malarya: malarya öyküsü veren kişiler: Tedavi tamamlanana ve hiç bir semptom kalmayana kadar reddedilir. Bu kişiler, tam iyileşmeyi takiben en az 4 ay sonra malarya için valide edilmiş bir antikor testi sonucu "negatif" olması halinde kan bağışı yapabilirler. [Geçici Şartlı Red]

5-) Malarya: malarya öyküsü veren kişiler: Eğer test sonucu tekrarlayan pozitiflik gösteriyorsa, 3 yıl boyunca reddedilir ve test sonucunun negatifleşmesi beklenir. [Geçici Şartlı Red]

6-) Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeden döndükten sonraki 6 aylık süreç içerisinde malarya ile uyumlu ve henüz tanı konmamış ateşli tablo öyküsü olan kişiler: Tam iyileşmeyi takiben en az 4 ay sonra malarya için valide edilmiş bir antikor testi sonucu "negatif" olması halinde kan bağışı yapabilirler. [Geçici Şartlı Red]

7-) Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeden döndükten sonraki 6 aylık süreç içerisinde malarya ile uyumlu ve henüz tanı konmamış ateşli tablo öyküsü olan kişiler: Eğer test sonucu tekrarlayan pozitiflik gösteriyorsa, 3 yıl boyunca reddedilir ve test sonucunun negatifleşmesi beklenir. [Geçici Şartlı Red]

8-) Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeden döndükten sonraki 6 aylık süreç içerisinde malarya ile uyumlu ve henüz tanı konmamış ateşli tablo öyküsü olan kişiler: Eğer test yapılmamışsa, yapılana ve "negatif" sonuç çıkana kadar reddedilir. [Geçici Şartlı Red]

9-) Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeyi ziyaret etmiş ancak herhangi bir klinik semptomu bulunmayan kişiler: Endemik bölgeden döndükten en az 4 ay sonra malarya için valide edilmiş bir antikor testi sonucu "negatif" olması halinde kan bağışı yapabilirler. [Geçici Şartlı Red]

10-) Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeyi ziyaret etmiş ancak herhangi bir klinik semptomu bulunmayan kişiler: Eğer test yapılmamışsa, endemik bölgeden son dönüşünden itibaren 12 ay boyunca reddedilir. [Geçici Red]

11-)Malarya: malaryanın endemik olduğu bir bölgeyi ziyaret etmiş ancak herhangi bir klinik semptomu bulunmayan kişiler:Eğer test sonucu tekrarlayan pozitiflik gösteriyorsa, 3 yıl boyunca reddedilir ve test sonucunun negatifleşmesi [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ:  Endemik Bölgelerde:

-Hem sıtma mevsimi boyunca hem de yılın geri kalanında, enfeksiyon riski en düşük olan bağışcılardan kan alınmalıdır.

- Düşük endemik bölgelerden kan almayı arttırma ana strateji olmalıdır.

- Tüm bağışlara smear mikroskobi ya da antijen testi ile tarama yapın.

Reddedin: Yakın zamanda malaryası olanlar, tedavinin bitimi ve tam iyileşmenin üstünden 6 ay geçtikten sonra kan bağışlayabilir.

Endemik Olmayan Bölgelerde:

-Potansiyel bulaşı engellemek için donör popülasyonunun malarya ile temas riskini tanımlayın.

- Mallarya riski ya da öyküsü olan kişileri belli erteleme stratejeleri uygulayın.Riskli kişilere şu sorular sorulmalıdır: "Doğduğu yer, Daha önce endemik bölgede ikamet edip etmediği? Son 12 ay içinde endemik bölgeye ziyaret olup olmadığı?  Endemik bölge sırasında ya da sonrasında ateşle giden hastalık ya da malarya öyküsünün olup olmadığı?"

**Eğer sensitif ve multi spesifik bir antibody testi (*Sıtma-antikor testi diyebiliriz) mevcut değilse (*Kızılay'da yok)

1) Malaryanın endemik olduğu bir bölgeye ziyareti olup herhangi bir semptomu olmayan kişiler ziyaretin üstünden 12 ay geçene kadar kan veremezler.

2) Endemik bölgeye ziyareti olmuş ve ateşli hastalığı olan kişilerden malarya tanısı almasa dahi tam iyileşmenin ve bölgeyi terk edişin üstünden 12 ay geçene kadar kan veremezler.

3) Malaryanın endemik olduğu bölgede hayatının ilk 5 yılını geçirmiş kişiler ya da 6 ay ya da daha uzun süre endemik bölgede yaşayan kişiler endemik bölgeyi terk edişten 5 yıl sonrasına kadar kan veremezler.

4) Bir kez dahi malarya tanısı almış kişiler hiç bir zaman kan veremezler. [Kalıcı red]

** Eğer sensitif ve multi spesifik bir antibody testi mevcut ise

1) Asemptomatik, malarya bulaş riski olan (ziyaret ya da ikamet) bireyler endemik bölge dönüşünden 6 ay geçtikten sonra kan verebilirler.

2) Malarya bulaş riski olan (ziyaret ya da ikamet) bireylerin eğer ateşli hastalığı varsa malarya tanısı almasa dahi tam iyileşmenin ve bölgeyi terk edişin üstünden 6 ay geçene kadar kan veremezler.

3) Şu anda bir enfeksiyon ya da malarya öyküsü olan kişiler tam tedavi ve iyileşmenin üstünden 3 yıl geçtikten sonra kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Tüm hayatlarında malaryanın endemik olduğu bir bölgede 6 aydan uzun süre yaşamış kişiler:

1) Eğer antibodyler için valide edilmiş immünolojik bir test(Sıtma-antikor testi) sonucu negatif ise endemik bölgeye son ziyaretin üstünden 4 ay geçtikten sonra kan verebilir.

2) Test tekrarlayan reaktivite gösteriyorsa, antibody testi negatife dönene kadar uygun bir zaman reddedilir. (önerilen zaman 3 yıldır)

3) Eğer test yapılmamışsa test yapılana ve negatif olana kadar reddedilir.

Malarya öyküsü veren kişiler:

1) Kişi asemptomatik olana ve kişinin tedavisi bitene kadar reddedilir.

2)Tedavi ve son semptomların bitiminden 4 ay geçtikten sonra eğer sıtma antikor testi negatif ise kan verebilir.

3)Test tekrarlayan reaktivite gösteriyorsa, antibody testi negatife dönene kadar uygun bir zaman reddedilir. (önerilen zaman 3 yıldır)

4) Eğer test yapılmamışsa test yapılana ve negatif olana kadar reddedilir.

Endemik bölge ziyaretinde ya da sonrasındaki 6 ay içinde malarya ile uyumlu teşhis edilemeyen ateş hastalığı olan kişiler:

1)Eğer valide edilmiş malarya parazitlerinin antibodyleri için yapılmış bir immünolojik test(Sıtma-antikor testi) sonucu negatif ise tedavi bitimi ve semptomların bitişinin üstünden 4 ay geçtikten sonra kişi kan verebilir.

2) Test tekrarlayan reaktivite gösteriyorsa, antibody testi negatife dönene kadar uygun bir zaman reddedilir. (önerilen zaman 3 yıldır)

3)Eğer test yapılmamışsa test yapılana ve negatif olana kadar reddedilir.

Endemik bölgeyi ziyaret sonrası malarya ile ilgili herhangi bir klinik semptomu olmayan diğer tüm kişiler:

1) Eğer antibodyler için valide edilmiş immünolojik bir test(Sıtma-antikor testi) sonucu negatif ise endemik bölgeye son ziyaretin üstünden 4 ay geçtikten sonra kan verebilir.

2)Test tekrarlayan reaktivite gösteriyorsa, antibody testi negatife dönene kadar uygun bir zaman reddedilir. (önerilen zaman 3 yıldır)

3) Eğer test uygulanmadıysa son ziyaretin üstünden 12 ay geçtikten sonra kişi yeniden kan bağışına kabul edilebilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer malarya riski olan bir ülkede yaşıyorsanız ya da ziyaretiniz olduysa:

1) Malarya tedavisi gördüyseniz tedavinin tamamen bitmesinin üstünden 3 yıl geçmesi gerekir.

2) Malarya bulunan bir bölgeye geziniz olduysa ziyaret dönüşünün üstünden 12 ay geçtikten sonra kan verebilirsiniz.

3) Eğer Malarya bulunan bir ülkede ya da ülkelerde 5 yıldan uzun süre yaşadıysanız dönüşün üstünden 3 yıl geçtikten sonra kan verebilirsiniz. Eğer malaryanın bulunmadığı bir ülkede ya da ülkelerde 3 yıldan uzun süredir aralıksız olarak yaşamadıysanız ek bir 3 yıl daha beklemeniz gerekebilir.

İNGİLTERE: Zorunluluklar (Obligatory): Kan veremezsiniz:

a) Eğer malarya geçirdiyseniz

b) Eğer bağışcının malarya endemik bölgeyi terk ettiği 4 ay içinde ya da malarya endemik bölgedeyken tanı konulmamış bir ateşli hastalığı olduysa

c) Bağışcı hayatının herhangi bir bölümünde süreklilik arz edecek şekilde 6 ay veya daha uzun süre endemik bölgede yaşadıysa

d) Endemik bölgeyi ziyaretin üstünden 12 ay geçmediyse

İsteğe bağlı(Discretionary):

a) Geçmişte malarya tanısı almış kişiler: Eğer anti-malaryal tedavinin tamamlanmasının ve malaryanın neden olduğu semptomların tamamen bitmesinin üstünden 3 yıldan fazla geçtiyse kanıtlanmış bir malaryal antibody testi(sıtma antikor testi) yapılmış ise kan verebilir.

Malarya geçmişi olan bir donörün eğer malarya endemik olan bir bölgeye yeniden ziyareti olduysa dönüşünün üstünden 4 ay geçtikten ve sıtma antikor testi negatif ise kan verebilir.

b) Bağışcının malarya endemik bölgeyi terk ettiği 4 ay içinde ya da malarya endemik bölgedeyken tanı konulmamış bir ateşli hastalığı olduysa: Malarya endemik bölgeyi ziyaretin üstünden en az 4 ay geçtiyse, malaryanın sebep olma ihtimali olan semptomlar(tanı konmamış ateş) tamamen geçmesinin üstünden 4 ay geçtiyse ve sıtma antikor testi negatif ise kan verebilir. Eğer bölge T. Cruzi ya da tropical virüs için risk bölgesi olarak tanımlandıysa bu süre 6 aya çıkarılmalıdır.

c) Malaryanın endemik olduğu bir bölgede 6 ay ya da daha uzun süre yaşayanlar: Eğer son potansiyel temasın üstünden 4 ay geçtiyse ve sıtma antikor testi varsa kan verebilir.

d) Geri kalan tüm donörler için: Eğer sıtma antkor testi varsa endemik bölgeyi ziyaretin üstünden 4 ay geçtikten sonra kan verebilir.

Yönlendirmeler: Malarya, Malarya Risk,

MALİGNİTE ÖYKÜSÜ (KANSER)

Malignite kısaca açıklamak gerekirse kötücül hastalık demektir. Başka bir ifadeyle kötü huylu tümör demektir. Tümörler, kanser hücrelerinin toplanması durumudur. Kanser ise, hücrelerde DNA hasarı sonucunda hücrelerin kontrolünü kaybederek anormal şekilde büyümesi ve çoğalmasıdır. Vücudumuzda günde 10.000 mutasyon olur ve bağışıklık sistemimiz bu mutasyonlu kanser hücrelerini yok eder. Sağlıklı hücreler çoğalırken nerede ve ne zaman bölüneceğini bilirler. Sonsuz sayıda bölünmezler. Buna karşılık kanser hücreleri, kontrolü kaybederler ve anormal şekilde çoğalmaya başlarlar. Kanser hücreleri toplanarak urları (tümörleri) oluştururlar. Tümörler normal dokuları sıkıştırır ve içlerine girip tahrip edebilirler. Eğer kanser hücreleri oluştukları tümörden ayrılırsa , kan veya lenf dolaşımı aracılığıyla diğer dokulara giderler ve o bölgeyi de tahrip edebilirler. Kanser dokularının böyle diğer bölgelere yayılması olayına metastaz adı verilir.

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ: Kabun Edin:

a) Eğer bazal hücreli karsinom ya da servikal karsiom in situ  gibi "in situ" malignensi öyküsü varsa eğer hastalık düzenli olarak kontrol ediliyor, başarıyla tedavi edildiği düşünülüyor ve kişinin sağlığı yerindeyse kişi kan bağışlayabilir.

b)Solid malignent tümörü olan ve başarılı bir şekilde iyileşen ve tedavisinin üstünden 5 yıl geçmiş kişiler kan bağışlayabilir.

Reddedin:

a) Şu an malignensi tanısı alan kişileri

b) Daha önce solid malignent tümörü olan ve tedavi tamamlanmasının üstünden 5 yıl geçmemiş kişileri

Kalıcı Olarak Reddedin: a) Malignant melanoma geçmişi olan kişiler

b) Lösemi: Lenfoproliferatif ve miyeloproliferatif bozukluklar

c) Lenfomalar

d) Klonal hematolojik bozukluklar: Polistemia rubra vera, esansiyel trombositemi, paroksimal noktürnal hemoglobinüri

e)Myelodisplastik Sendromlar

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  a) Hematolojik malignensi öyküsü olan kişiler hiç bir zaman kan veremezler (lösemi, lenfoma, myeloma)

b) Viremik bir durumla bağlantısı olan malignensi öyküsü olanlar hiç bir zaman kan veremezler. (serviksin karsinoma in situ durumu hariç)

c) Diğer kanserler için, donör tamamen iyileşmiş olmalı ve hastalığın tekrarına dair(rekürrense dair) herhangi bir belirti olmamalıdır ve aşağıdaki durumlar geçerli olmalıdır.

- önemsiz metastaz potansiyeline sahip kanserler (örneğin bazal hücreli karsinom ve serviksin karsinoma in situ durumu) için, tümör eğer başarılı bir şekilde çıkarıldıysa ve kişi tamamen iyileştiyse hemen kan bağışlayabilir.

- diğer tüm kanserler için aktif tedavinin tamamlanmasının üstünden 5 yıl geçtikten sonra kan verebilir.

d) Pre-malignant (kanser öncesi) durumlar için herhangi bir redde gerek yoktur. Kişi kan bağışlayabilir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kanserin tipi ve tedavi geçmişine göre red durumu değişir. Eğer lösemi, lenfoma (Hodgkin's Lenfoma dahil) ya da kan ile ilgili diğer tüm kanser tipleriyle ilgili bir geçmişi olan kişiler kan bağışlayamazlar. Diğer kanser çeşitleri için: eğer kanser tamamen tedavi edildiyse, bu tedavinin tamamlanmasının üstünden 12 ay geçtiyse ve bu zamana kadar herhangi bir kanser rekürrensi  durumu olmadıysa kişi kan verebilir. Düşük riskli in-situ kanserleri (derinin squamöz ya da bazal hücreli kanserleri dahil) eğer başarılı bir şekilde çıkarıldıysa 12 ay bekleme süresine gerek yoktur. Serviksin prekanseröz durumları eğer anormalite tedavi edildiyse bağışı engellemez.

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Kan bağışı yapamaz.

İsteğe bağlı:

a) Eğer non metastaz bazal hücreli karsinom ise (rodent ülser) ve lokal tedavi bittiyse ve tüm yaralar tamamen iyileştiyse ve tüm sistemik medikal tedaviler tamamen biteli en az 24 ay olduysa kişi kan verebilir.

b)Potansiyel donörün non hematolojik ve malignensi öncesi bir durumu olduysa (polipozis koli ya da Barret'in özafagusu gibi) kişi düzenli olarak takip ediliyorsa ya da benzer bir durum tedavi edildiyse ve takip sonlandırıldıysa kişi kan verebilir.

c)Potansiyel donörün karsinoma in situsu(çevresine yayılmamış, henüz hücre içindeki karsinom) varsa(serviks ya da vulva'nın karsinoma in situsu, memedeki duktal karsinoma in situ, prostatın intraepitelyal neoplazması ya da Bowen's hastalığı) bu tamamen iyileştiyse ve kişinin medikal takibi sonlandırıldıysa kişi kan verebilir.

d)Potansiyel donörün daha önce lentigo malignası varsa fakat klinik olarak bunun lentigo maligna melanoma olmadığı kesinleştirildiyse kişi kan verebilir.

e)Potansiyel donörün aile hikayesinde ya da genetik testlerinde kanser riski yüksek olsa dahi hatta profilaktik cerrahi ya da profilaktik ilaç(tamoksifen gibi) kullansa dahi bağışa engel değildir.

Yönlendirmeler: Barret Özafagusu, Bazal Hücreleri Kanser, Malignensi için Bifosfanat, Kemik Kanseri, Bağırsak Kanseri, Bowen Hastalığı, Meme Kanseri, Kanser, Malignensi için kemoterapi, Kronik Miyeloid Lösemi, Duktal Karsinoma İn situ, Büyüme-Malignant, Hodgkin Lenfoması, Lentigo Maligna, Lentigo Maligna Melanoma, Lösemi, Akciğer Kanseri, Lenfoma, Malignensi, Malignant Melanom, Malignensi nedeniyle Mastektomi, Multiple Endokrin Neoplazm Sendromu, Non-Hodgkin Lenfoma, Over Kanseri, Over Kisti - Malignant, Over Çıkartılması-Malignant, Memenin Paget Hastalığı, Malignensi ile ilişkili Plörezi, Polipozis Koli, Polipler - Malignant, Premalignant Durumlar, Prostat Kanseri, Prostatik İntraepitelyal Neoplazm, Raloxifene - Meme Kanseri Profilaksisi, Rodent Ülseri, Deri Kanseri, Squamöz hücreli karsinom, Mide kanseri, Mide ülseri - Malignant, Kanser için Tamoxifen kullanımı, Meme Kanseri Profilaksisi için Tamoxifen kullanımı, Testis kanseri, Malignensi nedeniyle tiroidektomi, Tümör-Malignant, Tümör Kemoterapi, Vulval karsinoma in situ,

MARFAN SENDROMU (KALP VE DAMAR TUTULUMU VARSA)

Marfan sendromu 1896 yılında hastalığı ilk kez 5 yaşında bir kız hastada tarif eden Fransız pediatrist Antoine Marfan'a atıf edilmiş esasta otozomal dominant geçiş gösteren bir bağ doku (connective tissue) hastalığıdır. Bu niteliği ile hastalarda kas-iskelet sistemi, solunum sistemi, göz, kalp ve dolaşım sistemleri başta olmak üzere yaygın olarak bir çok organ ve doku sistemi tutulumu görülür. Ancak tipik olarak Marfan sendromu hastaları beden boyuna nazaran uzun kol ve bacaklara sahiptirler, Kas gelişimi zayıftır ve tabloya çoğunlukla aort anevrizması ve buna bağlı komplikasyonlar ile karakterize kalp tutulumu eşlik eder. Unutulmamalıdır ki tanıda en büyük yardımcı kalıtsal geçişi gösteren pozitif aile öyküsüdür. Aile öyküsünü bariz olduğu vakalarda her hangi iki majör kriterin varlığı yeterli iken aile öyküsünün şüpheli olduğu vakalarda ancak farklı organ sistemlerine dair en az üç majör kriter diagnostik olarak kabul edilebilir. Moleküler genetik olarak Marfan sendromu 15. (on beşinci) kromozomda yerleşik FBN 1 (Fibrillin 1) genindeki mutasyonlar sonucu oluşmaktadır.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:   Zorunluluk: Eğer kalp ya da damar tutulumu varsa kan bağışı yapamaz.

İsteğe bağlı: Eğer kalp ya da damar tutulumu yoksa kan bağışı yapabilir.

Yönlendirmeler: Marfan Sendromu,

 

MENAPOZ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Hormon replasman tedavisinde ya da menapozal semptomları kontrol altında tutmak için başka bir tedavide olsa dahi kişi kan verebilir.

Yönlendirmeler: Menapoz için Klonidin, Menopoz,

MENİERE HASTALIĞI

Meniere hastalığı; belirti veren ancak sebebi net olarak ortaya konulamamış iç kulak sıvılarının basınç artışıdır. En önemli bulgusu belirli periyodlar halinde gelen baş dönmesi ataklarıdır. İç kulak sıvılarındaki bu basınç artışının sebebi genellikle belli değildir. Ancak sıvı üretiminin atılımdan fazla olması yahut iç kulak sıvılarının boşaldığı kanallarda tıkanıklık olması ile basınç artışı gelişebilir. Meniere hastalığının sıklığına ilişkin fikir birliği yoktur.  Her yaşta görülebilmesine rağmen 40-60 yaş aralığında daha sık görülür.

TÜRKİYE: Asemptomatik olana kadar reddedilir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Eğer potansiyel donör, bağışın olduğu gün kendini iyi hissediyorsa, atakları önlemek için tedavi altında olsa dahi kan bağışı yapabilir.

 

MENSTRUASYON

TÜRKİYE: Tek başına engel değildir.

DSÖ REHBERİ:  Eğer kendini iyi hissediyorsa, anormal bir kanaması yoksa ve minumum hemoglobin seviyesi yetiyorsa kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE:  Zorunluluk:

a) Eğer son menstruasyon tarihi geciktiyse kişi kan bağışlayamaz.

b) Ağır ve uzun menstruasyon dönemleri nedeniyle tıbbi araştırma altındaysa kişi kan bağışlayamaz.

c) Kontrol edilemeyen adet ağrısı varsa kişi kan bağışlayamaz.

İsteğe bağlı:

a) Eğer son periyot tarihi gecikmiş fakat hamilelik dışlandıysa ve kişi kendini iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

b)Eğer potansiyel donör, anemiyi önlemek için destekleyici demir tedavisi görüyorsa fakat ağır ve uzun periyotlardan dolayı araştırma altında değilse ve donasyonun anemiye yol açabilme ihtimalinin olduğunun farkındaysa kan bağışlayabilir.

c) Kan kaybını önlemek için ilaç kullanımı (etamsylate(dicynene), tranexamic asit (Cyklokapro) gibi) engel değildir.

Yönlendirmeler: Ağır Periyotlar, Menstrüasyon, Adet dönemi Kaçırma, Periyot problemleri, Periyot,

MİGREN

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer migren şiddetli ve haftada birden fazla atak oluyorsa kişi kan bağışlayamaz.

İsteğe Bağlı: Eğer migrenin şiddetli olmadığı ve haftada birden az atağı olduğu şartları sağlanıyorsa, kişi profilaktik tedavi görse dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Migren için Klonodin, Migren, Reversible Serebral Vazokonstrüksiyon Sendromu, RCVS,

MULTİPLE SKLEROZ

Multipl Skleroz genç erişkinlerde görülen ,  genellikle alevlenme ve düzelmelerle seyreden, santral sinir sistemi (beyin ve omurilik) beyaz cevherini bir çoklu lokalizasyonda etkileyen bulgularla karakterize, olasılıkla bağışıklık sistemini etkileyerek  beyin ve omurilik beyaz cevherinde bazen geri dönmez sorunlara yol açan kronik bir hastalıktır. Multipl skleroz 20-40 yaş arasında başlar. Ancak çocukluk yaşlarında ve 40 yaştan sonra da  başlayabilir. Genellikle alevlenme ve düzelmelerle seyreder. Bazı hastalarda 10 yıl sonra ilerleyici faza döner.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Etiyolojisi ve ilerleyişi tam olarak bilinmediğinden ötürü multiple skleroz hastaları kan bağışlayamazlar. Diğer demiyelinize hastalıklar da multipl skleroz gibi kan bağışı yapamazlar.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok

İNGİLTERE: Multiple skleroz, optik nörit, klinik izole sendromu, transverse myelit, creutzfeldt-jakob hastalığı geçmişi olanlar hiç bir zaman kan veremezler.

 

MYASTHENİA GRAVİS

 

Myastenia gravis, farklı tipleri bulunmakla birlikte, Parasempatik sinir sisteminin etkisiyle genel olarak postsinaptik nöromuskuler bölgedeki asetilkolin reseptörlerine karşı gelişen otoimmün yanıt sonucu oluşan, zamanla değişkenlik gösteren kas zayıflığı ve yorgunluk ile bulgu veren bir hastalıktır. Aktivite boyunca gittikçe artan ve dinlenmekle azalan kas zayıflığı ve yorgunluk en önemli bulgudur. Göz ve gözkapağını kontrol eden kaslar, çiğneme kasları, konuşma ve yutma işlevlerinde kullanılan kaslar özellikle etkilenirler. Hastalığın başlangıcı ani olabilir ve belirtiler genellikle geçicidir, aralıklarla tekrarlar. Hastalarda belirtiler hafif olabilir. Pek çok hastada ilk fark edilen blefaroptozis adı verilen göz kapağı düşüklüğüdür. Yutma güçlüğü ve konuşma zorluğu da ilk belirti olabilir. Hastalık bulguları gözle sınırlı kalabileceği gibi nefes almayı sağlayan kasları etkileyerek ciddi durumlara da yol açabilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Myastenia Gravis edinilmiş ve doğuştan olarak iki başlık altında elen alınmış. Edinilmiş Myastenia Gravis olan otoimmun hastalıklar başlığına yönlendiriyor. Doğuştan olan ise Engelli insanlar başlığına yönlendiriyor.

Edinilmiş Myastenia Gravis:

a) Durumu baskılamak için son 12 ay içinde tedaviye ihtiyaç duyanlar kan veremezler.

b) Kardiovasküler sistem tutulumu olduysa kan veremezler.

MYOKARD ENFARKTÜSÜ ÖYKÜSÜ

Miyokart enfarktüsü, kalbi besleyen kororfer atardamarlardan birinin ya da birden fazlasının pıhtıyla tıkanması so­nucunda kalp kasının (miyokart) bir bö­lümünün beslenemeyerek ölmesidir. Kalp krizi olarak da adlandırılan bu tab­lo, kan dolaşımının kalbin bir bölümün­de hücrelerin gereksinimini karşılayama­yacak düzeye düşmesiyle ortaya çıkar.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Kalp krizinin üstünden 6 ay geçtikten sonra kişi asemptomatik ise ve iskemik kalp rahatsızlığı tedavi edildiyse kan bağışlayabilir.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

 

NABIZ PROBLEMLERİ

TÜRKİYE: a) düzensiz nabız (ritm bozukluğu, aritmi, disritmi): Nedene göre süre verilmelidir

b) Nabız: nabızın dakikada 100'den fazla olması (yüksek nabız): 1 gün

c) Nabız: nabızın dakikada 50'den az olması (düşük nabız): 1 gün

DSÖ REHBERİ:  Dakikada 60-100 arası normal nabız hızı ve düzenli bir ritm iyi sağlığın göstergelerindendir. Nabız hızı veya ritminde önemli anormalliklerin saptanması, personelin beceri ve tecrübesine bağlıdır. Bu değerler muayenede mutlaka değerlendirilmelidir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Nabız 50 ile 100 arasında olmalıdır. Medikal izlenimden sonra düşük nabız ritmi bağışcı değerlendirilerek kabul edilebilir. Mesela atletler

AMERİKAN KIZIL HACI:  Nabız 50-100 arası olmalıdır.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

NARKOLEPSİ

Toplumda 2000 kişiden 1’inde narkolepsi vardır. Kişinin yaşamını ciddi anlamda etkiler, hatta olumsuzluklar yaratır. Uygun olmayan durum ve zamanlarda uyku hali yaratan bir bozukluktur. Narkolepsili kişi ne kadar uyursa uyusun hissettiği yorgunluğunu bir türlü gideremez. Tanınmaz veya uygun olarak ele alınmazsa kişinin yaşam kalitesini büyük ölçüde bozar.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kan veremezler.

İsteğe bağlı: Eğer uyku atakları ya da katapleksisi 12 aydan uzun süredir olmuyorsa ilaç tedavisi görüyor olsa dahi kan verebilir.

 

NEZLE (*Catarrh)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: 1. Akut: Akut enfeksiyonlar başlığına bakın.

2. Kronik: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

a) Nezle nedeniyle antihistaminik, nazal dekonjestanlar ya da nazal steroidler dışında reçete edilmiş bir ilaç kullanıyorsa

İsteğe Bağlı: Eğer sadece antihistaminik, nazal dekonjestan ya da nazal steroid kullanıyorsa kişi kan verebilir.

Ek Bilgi: Kronik nezle enfeksiyona ya da alerjiye bağlı olabilir. Bu karar altta yatan nedene bağlı verilir.

NÖROCERRAHİ (Neurosurgery)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Kişi kan veremez.

İsteğe bağlı:

a) Sadece burr hole cerrahisi yapıldıysa kişi kan bağışlayabilir.

b) Eğer işlem Birleşik Krallık’da ve 1992 sonrası yapıldıysa, cerrahinin nedeni tek başına bir engel değilse kişi kan bağışlayabilir.

c) Birleşik Krallıkta 1992’den önce cerrahi işlem sırasında Dura mater'in kullanılmadığı kanıtlanırsa ve malignite bulgusu yoksa, donör sorumlu çalışanımız tarafından kabul edilebilir

Yönlendirmeler: Akustik Nörom Cerrahisi, Arnold-Chiari Malformasyonu, Beyin Cerrahisi, Burr Hole Cerrahisi, Cauda(Kauda)-Equina Sendromu, Chiari Malformasyonu, İmplante edilmiş Elektrotlar, Nörostimülasyon, Nörocerrahi, Spinal Cerrahi, Syringomyeli, Trigeminal Nevralji - Cerrahi Gerektiren,

 

NÖROFİBROMATOZİS(NF)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Malignent bir değişim öyküsü olanlar

İsteğe Bağlı: Malignensi ile ilgili bir ilişki, değişim ya da öykü yoksa kan bağışlayabilirler

Yönlendirmeler: Nörofibromatozis, Von Recklinghausen Hastalığı,

 

ORAK HÜCRE ANEMİSİ / ORAK HÜCRE ANEMİSİ TAŞIYICILIĞI

Orak hücreli anemi, alyuvarlardaki oksijen taşıyıcı protein olan hemoglobinin anormalliği sonucu alyuvarların orak şeklini almasıyla oluşan otozomal resesif kalıtılan genetik bir hastalıktır. Solunumla aldığımız oksijen akciğerlerden kana geçerek alyuvarlarda bulunan hemoglobin proteinine bağlanır. Orak hücre hastalarındaki hemoglobin şekli sağlıklı kişilere göre farklıdır. Bu kişilerde S tipi Hemoglobin (HbS) mevcuttur. Bu kişilerin alyuvarları ortamda oksijen miktarı az olduğu zaman şekil değişikliğine uğrayarak orak şeklini alırlar. Kan üzerindeki alyuvarların orak şeklini alması olarak tanımlanabilir. Hemoglobin genindeki bir değişimden kaynaklanmaktadır. Vücuda oksijen taşımak ve karbondioksiti akciğerlere taşımakla görevli alyuvarlar orak şeklini aldıkları için yeterince oksijen taşıyamazlar.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ: Eğer orak hücre anemisi hastasıysa kan bağışlayamaz.

Orak Hücre Anemisi Taşıyıcılığı: Kabul edin: Minumum hemoglobin seviyesini karşılıyorsa ve alınacak kan lökodeplesyon, intrauterin transfüzyon, neonatal exchange transfüzyonu için ve orak hücreli anemili bir kişide  kulanılmayacaksa kan bağışlayabilir.

Reddedin: Aferez ya da tam kan bağışı sonrası eğer lökofiltrasyon yapılıyorsa kan bağışı kabul edilmez.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:   Orak hücre anemisi olanlar aferez bağışı yapamazlar.

AMERİKAN KIZIL HACI: iKİ geninde birden orak hücre anemisi olanlar kan veremezler.(Sickle cell disease) Tek geninde orak hücre olanlar kan verebilir. (sickle cell trait)

İNGİLTERE: Eğer orak hücre anemisi hastasıysanız kan bağışlayamazsınız.

Orak Hücre Taşıyıcısı: Zorunluluk: İntra-uterin ya da neonatal kullanım için ise kan bağışlayamazlar.

İsteğe bağlı: Yetişkin için kullanılacaksa kan bağışlayabilir.

 

OSTEOARTRİT

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Eğer kişinin günlük rutin aktivitelerini engellemiyorsa, kişi donör koltuğuna oturmakta ve kalkmakta yardım olmadan çıkabiliyorsa kişi kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Osteoartrit hastalarının kan bağışı yapmasında engel yoktur. Eğer donör donasyon yatağına çıkıp inerken şiddetli acı ve güçsüzlük yaşıyorsa kan vermemelidir.

Yönlendirmeler: Osteoartrite bağlı Artrit, Osteoartrit,

OSTEOMİYELİT

Osteomiyelit; bir mikroorganizmanın infeksiyöz ve inflamatuar süreçler ile kemik dokuda hasar yaratması sonucu ortaya çıkan ilerleyici karakterde bir hastalıktır. Kemiğin sadece bir bölümü tutulabildiği gibi medüller kanal, periost, korteks ve çevre yumuşak dokuların tümü bu tabloya katılabilir

TÜRKİYE: Tam iyileşmeden ve tedavinin tamamlanmasından sonra en az 2 yıl

DSÖ REHBERİ:  Akut ya da kronik basit kas iskelet hastalıkları (sırt ağrısı, siyatik, osteoartrit gibi) eğer günlük rutin aktivitelerini yerine getirebiliyorsa donasyon koltuğuna yardım olmaksızın çıkıp inebiliyorsa kan bağışlayabilir.

*Osteomiyelit diye bir kısım bulamadım. Osteoartrit ile ilgili ise sadece yukarıdakiler yazıyor.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Tam iyileşmenin üstünden 2 yıl geçtikten sonra bağışlayabilir.

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Tam iyileşme ve tedavinin üstünden 24 ay geçtikten sonra kan bağışlayabilir.

 

OSTEOPENİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer donör sistemik monoklonan antibody tedavisi(Denosumab(Prolia) gibi) aldıysa

İsteğe Bağlı: Eğer osteopeni nedeni tek başına engel nedeni değilse kişi tedavi altında olsa ya da durumu önlemek için ilaç alsa dahi(Denosumab hariç) bağışa engel değildir.

Yönlendirmeler: Osteoporoz için Bifosfanat,  Osteomalazi,Osteopeni, Osteoporozis

OTOİMMUN HASTALIKLAR / İMMÜNOLOJİK HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Hafif, lokalize ya da inaktif durumlar (vitiligo, sistemik semptomları olmayan hafif romatoid artrit gibi)

  2. Alerji öyküsü olanlar, eğer kişi kendini tamamen iyi hissediyor ve kan vereceği gün herhangi bir alerjik semptomu yoksa kan verebilir.

  3. Astım (Respiratuvar Hastalıklar başlığına da bakın)

  4. Egzema (Cilt Hastalıkları Başlığına da bakın)

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Güçten düşüren şiddetli otoimmun hastalıkları (sistemik lupus eritamatozus, dermatomiyozit ya da şiddetli romatoid artrit gibi)

  2. Konjenital ya da edinilmiş hippgamaglobulinemi nedeniyle immunsupresyon ya da IgA Eksikliği dışında immunsupresyon tedavisi görenler

  3. Anafilaksi öyküsü olanlar

Yönlendirmeler: Artrit,

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Eğer bir organdan fazlası etkilenmişse kişiye kalıcı red verilir.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer donör son 12 ay içinde hastalığı kontrol altında tutmak için tedaviye ihtiyaç duyduysa kan bağışlayamaz.

  2. Kardiyovaküsler sistem tutulumu olduysa kan bağışlayamaz.

İsteğe bağlı: Eğer donör; Artrit, Alopesi ya da kardiyovasküler sistemle bağlantısı olmayan bir hastalık nedeniyle Metotreksat, Sulfasalazin ya da hidroksiklorin ile tedavi olduysa kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Durumu baskı altında tutmak için monoklonal antibody(Adalimumab(Humira), Etanercept (Enbrel), Infliximab(Remicade), Rituximab(Mam Thera) vb), steroid, immunsupresif ilaç, antimetabolit ya da PUVA gibi bir tedavi kullanılabilir. Bu tedaviler donörün immun sistemini etkileyecektir. Bu durum donörün, belirli enfeksiyon türlerine daha duyarlı hale getirebilir ve ayrıca bazı enfeksiyonların teşhis edilmesini daha da zorlaştırabilir.

Eğer metotreksat, sulfasalazine ve hidroksiklorün Artrit için idame tedavi olarak kullanılıyorsa diğer kriterlerde bir sıkıntı yoksa bağışı kabul edilebilir.

Bazı otoimmun durumlar kalıcı olarak kardiyovasküler sisteme zarar verir. Bunun gerçekleştiği biliniyorsa, kişi ciddi bir advers olaya daha yatkın olduğundan bağışta bulunmamalıdır.

Yönlendirmeler: Ankilozan spondilit, Otoimmun Hastalığın Bir Parçası Olarak Antifosfolipid Sendromu, Otoimmun hastalığına bağlı Artrit, Psöriyazise(Sedef Hastalığına) bağlı Artrit, Behçet Hastalığı, Otoimmun Hastalık için Kemoterapi, Diskoid Lupus Eritematozus, Henoch Schönlein Purpurası, Otoimmun Hastalığa bağlı Huges Sendromu, Hidroksiklorin(Artrit), Romatoid artrit için Hidrosiklorin, Lupus Eritmatozus, Metotreksat(Artrit), Edinilmiş Myastenia Gravis, Pemfigoid, Pemfigus, Polimiyaljika Romatika, PUVA, Romatoid Artrit, Skleroderma, Sjögren Sendromu, Sistemik Lupus Eritamatozus(SLE), Sulfasalazine(Artrit), Temporal Arterit, Vaskülit, Vitiligo, Lupus Eritamatozus,

 

​OTOİMMUN HASTALIK: ORGAN TUTULUMU OLAN KİŞİLER

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ: Direkt otoimmun hastalıklar diye bir başlık yok. Akut otoimmun trombositopeninin üstünden 5 yıl geçmesi gerekli.  Otoimmun hipotiroidi hastaları(ötiroidik ise) kan verebilir.  Şiddetli otoimmun hastalığa (sitemik lupus eritemazosu, termatomiysitis, şiddetli romatoid artrid gibi) sahip olanlar kan veremezler. İmmunsupresif tedavi alanlar kan bağışlayamazlar.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk:

a) Eğer donör son 12 ay içinde hastalığı kontrol altında tutmak için tedavi aldıysa kan bağışlayamaz.

b)Kardiyovaküsler sistem tutulumu olduysa kan bağışlayamaz.

İsteğe bağlı: Eğer donör; Artrit, Alopesi ya da kardiyovasküler sistemle bağlantısı olmayan bir hastalık nedeniyle Metotreksat, Sulfasalazin ya da hidroksiklorin kullanıyorsa kan bağışlayabilir.

OTOLOG KAN BAĞIŞI İÇİN RET NEDENİDİR

TÜRKİYE: Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

​OVER KİSTİ

Yumurtalık (over) kistlerinin en sık sebebi; hormonal düzensizliklerdir.Normalde her adet döneminde overler içinde yumurta hücresini taşıyan ve boyutları 3 cm'ye ulaşabilen folikül adı verilen kist oluşur. Sonra bu kist çatlar ve yumurta açığa çıkar. Yumurta sperm ile döllenirse gebelik oluşur, eğer yumurta döllenmezse 14 gün sonra adet şeklinde atılır. Ancak kadında hormonal düzensizlik varsa yumurta taşıyan kistler çatlamaz ve büyümeye devam ederek folikül kistini oluşturur.

TÜRKİYE: Kendini iyi hissediyorsa ve doktor takibinde değilse kan bağışı yapabili

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Direkt over kisti ile ilgili bilgi yok. Malignant over kisti başlığı malignensi başlığına yönlendiriyor. Non malignant over kisti alınması ise cerrahi başlığına yönlendiriyor. İnternet sitesinde ise eğer bir araştırma sürüyorsa bu araştırmanın sonucunda kullanmanız gereken ilaçları, sonuçlarınızı ve tanınızı öğrenerek bizi arayın. Eğer araştırma sonucu kanser çıktıysa maalesef kan veremezsiniz yazıyor.


PAGET HASTALIĞI(OSTEİTİS DEFORMANS)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: İsteğe Bağlı: Ağrı kesici ya da bifosfanat dahil tedavi altında olsa dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Paget Hastalığı için Bifosfanat, Osteitis Deformans,

 

PAMUKÇUK (Candida, Kandida, Kandidiyazis, Moniliyazis)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:  1. ORAL

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer açıklanamamışsa

  2. İmmunsupresyon ile ilişkiliyse

  3. Herhangi bir tedavinin üstünden 7 günden az geçtiyse

2.GENİTOANAL

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İmmunsupresyon ile ilişkiliyse

  2. Herhangi bir sistemik(oral) tedavinin üstünden 7 günden az geçtiyse

İsteğe Bağlı: Eğer immün yetmezlik ile ilişkisi yoksa, lokal tedavi kullansa dahi kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Genital kandidalar herhangi bir kişide olabileceğinden ötürü cinsel yolla bulaşan bir hastalık gibi düşünülmemesi gerekir. Eğer altta yadan bir hastalık ya da antibiyotik ile yakın bir zamanda tedavi yoksa oral kandida nadir görülür. Hem oral hem genitoanal kandidadalar eğer tedavinin ardından hızlıca geri çıkıyorlarsa immunsupresyon araştırılmalıdır. Bu kişiler doğru bir şekilde immun yetmezlik hakkında araştırılana kadar kan veremezler. Tedavinin üstünden 7 gün geçmesini beklemenin nedeni budur.

Yönlendirmeler: Kandida, Moniliyazis(Moniliasis),

PARAZİTER HASTALIKLAR:AYRICA BAKINIZ KALICI RET NEDENLERİ

TÜRKİYE: Tam iyileşme sağlanana ve tedavi bitene kadar. [Geçici şartlı red]

*Eğer ayrı bir başlığı varsa onu uygulamak lazım.

DSÖ REHBERİ:  Paraziter Hastalıklarla ilgili ayrı bir tavsiye yok. Hastalıklar ayrı ayrı incelenmiş. (Malarya, Chagas, Babeosis, Leismanyaz)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok.

**Paraziter hastalıklar diye ayrı bir başlık yok. Zaten genel olarak bir hastalık başlığı yazıp. Tam iyileşme ve tedavi bitene kadar yazmanın bir anlamı yok. Özellikle tedavide kullanılan ilacın ne olduğunu bilmeden böyle bir yaklaşımın yanlış olduğunu düşünüyorum.

 

PEPTİK ÜLSER

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Tedavinin tamamlanana ve tam iyileşme sağlanana kadar reddedin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Yakın zamanlı semptomlar ya da ülseri iyileştirmek için aktif tedavi

  2. Malignent değişiklikle ilgili ise

İsteğe Bağlı: Eğer a ya da b şıklarından etkilenmiyorsa, idame tedavi görse dahi kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Duodenal Ülser, Duodenal Erozyonlar, Gastrik Erozyonlar, Mide Ülseri - Non-Malignant, Ülser - Gırtlak, Mide Duodenum,

PİRÜVAT KİNAZ EKSİKLİĞİ

 

Piruvat kinaz adı verilen ve alyuvarlarda taşınan enzimin anormal şekilde düşük seviyelerde olduğu bir bozukluktur. Normal olarak piruvat kinaz oksijenin az olduğu koşullarda enerji açığa çıkarmak için glukozun parçalanmasına yardım eder. Eğer bu enzimde bir bozukluk varsa alyuvarlar kendileri için yeterince enerji üretemezler ve dalakta prematüre olarak bozulmalarına yol açan kimyasal dengesizlikler ortaya çıkar, bu da anemiye ve dalağın büyümesine neden olur, bu bozukluk çoğunlukla otozomal resesif gen bozukluğu nedeniyle oluşur.

 

TÜRKİYE: Kalıcı Red

DSÖ REHBERİ: Pirüvat kinaz eksikliği olanlar genellikle kan değerleri çok düşük olduğundan dolayı asemptomatik olsalar dahi kan veremezler. Ayrıca enzimopatiler ve kalıtsal kırmızı hücre membran defektleri başlığı altında şu bilgiler yer almakta: G6PD eksikliği veya diğer kalıtsal kırmızı hücre membran defekti olan hastaların eğer hemoliz öyküsü yoksa kan verebilir. Bununla birlikte bu kişilerin kanları intrauterin transfüzyonu, neonatal exchange transfüzyonu ya da G6PD hastaları için uygun değildir. Bu 3 gruba bu kişilerin kanları verilmez. G6PD eksikliği ya da diğer kalıtsal kırmızı hücre membran defekti olan hastaların hemoliz öyküsü varsa kalıcı olarak kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

​​İNGİLTERE: Rehberde hemolitik anemiler başlığına yönlendiriyor. Burada da kan bağışı yapamazlar deniyor. İnternet sitesinde ise hastalığı yazdığımızda kalıcı red olarak direkt hastalığın başlığı çıkıyor.

 

PLATELET BOZUKLUKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Trombositopeni başlığına yönlendiriyor. Kabul edin:

Akut otoimmun trombositopeni öyküsü olan bireylerin tedavisinin üstünden 5 yıldan fazla süre geçtiyse ve şu an tamamen iyiler ve splenektomi sonrası profilaktik antibiyotik kullanımı dışında bir tedaviye ihtiyaç duymuyorlarsa

Kalıcı olarak reddedin: Uzun süreli hematolojik, sistemik hastalıkla ilişkili ya da nedeni belirsiz trombositopenisi olan bireyleri

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Aşırı kanama ve morarmaya neden oluyorsa

  2. Donörün trombositozu varsa

  3. Donörün trombositopenisi varsa

  4. Platelet fonksiyonunu düşürmek için ilaç alıyorsa

İsteğe Bağlı: Platelet fonksiyonunu düşürmek için alınan ilaç, eğer kişiye doktor tarafından reçete edilmediyse ve donör kendi fikriyle kullanıyorsa(düşük doz aspirin gibi) ve donör diğer tüm kriterleri karşılıyor ve sadece kırmızı kan hücresi bağışlıyorsa kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: İmmun olmayan Trombositopeni

 

PLATELET SAYIMI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: 1. Platelet Bağışcıları

Aşağıdaki kişiler platelet bağışlayamazlar:

  1. Donasyon öncesi platelet sayımı 150 x 109 dan düşük olanlar

  2. Tahmini donasyon sonrası platelet sayısı 100 X 109’dan düşük olanlar

  3. Platelet sayısı 500 X 109’dan fazla olanlar

2. Tam Kan Bağışcıları

Aşağıdaki kişiler platelet bağışlayamazlar:

  1. Platelet sayısının 100 X  109 dan düşük olduğu bilinenler

  2. Platelet sayısı 500 X 109’dan fazla olanlar

İsteğe Bağlı: : 1. Platelet Bağışcıları

  1. Eğer tahmini donasyon sonrası platelet sayısı 100X109’dan düşük fakat 80X 109’dan düşük ise Klinik görevlimizle görüşüp ona göre karar verin. İstisnai durumlarda ve donörün bilgilendirilmiş onayı ile bu şekilde platelet bağışı yapılabilir.

  2. Eğer potansiyel donörün platelet sayısı 500 X 109’dan fazla fakat bu durum tıbbi olarak araştırılmış ve kan bağışına engel bir durumun neden olduğu bulunmamışsa, klinik görevlimizin izniyle kan bağışlanabilir.

PNÖMOTORAKS

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: 1. Spontane Pnömotoraks

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. İyileşmemişse

  2. Kistik fibrozisle ilişkiliyse

  3. Amfizemle ilişkiliyse

2. Travmatik: Kaza başlığına bakın.

​POLİKİSTİK BÖBREK HASTALIĞI

Polikistik böbrek hastalığı kalıtımsal geçişli bir hastalıktır. Görülme sıklığı 1/400 ile 1/1000 gibi bir sıklıkta görülmektedir ve %2,5 gibi bir sıklıkta son dönem böbrek yetmezliği gelişimi olur. Kalıtımsal geçiş dolayısı ile ailede bir veya daha fazla jenerasyonda böbrek yetmezliği ve diyalize girme hikayesi vardır. Bölgelere göre görülme sıklığında bir değişim yoktur. Erkek ya da kadın cinsiyette görülme sıklığı aynıdır. Böbrek hastalıklarının sessiz bir kliniği olduğunu da göze alırsak hastaların büyük çoğunluğu son dönem böbrek yetmezliği ile gelirler. Bu hastaların büyük bir çoğunluğunun da yine ailesinde polikistik böbrek hastalığına bağlı diyalize girme öyküsü vardır. Otozomal dominant geçiş vardır, yani sizde ya da eşinizde polikistik böbrek yetmezliği varsa kız olsun erkek olsun çocuğunuzda görülme olasılığı %50'dir. Son dönem böbrek yetmezliği dediğimiz diyaliz ya da böbrek nakli gereken hastaların %5-10'u gibi bir oranı oluşturmaktadırlar.

TÜRKİYE: Tek başına bağışa engel değildir. Bağışçının sağlığı değerlendirilmeli ve ona göre karar verilmelidir.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Polikistik böbrek hastalığı tek başına bağışa engel değildir. Eğer kişinin başka bir sağlık problemi yoksa ve kendini iyi hissediyorsa kişi kan bağışı yapabilir.

POLİSTEMİA VERA / POLİSİTEMİ

Kemik iliğinde eritrositlerin aşırı yapılması ile karekterize hemopoyetik kök hücre hastalıktır. Dalak büyüklüğü,  lökositoz, trombositoz  görülebilir. Önceleri hastalığın gelişmesinde  hemopoyetik kök hücrelerin  kan yapımını sağlayan ve normalde vücutta bulunan çeşitli faktörlere karşı (eritropoyetin gibi) aşırı hassasiyet göstermesi sorumlu tutulmuştur. Ancak yakın zamanda JAK2 adı verilen bir genetik bozukluğun hastalığın oluşmasına neden olduğu saptanmıştır.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Sekonder eritrositozu olanlar kan verebilir. Polistemia rubra vera kalıcı red nedenidir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kan bağışlayamazlar.

İsteğe Bağlı: Eğer uzman doktor polistemiyi araştırmış fakat sonucunda Polisitemia Rubra Vera tanısı koymamışsa, kişi herhangi bir tedavi almıyorsa ve gelecekte yeni bir inceleme(araştırma) planlamamışsa kişi kan bağışlayabilir

 

PORFİRİ

Porphyria (porfiri diye okunur) kırmızı kan hücrelerinde (eritrositler – alyuvarlar) bulunan bir madde olan hemoglobinin yapısını oluşturan ‘Hem’ adlı maddenin sentez bozukluğundan dolayı ortaya çıkan, ataklar halinde gelen ve birçok organ sistemini ilgilendiren bir hastalıktır. Hem sentez sürecinde rol oynayan bazı enzimlerin eksikliği nedeniyle bu sentez sırasında ortaya çıkan ve porfirin olarak adlandırılan maddelerin vücutta birikmesi sonucunda hastalığın belirtileri oluşur. Hastalarda ani başlayan ve tekrarlayan karın ağrıları, ışığa duyarlılık ve nöropsikiatrik belirtilerden biri mutlaka bulunur. Sebebi anlaşılamayan karın ağrılarında porfiria akla gelmelidir. Aile öyküsünün bulunması ve karın ağrısının tekrarlayıcı karakterde olması tipiktir.

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Porfiri hastalığından muzdarip olanlar kan veremezler.

İsteğe bağlı: Eğer potansiyel donör, Akut Porfiri, Akut İntermittent Porfiri(AIP), Varigate Porfiri ya da Herediter Koproporfiri hastalığından muzdarip ise son akut atağın üstünden 12 aydan daha uzun süre geçtiyse ve şu an deri lezyonu yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirme: Akut İntermittent Porfiri, Akut Porfiri, Konjenital Eritropoetik Porfiri, Eritropoetik Protoporfiri, Hepatik Porfiri, Kalıtsal Koproporfiri, Porfiria Cutanea Tarda, Variegate Porfiri,

 

PRİON İLİŞKİLİ HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. CJD’nin ya da diğer insan prion hastalıklarından herhangi bir formunun tanısını alan kişiler

  2. Prion ilişkili bir hastalıkla ilgili risk grubunda tanımlananlar:

  1. Prion ilişkili bir hastalıkla ilgili ailesel riski bulunan kişiler(iki ya da daha fazla kan bağı bulunan kişilerde prion-ilişkili bir hastalık olması ya da kişinin kendisine genetik araştırmadan sonra risk altında olduğu söylenmesi)

  2. Ameliyat, transfüzyon, doku ya da organ nakli nakli nedeniyle hastalık riskinin arttığının bildirilmesi

  3. Kan ya da doku nakli alıcılarına, aldıkları kan ya da dokuda prion ilişkili bir hastalık geliştiği ve hastalık riskinin arttığının bildirilmesi

  4. Dura Mater Graftı alıcıları

  5. Korneal, skleral ya da diğer oküler doku graftı alıcıları

  6. İnsan hipofiz bezinden üretilen ürünler kullanılması

  7. 1 Ocak 1980 yılından sonra transfüzyon ya da allojenik insan dokusu alıcıları

İsteğe Bağlı: Eğer donörün iki ya da daha fazla kan bağı olan kişide prion ilişkili hastalık ortaya çıktı fakat genetik araştırmadan sonra kişiye risk altında olmadğı belirtildiyse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: CJD, Creutzfeldt-Jakob Hastalığı, Dura Mater Graftı, Ailesel CJD, Fatal Ailesel Insomnia, Gerstmann-Sträussler-Scheinker Hastalığı, Hipofiz Salgısı - İnsan, Prion İlişkili Hastalıklar, Sporadik CJD, Variyant Creutzfedt-Jakob Hastalığı, vCJD, CJD ya da vCJD’nin Halk Sağlığı Riski,

 

PROKTİT

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Ülseratif Kolitin sonucuysa

  2. Crohn Hastalığının sonucuysa

  3. Tedaviye gerek duyuyorsa

İsteğe Bağlı: Eğer diğer nedenler kan bağışına engel değil ve kişi tedavi altında değilse kan bağışlayabilir.

BENİGN PROSTAT HİPERPLAZİSİ / PROSTAT PROBLEMLERİ

 

Prostat, erkekte yardımcı üreme organı olarak görev yapan bir salgı bezidir. Yaklaşık bir kestane büyüklüğündedir. Kalın barsağın son kısmının önünde ve mesanenin (İdrar kesesi) hemen altında yer alır. Prostat, üretra denilen ve idrarı mesaneden penis ucuna kadar taşıyan kanalın başlangıcındaki yaklaşık 3 cm.lik bölümü çepeçevre sarar. Prostat bezi, orgazm sırasında sperm ile karışan, spermin taşınmasını kolaylaştıran bir sıvı salgılar. Benign Prostat Hiperplazisi prostat bezinde oluşan iyi huylu büyümeyi tariflemektedir. Prostatın büyümesini sağlayan en önemli iki faktör yaş ve erkeklik hormonudur. Her erkekte yaşlanmakla ve hormonların etkisi ile prostat bezinde bu iyi huylu büyüme olmaktadır. Öyle ki, bu büyümenin otopsi çalışmalarında 50’li yaşlarda %50 iken, 90’lı yaşlarda neredeyse %100’e varmakta olduğu gösterilmiştir.

 

TÜRKİYE: a) Dutasterid grubu ilaç kullanımı varsa, son dozdan sonra 6 ay [Geçici Şartlı Red]

b) Finasterid grubu ilaç kullanımı varsa, son dozdan sonra 1 ay [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ: Dutasterid ve sinasterid grubu ilaçlar hayvanlarda yapılan deneylerde erkek fetüste genital anormallikler ortaya çıkartmıştır. İnsanlarda herhangi bir zarar verdiğine dair bir kanıt yoktur. Duasterid grubu ilaç kullanımından sonra 6 ay geçmesi gerekir. Finasterid grubu ilaç kullanımından sonra 28 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Prostat problemleri başlığı altında incelenmiş.

Zorunluluk:

a) Eğer malignensi varsa kan bağışlayamaz.

b) Anti-androjen tedavisi görüyorsa(finasterid, dutasterid)

c) Self-kataterize ise ya da katataeri varsa

d) Enfeksiyon eşlik ediyorsa

e)Yüksek PSA nedeniyle bir uzman incelemesine yönlendirildiyse

İsteğe Bağlı:

a) Benign Prostat hiperplazisi eğer tedaviye ihtiyaç duymuyorsa ya da semptomları azaltmak için alfa blokör kulllanıyorsa kan bağışlayabilir.

b) Yüksek PSA nedeniyle kişi izleniyorsa fakat herhangi bir biyopsi, tedavi planlanmadıysa ya da bir yönlendirilme yapılmadıysa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Prostat problemleri için Alfa Bloker Kullanımı, Prostat problemleri için Avodart Kullanımı, Benign Prostat Hiperplazisi, Prostat Hastalıkları, Prostat Spesifik Antijen, Prostektomi, PSA,

 

PSÖRİYAZİS(SEDEF) HASTALIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Cilt Hastalıkları başlığına yönlendiriyor.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Hayatında bir kez dahi olsa Etretinat(Tigason) ilacı kullananlar

  2. Asitretin (Neotigason) ilacının son dozunun üstünden 25 aydan kısa süre geçenler

  3. İmmün sistemi ekleyecek herhangi bir tedavinin son dozunun üstünden 12  aydan kısa süre geçenler

  4. Generalize ya da şiddetli sedef hastaları

  5. İkincil enfeksiyonu mevcut olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer hastalık hafif ve kan alma bölgesi etkilenmemişse ve potansiyel donör sadece topikal krem kullanıyorsa kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Psöriyazis için Neotigason Kullanımı, Psöriyazis için Asitretin Kullanımı, Psöriyazis, Psöriotik Artrit,

Q ATEŞİ / RİKETSİYAL ENFEKSİYONLAR

Q ateşi, Coxiella burnetii'nin neden olduğu zoonotik bakteriyel bir enfeksiyondur. Başlıca bakteri kaynağı sığır, koyun ve keçilerdir. Enfekte hayvanların doğum artıkları, sütleri, gaita ve idrarları ile bakteri çevreye saçılır. Çevre koşullarına dayanıklı ve virülan bir bakteridir. İnsanlara daha çok enfekte partiküllerin solunması yoluyla bulaşır. Akut hastalık tablosunun genelde asemptomatik veya hafif seyirli ateşli hastalık görünümünde olması nedeni ile Q ateşi olgularının tanısı atlanmaktadır. Akut enfeksiyonlar sporadik ve bazen salgınlar şeklinde ortaya çıkabilir. Ateşle birlikte pnömoni, hepatit veya diğer hastalık bulgularıyla başvuran olgularda epidemiyolojik risk de varsa Q ateşi ayırıcı tanıda göz önüne alınmalıdır. Akut olgularda tanı dışlanamıyorsa, test sonuçları beklenmeksizin uygun tedavi düzenlenmelidir. Enfeksiyon olguların çok azında kronikleşebilir. Bu nedenle akut dönemi geçiren kişilerin kronikleşme riski bakımından değerlendirilmesi ve takibi gereklidir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Riketsiyalar bakterilerden küçük organizmalardır ve Q ateşi(Coxiella Burnetli) dışında bir böcek vetörüne ihtiyaç duyarlar. Q Ateşi ve Rocky Mountain Spotted Fever hastalıklarının Transfüzyon-transmission yoluyla geçtikleri çok nadir olarak raporlanmıştır. Reddedin:

a) Riketsiyal enfeksiyonlar: Tam tedavi ve semptomların bitiminin üstünden 6 ay geçtikten sonra kan bağışlayabilir.

b) Akut Q Ateşi: Tedavi tamamlanması ve semptomların bitiminin üstünden 2 yıl geçmesi gerekir.

Kalıcı Olarak Reddedin a) Kronik Q Ateşi olanlar kalıcı olarak reddedilir

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Tam iyileşme ve semptomlarının bitiminin üstünden 2 yıl geçmesi gerekir. (Eğer donasyon sadece plazma fraksiyonu için yapılacaksa bu süre kısaltılabilir) Eğer kronik Q ateşi varsa kalıcı olarak reddedilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kronik enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. Kalıcı red.

 

RADYASYON TERAPİSİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer bazal hücreli karsinom dışında bir malignensi nedeniyle radyasyon terapisi alanlar

  2. Diğer hastalıklar için Uzmanımızla görüşmeniz gerekmektedir.

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer tamamen iyileşmişse ve immunsupresyon tavsiyesiyle yapıldıysa kan bağışlayabilir.

  2. Eğer bazal hücreli karsinom ya da memenin duktal karsinoma in situsu nedeinyle verildiyse, tüm tedaviler tamamen bitmiş, donör tıbbi takiptek çıkarılmış ve Malignensi Rehberine göre kan bağışına uygun ise kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler:

 

RADYONÜKLEİTLER

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: 1. Radioaktif İodine Terapisi

Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

a) Malignensi nedeniyle

b) Non-malignent bir durum nedeniyle 6 içinde aldıysa

2. Diğer Tedavi ve Araştırmalar

a) Diğer tedavi ve durumlar için Uzmanımızla görüşün.

Yönlendirmeler: Radioaktif İodine Enjeksiyonu, Radionükleitler

 

RAYNAUD FENOMENİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer otoimmun bir hastalığın parçası ise Otoimmün Hastalıklar bölümüne bakmanız gerekir.

İsteğe Bağlı: Eğer otoimmun bir durum yoksa, donör vazodilatör alsa dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Raynaud, Vibrasyon Beyaz Parmak,

 

RİTM BOZUKLUĞU:AĞIR KARDİYAK ARİTMİ ÖYKÜSÜ VEYA TEDAVİ GEREKTİREN ARİTMİ / ARİTMİLER

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Şiddetli kardiyak aritmisi olanlar kalıcı olarak reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Şiddetli kardiyak aritmisi olanlar kalıcı olarak reddedilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Sitede bilgi yok fakat PAHO rehberinde şiddetli kardiyak aritmi kalıcı olarak reddedilir yazıyor.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Semptomatik ya da tedavi gerektiren aritmi

  2. Diğer vakalar: Klinik danışman görevlimizle görüşmeniz gerekmektedir.

İsteğe Bağlı: Bazı kalp bozuklukları kan vererek daha kötü olabilir. Kan vermeden önce tanıyı koyan uzmanınızla görüşmeniz gerekebilir.

Yönlendirmeler: Atriyal Fibrilasyon, Atriyal Flutter, Atriyal taşikardi, A-V Blok, A-V Taşikardi, Bradikardi, Dropped Beats, Ektopik Kalp, Kalp Bloğu, İrregüler(Düzensiz) Kalp Atımı, Çarpıntı, Düşük Kalp Atımı, Supraventriküler Taşikardi(SVT), Taşikardi, Ventriküler Taşikardi, Anormal Kalp Ritmi için Warfarin Kullanımı,  Wolff-Parkinson-White Sendromu, Palpitasyon,

 

AKUT ROMATİZMAL ATEŞ  / ROMATOLOJİK ATEŞ

Akut romatizmal ateş (ARA) sıklıkla eklemleri ve kalbi, daha az sıklıkla merkezi sinir sistemi, deri ve derialtı dokusunu tutan sistemik bir hastalıktır. Dünyanın her yerinde görülen bu hastalık özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde çocukluk çağındaki edinsel kalp hastalığının en sık nedeni olarak insan sağlığını tehdit etmektedir. Rheumatism” “Rheuma” “Bouillaud’s Disease” “Poliarthritis Subacuta Rheumatismus” “Poliarthritis Acuta” “Poliarthritis Rheumatica Acuta” “Rheumatismus İnfectiosus” “Rheumatismus Cerus” “Morbus Rheumaticus Spesificus”gibi bir çok isimle anılmıştır.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kronik kalp yetmezliği kanıtı olan Romatizmal Ateş kalıcı olarak reddedilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Eğer kronik kalp hastalığına dair bir kanıt yoksa atağın üstünden 2 yıl geçtikten sonra kan verebilir. Eğer bir komplikasyon oluşmuşsa kalıcı olarak reddedilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Herhangi bir semptomatik hastalıktan sonra 24 ay geçmemiş olanlar

  2. Kalıcı kalp kapak hasarına neden olduysa

​,

SAÇ EKİMİ

 

TÜRKİYE: 12 AY Geçici Red

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok. (Diğer invaziv kozmetik prosedürler olarak ele alırsak 12 ay geçici red)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Rehber cerrahi başlığına yönlendiriyor. İnternet sitesi ise Alopesi için saç ekimi kısmına yönlendiriyor. Direkt olarak saç ekimi diye bir başlık yok.

 

SAFRA KESESİ HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Safra kesesi taşları: Eğer kişi kendini iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Semptomatik ise

  2. Doğuştan kazanılmış hemolitik anemi (sferositoz gibi) ile ilişkisi varsa

İsteğe Bağlı: Eğer semptomatik durum tamamen iyileştiyse ya da doğuştan kazanılmış hemolitik anemiyle ilişkisi olmayan asemptomatik safra kesesi taşı varsa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Kolesistektomi, Kolesistit, Safra Kesesi Hastalıkları, Safra Kesesi Enfeksiyonları, Safra Kesesi Operasyonu, Safra Kesesi Taşı

SAĞLIK PERSONELİ

 

TÜRKİYE:  

a) hastaların vücut salgıları ile doğrudan inokülasyon yada müköz membran teması olması: 12 ay red

b) Hepatit B enfeksiyonu olan biriyle işi gereği sürekli temasta olan sağlık personeli: Aşı ile bağışıklanmış olduğunu kanıtlamalıdır. Enfeksiyon hastalıkları polikliniği olan bir hastaneden alınmış test raporları (Anti-HBc negatif, Anti-HBs pozitif) ile belgelemesi talep edilir.[Geçici Şartlı Red]

c) Hepatit C enfeksiyonu olan biriyle işi gereği sürekli temasta olan sağlık personeli: Risk içeren hasta grubu ile son temastan itibaren en az 12 ay geçmiş olmalıdır. [Geçici Şartlı Red]

*Bu konuda eğitimlerde bizlere söylenen sağlık personelinin hiç birinden kan almamız yönünde fakat rehberde bu şekilde yazıyor.

DSÖ REHBERİ:  Hepatit B: Sağlık çalışanları eğer bir inokülasyon ya da muköz membran teması olduysa temasın üstünden 12 ay geçmesi gerekir. Hepatit aşısı olan sağlık çalışanlarını ayrıca değerlendirmek gerekir. Hepatit C: Mukozal ya da inokülasyon teması olanlar temastan 12 ay geçtikten sonra kan verebilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:

1) Temas Öyküsü olan Sağlık Çalışanları: İnsan vücut sıvılarına temasın tanımı: Keskin bir cisim, ısırma, yumruk, abrazyon, heteroseksüel saldırı gibi mukoz membranın insan kanı ya da diğer vücut sıvıları ile temasıdır. Genel başlığa yönlendiriyor. Burada ise:

a) Abnormal prion hastalığı(*Kuru, CJD, Alpers hastalığı gibi) olan kişinin sıvısına maruz kaldıysanız kan veremezsiniz. (Abnormal prions içeren herhangi bir materyale temas edenler daha doğrusu)

b) İnokülasyon hasarı ve mukoza ya da kan ve mukus ile birlikte olan intakt olmayan deri(bütünlüğü bozulmuş deri diye çevirebiliriz. CDC'nin tanımına göre: Areas of the skin that have been opened by cuts, abrasions, dermatitis, chapped skin,) ile temasın üstünden 12 ay geçmeden kan veremezsiniz.

c) Temas ile alakalı şu an bir tibbi araştırma altındaysanız kan veremezsiniz.

İsteğe bağlı: B şıkkındaki durumlarda eğer doğrulanmış bir HB Core antibody testi negatif ise 4 ay geçtikten sonra kan bağışı alınabilir.

2)Temas Öyküsü Olmayan Sağlık Çalışanları: Kabul edin.

Ek bilgi: Sağlık çalışanları normalde kan bağışına kabul edilirler. Fakat önem vermek gerekir ki son zamanlarda enfeksiyon riski taşıyan bir olay yaşanmamış olmasından emin olunması gerekir.

 

SANTRAL SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI / SEREBROVASKÜLER HASTALIKLAR

TÜRKİYE: Serebrovasküler hastalık öyküsü: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin:

  1. Son 3 yıl içinde epilepsi ile ilgili hiç ilaç almamışsanız ve epileptik nöbet geçirmediyseniz kan verebilirsiniz.

Kalıcı Olarak Reddedin

  1. Serebrovasküler hastalık (geçici serebral iskemik atak öyküsü(TIA=Transisyen Serebral İskemik Ataklar) ya da inme)

  2. Demans ya da herhangi bir nedene bağlı nörodejeneratif hastalıklar

  3. Multiple Skleroz ya da diğer demiyelineze hastalıklar

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Demansı varsa

  2. Bilinmeyen ya da şüpheli enfeksiyon orijinli bir santal sinir sistemi hastalığıyla (multiple skleroz, optik nörit, klinik izole sendrom, transverse miyelitis, Creutzfeldt-Jakob hastalığı) ilgili öyküsü varsa

  3. Etiyolojisi belirsiz nörodejeneratif durumlar

  4. Stroke, Subaraknoid kanama, transient iskemik atak ya da ataklar, serebral emboli

  5. Malignent tümör

  6. Parkinson hastalığı

  7. Rotigotine, ropinirole ve pramipexole gibi ilaçları alırken hipotansiyonla alakalı semptomları oluyorsa

İsteğe Bağlı:

  1. Bell's palsi(yüz felci) hastalığının üstünden 4 haftadan uzun süre geçtiyse ve son 7 günde durumla ilgili herhangi bir tedavi almadıysa, araştırması yapılıp fakat uzman takibinden çıkarıldıysa rezidüel paralizi olsa dahi kabul edin.

  2. Geçici global amnezi kesin tanısı konduysa kişi kan verebilir

  3. Berry anevrizması interventional radyoloji ya da cerrahi(dural graft kullanılmadan ya da 1992 yılından sonra) ile tedavi edildiyse eğer kişi stroke geçirmediyse ya da nörolojik defisiti yoksa kan verebilir.

  4. İdiopatik benign intrakranyel hipertansiyonu olan kişiler eğer asemptomatik ve tedavi görmüyorsa kan verebilir.

  5. Parkison hastalığı dışında rotigotine, bromocriptine, ropinirole ve pramipexole ilacı alanlar eğer hipotansiyon semptomu olmuyorsa kan verebilir.

Ek Bilgi: Stroke öyküsü, subaraknoidal kanama, geçici iskemik atak ya da ataklar, serebral emboli potansiyel donörün beyin damarlarını etkileyecek başka bir vasküler olay riskinin artmasına neden olur. Donasyon tansiyon düşüklüğü yapabilir, bu da daha büyük problemlere yol açabilir. Risk kişiden kişiye değişse de artmış risk altında bulunan kişilerde şiddetli yan etki riskinden dolayı bağış kabul edilmez.

Transisyen global amnezi geçici ve izole bir zihin bozukluğudur. Genelde etkilenenler 50 yaşından büyüktür ve migren ile ilşkisi vardır. Herhangi bir serebrovasküler hastalık ile bağlantısı yoktur.

İdiyopatik ya da benign intrakranyel hipertansiyon, intrakranyel basıncın arttığı fakat başka bir hastalığın bulunmadığı bir durumdur. Kan bağışı, bu kişileri eğer tedavi edildiyse ve semptomlar tamamen gittiyse herhangi bir riske sokmaz.

Parkinson Hastalığı bir hareket bozukluğudur ve kan bağışı sırasında donörün koluna zarar verme ihtimali olabilir. Ayrıca parkinson hastalığında kullanılan dopamin reseptör agonistleri(rotigotine, bromokriptin, ropinirole ve pramipexole) hipotansiyon ve bayılmaya neden olabilir.

Yönlendirmeler: Alzheimer Hastalığı, Bell Palsi(Yüz Felci), Benign Intrakranyel Hipertansiyon, Beyin Tümörü, Santral Sinir Sistemi Hastalığı için Bromokriptin, Santral Sinir Sistemi Hastalığı, Serebral Embolizm, Demans, Dopamin reseptör agonistleri,  İdiopatik İntrakranyel Hipertansiyon, Mini Stroke, Motor Nöron Hastalığı, MS, Multiple Skleroz, Nörolojik Problemler, Optik Nörit, Parkinson Hastalığı, Pramipeksol, Ropinirole, Rotigotine, Subaraknoid Kanama, TIA, Transisyen Global Amnezi, Transisyen İskemik Ataklar(TIA), Transverse Miyelit,

 

SARILIK

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Şu an sarılığı olanlar ya da sarılık öyküsü olanlar

  2. Eğer sarılığın nedeni viral ise bu durumla ilgili özel bir başlık var mı diye kontrol edin.

  3. Eğer sarılık malignensi ya da malignensi tedavisiyle ilgili ise

  4. Eğer sarılığın sebepi bilinmiyor fakat Nedeni bilinmeyen Hepatit gibi tedavi edildiyse

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer viral olmayan bir nedenle sarılık geçirildiyse ve kişi tamamen iyileştiyse (yenidoğan fizyolojik sarılığı, safra taşı ve ilaç reaksiyonu gibi) kişi kan bağışlayabilir.

  2. Eğer Gilbert Sendromu nedeniyle sarılık varsa fakat gözle farkedilir bir sarılık yoksa kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Sarılık, Yenidoğan Sarılığı,

SARKOİDOZ

Sarkoidoz ya da sarkoidozis, tüm doku ve organları tutabilen ve nedeni tam olarak bilinmeyen, sistemik granülomatöz bir hastalıktır (granülom: makrofaj, lenfosit, dev hücreler gibi bağışıklık sistemimizle ilgili hücrelerin oluşturduğu nodül). Hastalık tüm doku ve organlarda görülebilmekle beraber en sık akciğer ve göğüs içindeki lenf bezleri tutulur ve aynı anda birçok organda birden ortaya çıkabilir.

Hastalığın nedeni tam olarak ortaya konulmamış olmakla birlikte uzun süreli ve düşük yoğunluktaki antijenik bir uyarının bağışıklık sistemini harekete geçirerek granülomaları oluşturduğu bilinmektedir. Bakteri, virüs ve parazit gibi enfeksiyöz ajanlar ya da berilyum, zirkonyum, çam ağacı polenleri gibi nonenfeksiyöz ajanların bu immünolojik süreci başalatabileceği ileri sürülmektedir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Akut Sarkoidoz: Tam iyileşme ve tedavinin bitiminin üstünden 5 yıl geçtikten sonra kan verebilir.

Kronik Sarkoidoz: Kalıcı red.

 

SARS

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. SARS’ın endemik olduğu bölge ziyaretinin üstünden 21 gün geçmemiş olanlar

  2. SARS’lı bir kişiyle temasın üstünden 21 gün geçmemiş olanlar

  3. SARS ya da muhtemel SARS’ın tamamen iyileşmesinin üstünden 3 ay geçmemiş olanlar

İsteğe Bağlı: Eğer endemik  bölge dönüşü ya da SARS’lı bir kişiyle temasın üstünden 21 gün geçmişse ve donör tamamen iyi ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Severe(Şiddetli) Akut Respiratuvar Sendromu(SARS),

SEKS İŞCİLERİ

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok. (Sorular arasında var)

AMERİKAN KIZIL HACI: Kalıcı red.

İNGİLTERE: Hayatının herhangi bir bölümünde ya da şu an seks için para ya da uyuşturucu alan kişiler kan veremezler. Kalıcı red.

SEREBROVASKÜLER HASTALIK ÖYKÜSÜ

Serebrovasküler hastalıklar beyin damarlarında ve/veya bu damarlardan geçmekte olan kanın özelliklerinde gelişen bozukluklar sonucu damarların tıkanması ya da kanamasıyla ortaya çıkan merkezi sinir sistemi bozukluklarıdır.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.  Serebrovasküler hastalık (geçici serebral iskemik atak öyküsü ya da inme)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI: Kalıcı red.

İNGİLTERE:  Kalıcı red.

SERVİKAL KARSİNOMA İN SİTU(Servikal İntraepitelyal Neoplazi, CIN)

 

TÜRKİYE: Bilgi yok

DSÖ REHBERİ:  Eğer bazal hücreli karsinom ya da servikal karsiom in situ  gibi "in situ" malignensi öyküsü varsa eğer hastalık düzenli olarak kontrol ediliyor, başarıyla tedavi edildiği düşünülüyor ve kişinin sağlığı yerindeyse kişi kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Önemsiz metastaz potansiyeline sahip kanserler (örneğin bazal hücreli karsinom ve serviksin karsinoma in situ durumu) için, tümör eğer başarılı bir şekilde çıkarıldıysa ve kişi tamamen iyileştiyse hemen kan bağışlayabilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer kanser tamamen tedavi edildiyse, bu tedavinin tamamlanmasının üstünden 12 ay geçtiyse ve bu zamana kadar herhangi bir kanser rekürrensi  durumu olmadıysa kişi kan verebilir. Düşük riskli in-situ kanserleri (derinin squamöz ya da bazal hücreli kanserleri dahil) eğer başarılı bir şekilde çıkarıldıysa 12 ay bekleme süresine gerek yoktur. Serviksin prekanseröz durumları eğer anormalite tedavi edildiyse bağışı engellemez.

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Eğer araştırma altındaysa ya da şu an tedavi görüyorsa kan veremez.

İsteğe bağlı:

a) Eğer geçmişte servikal karsinoma in situ (servikal intra-epitelyal neoplazm - CIN) hastası iseniz tedaviniz tamamen bittiyse ve tedavi sonrası yapılan smear testleriniz anormal hücreler göstermiyorsa kan verebilirsiniz.

b) Düzenli olarak smear kontrolü yaptırması kişinin bağışa engel değildir.

Yönlendirmeler: Anormal Smear, Servikal Karsinoma in Situ, Serviks Biyopsisi, Servikal Displazi, Servikal İntraepitelyal Neoplazi, CIN, Koni Biyopsisi, Loop Eksizyon Diyatermi - Serviks, Serviksin Prekanseröz Hücreleri,

 

SFEROSİTOZ

Kalıtsal sferositoz alyuvarlarınızın düz diskler yerine küre olarak şekillenmesine neden olan bir alyuvar membranı (yüzeyi) bozukluğudur.

Sferositoz alyuvarlarınızın dalağınızdan geçerken zorlanmalarına neden olur. Sağlıklı bir vücutta dalağınızın görevi kanınızı bakteri ve ölü dokulardan temizlemektir. Herediter sferositozu olan birinde hücre membranı bozukluğu alyuvarların yuvarlaklaşması yani küre şekli almasıyla sonuçlanır. Alyuvarların düzensiz şekli gerektiğinden önce tahrip olmalarına ve ölmelerine neden olabilir Alyuvarların bu tahribatınaemolitik anemi denir. Normal bir alyuvar 120 güne kadar yaşayabilir. Herediter sferositozda olan bir alyuvar sadece 10 ile 30 gün yaşayabilir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Hemolitik anemiye yönlendiriyor. Kalıcı red.

 

SIRT PROBLEMLERİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Altta yatan nedene dair bir madde varsa ve o maddesi bağışı engel olanlar

  2. Kendi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye atma ihtimali olan kişiler (donörler tekerlekli sandalyede olmamalıdır)

Ek Bilgi: Hem donörün hem de onlara yardımcı olan kişilerin yaralanma ihtimalinden kaçınmak için uygun bir şekilde kan bağış merkezini kullanmaları önemlidir. Limitli hareketi olan kişiler güvenli bir şekilde kan bağışlayabileceği alternatif merkezlere yönlendirilmelidir.

Yönlendirmeler: Sırt ağrısı, Sırt problemleri, Disk Cerrahisi, Laminektomi,

SİFİLİZ

Frengi (Sifiliz), spiroket bakterisi Treponema pallidum pallidum alttürünün sebep olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Bulaşmanın başlıca rotası cinsel temastır; aynı zamanda anneden cenine, hamilelik ya da doğum sırasında bulaşabilir, bu doğuştan gelen frengi ile sonuçlanır. Treponema pallidum ile alakalı olarak insanlarda görülen diğer hastalıklar arasında veremdutu (pertenue alttürü), pinta(carateum alttürü) ve endemik frengi (endemicum alttürü) bulunmaktadır.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red (Hayatında bir kez geçirmiş olması kan vermesini engeller)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok. (Sifiliz, eğer kan komponentleri 96 saatten kısa süre 4 °C'de saklanırsa bulaşıcı olabilir)

AMERİKAN KIZIL HACI: Tedavinin üstünden 12 ay geçtikten sonra kan verebilir.

İNGİLTERE:  Kalıcı red

Ek Bilgi: Sifilizden tedavi olan(yıllar geçse dahi) bir çok donörün sifiliz testleri ısrarla pozitiflik gösterdiğinden dolayı hastalığı geçiren kişiler kan veremezler.

 

SİGARA ve SİGARAYI BIRAKMA

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Sigara içenler kan bağışlayabilir.

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Tedavi nedeniyle ya da tedaviyle ilişkili kötü semptomlar deneyimleyen kişiler

İsteğe Bağlı: Donör, nikotin replasman tedavisi (bant, sprey gibi  örnek: Nicorette, Nicotinell, Niquitin gibi), bupropion(Amfebutamone, Zyban, Ziban) ya da varenicline (Champix) ilaçlarını kullanıyorsa eğer kendini tamamen iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Amfebutamone, Sigarayı Bırakma Tedavileri, Bupropion, Champix, Nicorette, Nikotin Replasman Tedavisi, Nicotinel, Niquitin, Varenicline, Zyban,

SİĞİLLER

TÜRKİYE: Flebotomi sahasında ise, tam iyileşme sağlanana kadar beklenir. [Geçici Şartlı Red]

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer tedavi sonrası iyileşmemiş bölgeler duruyorsa

İsteğe Bağlı: Eğer herhangi bir açık yara yoksa şu an tedavi altında olsa dahi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Anal Siğiller, Genital Siğiller, Molloskum Kontagiazum, Verruca(Verruka), Siğiller, Molluscum Contagiosum, Verruca,

 

SİROZ

Siroz; karaciğer fonksiyonlarının kaybıyla sonuçlanan, normalde karaciğerde bulunan lobül işlevsel birimlerinin sertleşme ve nedbeleşme ile yerini geri dönüşümsüz fibrozis dokusunun aldığı patolojik duruma verilen addır. Ancak bu terim hemen her zaman kronik karaciğer iltihabı için kullanılır. Siroz sözcüğü Antik Yunanca'da portakal sarısı ya da koyu sarı renk anlamına gelen "scirrhus" sözcüğünden kaynaklanmakla birlikte ilk defa 1826 yılında Laennec tarafından kullanılmıştır

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Kalıcı Red.

Yönlendirmeler: Siroza Neden Olan Alfa One Antitripsin Eksikliği, Siroz,

 

SOĞUK ALGINLIĞI

TÜRKİYE: Ateş yoksa tam iyileşmeyi takiben en az 3 gün

DSÖ REHBERİ:  Tam iyileşmenin ve ilaç tedeavisinin(antibiyotik dahil) kesilmesinin  üstünden 14 gün geçmesi gerekir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Eğer asemptomatik ise ve kişi kendini bağış yapacağı gün tamamen iyi hissediyorsa kan bağışlayabilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer ateşiniz ve balgamlı öksürüğünüz oluyorsa bekleyin. Eğer bağış yapacağınız gün kendinizi iyi hissetmiyorsanız bekleyin. Eğer bir antibiyotik tedavisi görüyorsanız bitmesini bekleyin.

İNGİLTERE: Akut enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. İnternet sitesinde ise: Eğer burun akıntınız, öksürüğünüz ya da hapşurmanız varsa kan bağışlayamazsınız. Herhangi bir enfeksiyonunuzun olmaması bağış için önemlidir. Eğer emin değilseniz en iyisi o an için kan vermemenizdir.

 

SPİNA BİFİDA

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer kalıcı şantı varsa

  2. Katater kullanıyorsa

  3. Basınç(yatak) yarası mevcutsa

 

SPLENEKTOMİ:BİR HASTALIĞIN TEDAVİSİ İÇİN UYGULANMIŞ OLAN SPLENEKTOMİ   

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok (Sadece otoimmun trombositopenisi olanlara splenektomi uygulansa dahi kan bağışlayabilirler deniyor)

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok. (Splenektomi sonrası profilaktik olarak antibiyotik kullanımı bağışa engel değildir.)

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıadaki 3 madde için splenektomi yapıldıysa kişi kan veremez.

a) Malignensi için yapıldıysa

b) Myeloprofileratif bozukluk için yapıldıysa

c)Hemolitik anemi nedeniyle yapıldıysa

İsteğe bağlı:

a) Eğer travma nedeniyle yapıldıysa ve iyileştiyse profilaktik olarak antibiyotik kullansa dahi kan bağışlayabilir.

b) İmmun trombositopeni için yapıldıysa tam iyileşmenin üstünden 5 yıl geçtikten sonra profilaktik olarak antibiyotik kullansa dahi verebilir.

 

STENT TAKILMIŞ OLMASI / YERLEŞİK ŞANTLAR VE STENTLER - SELF KATETERİZASYON

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bu kişiler kan bağışlayamaz.

İsteğe Bağlı:  Yerleşik şant ve stentler bakteriyel enfeksiyonun kaynağı olabilir. Bu durum herhangi bir semptom vermeden de var olabilir. Bakteriyemi kanı alacak kişide cidd bir tehdit oluşturacağından bu kişiler kan veremezler.

Yönlendirmeler: Serebral Şant, Yerleşik Şant ve Stentler, Lumbupertoneal Şant, Renal Stent, Üreterik Stent, Üretra Daralması - Self Kateterizasyon Gerektiren, Üriner İnkontinans - Self Kateterizasyon Gerektiren, Üriner Retansiyon - Self Kateterizasyon,

 

STEROİD TEDAVİSİ

TÜRKİYE: İlaçlar kısmına bakınız.

DSÖ REHBERİ: İlaçlar kısmına bakınız.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: İlaçlar kısmına bakınız.

AMERİKAN KIZIL HACI: İlaçlar kısmına bakınız.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Steroid tablet, enjeksiyon, lavman ya da büyük bir alana krem kullanımı son 6 ay içinde 3 haftadan uzun süre kullananlar

  2. Son 12 ay içinde otoimmun bir durumu baskılamak için tedaviye ihtiyaç duyanlar

  3. Astım,allerji ya da kas-iskelet sistemiyle ilgili bir durum nedeniyle son 7 gün içinde oral ya da enjekte steroid tedavisi alanlar

  4. Son 12 ay içinde uzun süreli(6 ay ya da daha uzun) steroid tedavisi alanlar

İsteğe Bağlı:

  1. Küçük bir bölgeye minör deri problemleri için arada sırada  steroid kremi kullananlar bağış yapabilir.

  2. Profilaksi için steroid inhaler kullananlar bağış yapabilir.

  3. Alerjik semptomları kontrol altına almak için steroid göz damlası, nazal sprey ya da kulak damlası kullananlar bağış yapabilir.

  4. Kas iskelet hastalıklarıyla ilgili bir durum için intramusküler, periartiküler ya da intra-artiküler enjekte steroid kullananlar tedavinin tamamlanmasının üstünden 7 gün geçtiyse ve kas iskelet sistemi ile ilgili durum tek başına engel değilse kan bağışlayabilirler.

Yönlendirmeler: Kortizol Tedavisi, İnflamasyon - Steroid Kullanımı, Eklem içine (İntra-artiküler) Enjeksiyon-Steroid, Peri-artiküler Enjeksiyon-Steroid, Steroid Kremler, Steroid İnhaler, Steroid Tablet, Steroid Tedavisi,

 

STOMA

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer malignensi dolayısıyla açıldıysa

  2. İnflamatuvar bağırsak hastalığı nedeniyle açıldıysa

İsteğe Bağlı: Eğer Stoma takılmasının nedeni tek başına kan bağışına engel değilse ve stoma temiz ve sağlıklıysa kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Stoma genellikle malignensi ya da inflmatuvar bağırsak hastalığı nedeniyle takılır. Geçici ya da kalıcı olabilir. Stoma’nın farklı bir nedenle takılmış olması durumunda nedenin red olmadığından kesinlikle emin olunmalıdır. Örnek vermek gerekirse bir kaza sonrası ya da non-malignant obstrüksüyon olabilir. Bu kişiler kan bağışlayabilir. Eğer şüpheniz varsa yetkilimizle görüşün.

Yönlendirmeler: Kolostomi, Sistostomi, Gastrostomi, İleostomi, Nefrostomi, Stoma, Ürostomi,

 

STROKE(İNME)

Gelişmiş toplumlarda üçüncü ölüm nedeni ve birinci sakatlık sebebi olan inme beynin bir kısmına oksijen bakımından zengin kan akışının engellenmesi ile oluşur. Oksijenlenemeyen beyin hücreleri birkaç dakika sonra ölmeye başlar. Beyindeki ani kanamalar da eğer beyin hücrelerine zarar veriyorsa inmeye neden olabilir.Beyin hücreleri ölür ya da hasar görürse inme oluşur ve bu beyin hücrelerinin kontrol ettiği vücut bölgelerinde ani halsizlik, yüz, kol veya bacaklarda felç veya uyuşma, konuşma bozukluğu veya konuşulanı anlama bozukluğu, görme bozukluğu gibi bir takım belirtiler meydana gelir.

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ: Kalıcı Red

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok. (Serebrovasküler hastalık öyküsü kalıcı red olduğundan dolayı buna da kalıcı red diyebiliriz)

AMERİKAN KIZIL HACI:  Bilgi yok.

İNGİLTERE: Stroke Santral Sinir Sistemi Hastalıkları başlığına yönlendiriyor. Bu başlıkta yazılanları geçiriyorum.

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan veremez:

a) Demansı varsa

b) Bilinmeyen ya da şüpheli enfeksiyon orijinli bir santal sinir sistemi hastalığıyla (multiple skleroz, optik nörit, klinik izole sendrom, transverse miyelitis, Creutzfeldt-Jakob hastalığı)

c) Etiyolojisi belirsiz nörodejeneratif durumlar

d) Stroke, Subaraknoid kanama, transient iskemik atak ya da ataklar, serebral emboli

e) Malignent tümör

f) Parkinson hastalığı

g)Rotigotine, ropinirole ve pramipexole gibi ilaçları alırken hipotansiyonla alakalı semptomları oluyorsa

İsteğe bağlı:

a) Bell's palsy hastalığının üstünden 4 haftadan uzun süre geçtiyse ve son 7 günde durumla ilgili herhangi bir tedavi almadıysa, araştırması yapılıp fakat uzman takibinden çıkarıldıysa rezidüel paralizi olsa dahi kabul edin.

b) Geçici global amnezi kesin tanısı konduysa kişi kan verebilir

c) Berry anevrizması interventional radyoloji ya da cerrahi(dural graft kullanılmadan ya da 1992 yılından sonra) ile tedavi edildiyse eğer kişi stroke geçirmediyse ya da nörolojik defisiti yoksa kan verebilir.

d) İdiopatik benign intrakranyel hipertansiyonu olan kişiler eğer asemptomatik ve tedavi görmüyorsa kan verebilir.

e) Parkison hastalığı dışında rotigotine, bromocriptine ,ropinirole ve pramipexole karşı hipotansiyon semptomu olmayan kişiler kan verebilir.

 

SU ÇİÇEĞİ: ÇOCUKLUK ÇAĞI VİRAL ENFEKSİYONLAR

Su Çiçeği, tıpta variceella  zoster denilen virüsün sebep olduğu vücutta küçük kırmızı kabarcıklar şeklinde ortaya çıkan yorgunluk, halsizlik ve ateş ile kendini gösteren bulaşıcı bir hastalıktır. Bu kırmızı kabarcıklar ilk olarak yüzde veya gövdede ortaya çıkar ve çoğunlukla çocuklarda görülür.

TÜRKİYE: Etkenle karşılaştıktan sonra en az 21 gün

DSÖ REHBERİ:  Çocukluk hastalıkları olarak Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ve Su Çiçeği bir başlıkta toplanmış. Reddet:

- Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ya da Su çiçeği olan bireyler tamamen iyileşmenin üstünden 14 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

- Aktif kızamık, kızamıkçık, kabakulak, su çiçeği ile yakın temasta olan kişiler asemptomatik olsa dahi son temasın üstünden 21 gün geçtikten sonra kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Çocukluk çağı hastalıkları, aktif enfeksiyonlar başlığına yönlendiriyor. Orada ise yazılanlar şu şekilde: Şu an aktif olarak hastaysanız kan vermeyin. Tam iyileşmenin üstünden en az 2 hafta geçmesi gerekir. Sistemik anitiboyik, antiviral ya da antifungal tedavinin tamamlanmasının üstünden en az 7 gün geçmesi gerekir. Enfeksiyon ile temas başlığında ise şunlardan bahsedilmiş:

Hastalık ile ilgili inkübasyon periyodunun bitmesi gerekir, eğer inkübasyon süresi bilinmiyorsa son temastan sonra 4 hafta geçmesi gerekir.

İsteğe bağlı:

a)Eğer enfeksiyon ömür boyu bağışıklık sağlayacak olan hastalıklardan biri ise (kızamık, kızamıkçık, su çiçeği, kabakulak, boğmaca gibi) ve kişi temas ettiği bu ömür boyu bağışıklık kazandığı hastalığı kesin olarak geçirdiyse temas olsa dahi kan verebilir.

b) Yaygın Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu hastalıklarından sayılacak, nezle, boğaz ağrısı, influenza, norovirüs ve diare ve kusmaya sebep olan enfeksiyonları geçiren kişilerle temasta bulunan bireyler eğer bir semptomu yoksa kan verebilir.

 

TALASEMİ MAJOR / TALASEMİ TAŞIYICILIĞI (*Akdeniz Anemisi)

 

Talasemi, kalıtsal geçiş gösteren önlenebilir bir kansızlık hastalığıdır. Akdeniz bölgesinde daha sık görülen hastalık, genellikle bir yaşından önce solukluk, dalak büyüklüğü ve gelişme geriliği ile kendini gösterir. İyi tedavi edilmeyen hastalarda yüz kemiklerinde değişiklikler, demir birikimine bağlı olarak da kalp, karaciğer, pankreas gibi organlarda bozukluklar ortaya çıkmaktadır. Anemi oluşmasına neden olan etmen kanda alyuvarların yapısında yer alan hemoglobin maddesinin yapımındaki kusurdur.

Halk arasında ‘Akdeniz anemisi’ olarak anılan ve ülkemizde en sık görülen genetikhastalıklar arasında başı çeken talasemi; bacaklarda yaradan kansızlığa, çabuk yorulmadan deride koyulaşmaya dek bazı sinyallerlekendini gösteriyor. Tehlikeli bir hastalık olarak bilinse de,tıp teknolojisindeki gelişmeler ve doğru zamanda doğru müdahale sayesinde tedavide tam başarı sağlamak mümkün olabiliyor.

TÜRKİYE: Talasemi Major: Kalıcı Red.

Talasemi taşıyıcılığı: Sağlık durumu iyi ise ve hemoglobin düzeyi normalse, kan bağışı yapabilir

DSÖ REHBERİ:  Beta talasemi taşıyıcıları eğer sağlıkları iyiyse ve hemoglobin değerleri yeterliyse kan verebilirler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Talasemi sendromu olanlar kan bağışlayamaz. Taşıyıcılar ise kendilerini iyi hissediyorsa ve hemoglobinleri yeterliyse kan bağışlayabilirler.

 

​TAMAMLAYICI TEDAVİLER

 

TÜRKİYE: Bilgi yok

DSÖ REHBERİ:  Deri penetrasyonunu (örn., Akupunktur veya skarifikasyon) içeren herhangi bir tedavi, steril teknikler kullanılmadığı sürece kan yoluyla bulaşan enfeksiyona neden olur. BTS, Ritüel uygulamalar da dahil olmak üzere, yerel olarak kullanılan prosedürlerden haberdar olmanızı ve bu durumlara karşı yaptığınız testlerin hassasiyetini göz önüne alarak red süreleri geliştirmenizi önerir. (ayrıca bkz.kozmetik tedaviler ve ritüeller bölüm 7.9'da). Bkz verdiği yerde ise invaziv olan tedavilerden sonra 12 ay geçmesi gerekir diyor.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:  Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler Kan Veremez

  1. Tedaviye neden olacak hastalık red nedenlerinde ise kişi kan bağışlayamaz.

  2. Kolon irrigasyonu ve kolon hidroterapi işleminden sonra 12 ay geçmediyse

  3. Eğer tedavi penetrasyon yoluyla iğnelerle yapılıyorsa tedavinin tamamlanmasının üstünden 12 ay geçmediyse

İsteğe bağlı:

a) Oral ya da Topikal tamamlayıcı tedaviler eğer tedavi olmasını gerektiren hastalık red nedeni değilse kan bağışlayabilir.

b) Geri kalan tüm tamamlayıcı tedaviler için (faecal microbiota therapy dahil)

Eğer sertifikalı bir çalışan yaptıysa kişi hemen kan bağışlayabilir.

Eğer sertifikası olmayan birisi yaptıysa 4 ay geçtikten sonra eğer valide edilmiş bir Hepatit B core antibody testi negatif ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Akupunktur, Alternatif Tedaviler, Botoks Enjeksiyonu, Kollajen Enjeksiyonu, Kolon Hidroterapsii, Kolon İrrigasyonu, Tamamlayıcı Tedaviler, Kozmetik Doldurucular, Hacamat, Detoks, Fekal Mikrobiota Transplantasyonu, Bitkisel İlaçlar, Homeopati, Moxibustion(Yakı), Bardak Çekme(Hacamat),

 

TEHLİKELİ AKTİVETELER

TÜRKİYE: Aşağıda belirtilen ve benzer nitelikteki işlerle veya hobilerle uğraşan bağışçıların, kan bağışladıktan sonra en az 24 saat işlerine ya da bu uğraşılarına ara vermesi gerekir.

Meslekler;
• Pilotlar • Hava trafik kontrolörleri • Ambulans sürücüleri • Petrol tankeri, otobüs ya da tren sürücüleri • Vinç operatörleri • Yüksek yerlere tırmanmayı gerektiren veya düşme tehlikesi olan yerlerde (yapı iskeleleri vb.) çalışanlar • Yeraltı madencileri • Dalgıçlar • İtfaiyeciler
Hobiler;
• Dalma • Tırmanma (dağcılık) • Planör sporu • Paraşüt sporu • Motorlu sporlar

DSÖ REHBERİ: Gecikmiş vazovagal reaksiyonlar, donör bağış alanını terkettikten fakat 24 saat içinde olan reaksiyonlardır. Yaygın değillerdir (46:100 000) Yine de donör eğer tehlikeli bir durum içerisindeyse vazovagal reaksiyon kendisini ve diğerlerini riske atabileceğinden dolayı bu iş ve hobileri (acil serviste çalışanlar, yüksekte çalışanlar gibi) bağıştan 24 saat sonrasına kadar yapmamalıdırlar

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Tehlikeli iş ve hobilere bağıştan sonra 12 saat ara vermeniz gerekmektedir.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Bağıştan sonra -aynı gün içerisinde- tehlikeli bir aktivite içerisine girecekseniz, donör mutlaka gecikmiş bayılma hakkında bilgilendirilmeli ve kendisine tehlikeli iş ve hobileri aynı gün yapılmaması söylenmelidir.

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer iş çıkışı ise kan bağışlayabilir.

  2. Eğer tehlikeli materyal ile çalışıyorsa, bağışcı kendini iyi hissediyor ve potansiyel infekte biyolojik bir madde ile inokülasyon ya da mukoz membran teması olmadıysa kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Tehlikeli iş ve aktivetelere baz örnekler şunlardır: tırmanma, dalış, uçma, motor sporları, paraşüt, hava trafik kontrolleri, portatif merdiven ya da iskelede çalışanlar, vinç ve ağır iş makinesi operatörleri, dalgıçlar, itfaiye ambulans gibi acil araç sürücüleri, itfaiyeciler, 7.5 ton üzeri büyük araç sürücüleri, yer altında çalışan madenciler, halka ait araçların sürücüleri(8 koltuktan az araçlar hariç), tren makinistleri

Yönlendirmeler: Ambulans Sürücüleri, Otobüs Sürücüleri, Tırmanma, Dağcılık, Tırmanma merdivenleri, Portatif merdivenler, Cankurtaranlar, Sahil Güvenlik Acil Müdahale Araç Sürücüsü, Vinç Operatörü, Tehlikeli İşler, Derin Deniz Dalgıçları, Dalgıçlar, Acil Aramaya Cevap Veren Araç Sürücüleri, Tehlikeli Materyale Temas, İtfaiye Çalışanları, Yamaç Paraşütü, Tehlikeli Aktivite ve Hobiler, Tehlikeli İş, Ağır Vasıta Sürücüsü, Ağır iş Makinesi Operatörü, Yüksekte Çalışanlar, Yeraltında Çalışanlar, Motor Sporları, Dağcılık, Paraşütçülük, Polis Aracı Kullananlar, Halk Taşıyıcılığında Sürücü Olanlar, Kaya Tırmanışı, İskelede Çalışanlar, Skuba Diving, Sky Diving,

 

TEMPORAL ARTERİT  (*Dev Hücreli Arterit)

Yaşlıda, yeni başlayan, devamlı baş ağrısı, grip benzeri yakınmalar, açıklanamayan halsizlik ve ateş yakınmalarıyla seyreden bir vaskülittir (damar duvarı iltihabıdır). Hastalık tek başına veya bazen (hastaların yarısında) polimiyaljia romatika (omuz ve kalça kuşağında istirahatte oluşan yaygın kas ağrıları) ile birlikte olabilir. Polimiyaljia romatikalı hastaların, %5-15’i, dev hücreli arteritle birlikte görülür. Kalpten çıkan büyük atar damar aorta ve onun dallarını özellikle temporal arter tutulur. Bu nedenle hastalık temporal arterit adıyla da anılır.

TÜRKİYE: Kalıcı Red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Rehber Otoimmun hastalıklar başlığına yönlendiriyor.

Zorunluluk:

a) Eğer donör son 12 ay içinde hastalığı baskılamak için tedavi aldıysa kan bağışlayamaz.

b)Kardiyovaküsler sistem tutulumu olduysa kan bağışlayamaz.

İsteğe bağlı: Eğer donör; Artrit, Alopesi ya da kardiyovasküler sistemle bağlantısı olmayan bir hastalık nedeniyle Metotreksat, Sulfasalazin ya da hidroksiklorin kullanıyorsa kan bağışlayabilir.

 

TENDİNİT

Tendinit veya bursit, genellikle omuz, dirsek, bilek, kalça, diz ve ayak bileğini tutar. Genellikle aniden oluşur ve şiddetli ağrıya neden olabilir. Tendinit, genellikle tekrarlayan (aşırı ve hor) kötü kullanım sonucunda gelişir. Özellikle erken tedavi edildiğinde, çoğunlukla kısa sürede iyileşir; bazı kişilerde tekrarlayabilir veya (uzun süreli) kronik hal alabilir.

TÜRKİYE: Bilgi yok

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Eğer sadece non steroid anti inflamatuar içiyorsa kan verebilir.

Yönlendirmeler: Aşil Tendiniti, Bursit, Karpal-Tunnel Sendromu, Donmuş Omuz, Golfçü Dirseği, Tendonit, Tenisçi Dirseği,

 

TETANOZ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: 1. Etkilenen Bireyler:

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer immunglobulin ile tedavi edildiyse Immunglobulin Tedavisi kısmını okuyun.

  2. Tamamen iyileşmemişse

İsteğe Bağlı: Eğer kişi tamamen iyileşmiş ve immunglobulin tedavisine göre engel bir durum yoksa kişi kan bağışlayabilir.

2. İmmunizasyon (Aşı)

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

a)Temasa bağlı bir tetanoz riski varsa ya da tetanoz immunglobuliniyle pasif immunizasyon yapıldıysa ve üstünden 4 hafta geçmediyse

İsteğe Bağlı:

a) Eğer temas yok fakat profilaktik tetanoz toksoid immunizasyonu ya da tetanoz toksoid booster’ı yapıldıysa kişi kan bağışlayabilir.

b) Eğer tek doz anti-tetanoz immunglobulin(intra-musküler) yapıldıysa ve temasın üstünden 4 haftadan uzun süre geçtiyse kişi kan bağışlayabilir.

 

TIBBİ ARAŞTIRMA

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Sizi red listesine sokabilecek tanı konulmamış bir durum nedeniyle tıbbi araştırma altındaysanız ya da yapılan testlerin sonucunu bekliyorsanız kan veremezsiniz.

İsteğe Bağlı: Eğer rutin bir araştırma altındaysa (serviks smear, mamogram gibi) eğer kişi kendini iyi hissediyorsa ve klinik olarak herhangi bir anormallik beklenmiyorsa ya da red listesinde olmayan bir durum nedeniyle rutin izlemdeyse(diabet gibi) kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Test sonucu bekleme, Meme yumrusu sonucu bekleme, Araştırma, Araştırma sonucu bekleme, Lumbar Puncture, MRI Çekimi,

TİROİT HASTALIKLARI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Kabul Edin: Benign tiroid bozukluk hastıkları(ötiroid oldukları sürece) kan verebilirler

  1. Asemptomatik Guatr

  2. Viral tiroidit öyküsü

  3. Otoimmun hipotiroidi

Reddedin:

  1. Tiroid hastalığı nedeniyle araştırma altındaysanız

  2. Hiper ya da hipotirodik iseniz (*Tiroid fonksiyon testleriniz normal değilse diyebiliriz)

  3. Malignant tiroid tümörü öyküsü varsa (Ayrıca malignant hastalıklara bakınız)

Kalıcı Olarak Reddedin:

  1. Graves hastalığına bağlı tirotoksikoz

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

Amerikan Kızıl Hacı: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer araştırma altındaysa

  2. Malignant ise

  3. Radioaktif iodine tedavisinin üstünden 6 aydan kısa süre geçtiyse

  4. Anti-tiroid tedavisinin durdurulmasının üstünden 24 aydan kısa süre geçtiyse

  5. Tiroid replasman tedavisi başlayalı 8 haftadan kısa süre olduysa

İsteğe Bağlı: Eğer stabil, idame tiroid replasman tedavisi(tiroksin) yapılıyorsa ve ilaç dozları son 4 hafta içinde değişmediyse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Anti-Tiroid tabletler, Tiroid hastalığı için beta blokör kullanımı, Graves Hastalığı, Guatr, Hashimato Hastalığı,Hipertiroidizm, Hipotiroidizm, Miksödem, Aşırı aktif Tiroid, Tiroid Hastalıkları, Tiroidektomi - Hipertiroidzm için, Tirotoksikoz, Tiroksin,  Az aktif Tiroid,

 

TOKSOPLAZMA

Toxoplazma gondii bir parazit olup; taşizoit, bradizoit ve sporozoit adı verilen üç formda yaşamını sürdürebilmektedir. Parazit gebe kadınlara çiğ veya iyi pişmemiş et ve kedi pisliğinin bulaştığı toprak ve sudan bulaşabilmektedir.

Erişkinlerde enfeksiyon genellikle belirti vermemekte, ancak parazitlerin kana karışması ile plasentada enfeksiyona yol açabilmekte ve buradan da bebeğe bulaşabilmektedir. Bebekteki enfeksiyon başlangıçta bütün organlara yayılmakta, daha sonra karın içi organlardan temizlenmekle birlikte, sinir sisteminde yaşamına devam edebilmektedir.

TÜRKİYE: Tam iyileşmeden ve tedavinin tamamlanmasından sonra en az 6 ay

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Klinik iyileşmenin üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Tam iyileşmenin üstünden 6 ay geçmesi gerekir.

TROMBOSİTOZ

Trombositoz kanda trombositlerin yüksek olması durumudur. Trombositoz, esansiyel (primer) veya reaktif (sekonder) şekilde ortaya çıkabilir. Genellikle semptomsuz olmasına rağmen, bazı hastalarda trombozise dönüşebilir. İnsanda, normal trombosit (platelet) değeri 1mm³'te 150.000-450.000 (150-400 x 10^9 / 1L) arasıdır. Bu aralıklardan bir sapma kesin hastalık olduğu anlamına gelmez. Fakat, bir milimetreküpte 750.000'den fazla ise ve bilhassa 1.000.000 dan fazla ise hastanın incelemeye alınması gerekir.

TÜRKİYE: Trombosit sayısı 450X109/L üzerinde ise altta yatan neden belli olana ve trombosit sayısı 450X109/L altına düşene kadar kan bağışı kabul edilmez.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kan bağışlayamaz.

Ek bilgi: Platelet sayısı 500'ün üzerinde ise tekrar edilmelidir. Eğer kalıcı olarak böyle ise donör kabul edilmemeli ve araştırma için uzmana yönlendirilmelidir. Yüksek platelet sayısı malignensi ya da demir eksikliği gibi bir çok hastalıkla ilişkili olabilir. Bu kişilerde aşırı morarma ve anormal pıhtılaşma olabilir.

 

TROPİKAL VİRÜSLER / SİVRİSİNEK KAYNAKLI VİRÜSLER

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Batı Nil Virüsü ve Dengue ve Chikungunya Virüsleri olarak iki başlık altında incelenmiş. Batı Nil Virüsüyle ilgili yazılanları kendi başlığında bulabilirsiniz. Burada Dang(Dengue) ve Chikungunya Virüs başlığında yazanları aktaracağız.

  1. Endemik Bölgeler

Dang ya da chikungunya virüsü ile ilgili geçmiş hikayeleri olan kişiler enfeksiyondan tamamen iyilşeip üstünden 6 ay geçene kadar kan veremezler.

  1. Non-Endemik Bölgeler

Dengue ya da chikungunya endemik bölgeyi ziyaret eden kişiler endemik bölge ziyaretinin üstünden 28 gün geçene kadar kan veremezler.

Endemik Bölge ziyaretinden sonra ya da ziyaret sırasında ateşli hastalığı olan kişiler enfeksiyonun tamamen geçmesinin üstünden 6 ay geçene kadar kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Batı Nil Virüsü(inkübasyon 2-14 gün), Chikungunya Virüsü((inkübasyon 1-12 gün), Dengue Virüsü(inkübasyon 5-6 gün) ve Zika Virüsünün(inkübasyon 3-12 gün) risk olarak görüldüğü yerlerden dönüşün üstünden 28 gün geçmesi gerekir. Eğer kişi hasta olduysa tüm semptomların iyileşmesinin üstünden 120 gün geçmesi gerekir.

Tropikal enfeksiyonlar diye ayrı bir kısım var orada ise tropikal bölgeden dönüşün üstünden eğer açıklanamayan bir ateş ya da hastalık yoksa 6 ay geçmesi gerekir deniyor.

AMERİKAN KIZIL HACI: Zika virüsünün semptomlarının tamamen bitiminin üstünden 120 gün geçtikten sonra kan verilebilir.

İNGİLTERE: Tropikal Virüs Endemik Bölge haritasını Yurtdışı Ziyaretleri kısmında bulabilirsiniz.

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Tropikal virüs Risk Endemik Bölgesinden döneli 6 aydan kısa süre olduysa ve donör orada ya da ülkeye döndükten sonra chukungunya, dang ya da zika tanısı almışsa

  2. Tropikal virüs Risk Endemik Bölgesinden döneli 6 aydan kısa süre olduysa ve donörün orada ya da ülkeye döndükten sonra chukungunya, dang ya da zika enfeksiyonlarını düşündüren semptomları olduysa

  3. Diğer duurumlar için; Tropikal Virüs Risk Endemik bölgeyi ziyaretinden 4 haftadan kısa süre geçtiyse

  4. Son 28 gün içlnde  Zika virüsü ile enfekte olmuş bir kişiyle cinsel ilişkide bulunanlar(cinsel ilişkiden önceki 6 ay içinde tanı alması gerek)

İsteğe Bağlı: Bütün donörler riskli bölge ziyaretinden veya semptomların tamamen kaybolmasından 6 ay sonra kan verebilirler. Bu süre eğer kişinin herhangi bir semptomu ya da enfeksiyona dair herhangi bir kanıt yoksa 4 haftaya düşürülebilir.

Yönlendirmeler: Chik V, Chikungunya Virüsü, Dengue Ateşi(Dang Humması), Zika

 

TROMBOZİS

TÜRKİYE: bkz. Arteryel Tromboz, Venöz tromboz(tekrarlayan)

DSÖ REHBERİ: Kabul edin:

- Eğer trombofilik bir durum yaşadı fakat trombotik epizod öyküsü yok ve antikoagülan tedavi görmüyorsa

- Sadece bir kez derin ven tromboz epizodu ya da neden meydana geldiğ ortaya konan pulmoner emboli, eğer tamamen iyileşmişse ve antikoagülen tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kabul edin.

-Son 12 ayda sadece bi kez olan tromboflebit epizodu ve kişinin kendini tamamen kendini iyi hissetmesi ve tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kan verebilirler.

Kalıcı red:

-İki ya da daha tedavi gerektiren fazla venöz tromboz epizodu

-Aksiller ven trombozu ya da  üst ekstremiteyi etkileyen tromboflebit

-Son 12 ay içinde iki ya da daha fazla tromboflebit epizodu kalıcı red.

-Geçici serebral iskemik öyküsü olan ya da felç geçirenler(kısaca serebral emboli öyküsü olan diyebiliriz) kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Arteryel trombozis veya rekürren venöz trombozisi olanlar kan veremezler.

AMERİKAN KIZIL HACI: Sitede bilgi yok. Paho rehberine göre; arteryel trombozis veya rekürren venöz trombozisi olanlar kan veremezler.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Ateroskleroza bağlı (koroner tromboz)

  2. Aksiller ven tromboz öyküsü

  3. İki ya da daha fazla tedavi gerektiren tromboz geçmişi öyküsü

  4. Antikoagülan tedavinin üstünden 7 gün geçmediyse

  5. Trombofilisi olan ve bir ya da daha fazla tromboz epizod hikayesi olanlar

İsteğe bağlı:

a) Eğer ilk kez derin ven trombozu, retinal ven trombozu ya da pulmboner emboli olduysa ve olma nedenleri tek başlarına red nedeni değilse antikoagülan tedavinin üstünden 7 gün geçtikten sonra kişi kan verebilir.

b) Eğer potansiyel donör trombofilik taşıyıcısıysa; antikoagülan tedavi altında değil ve hiç tromboz öyküsü olmadıysa kişi kan verebilir.

Ek Bilgi: Açıklanamayan trombozis; artmış ateroskleroz riski, malignensi ve thrombofili ile ilişkili olabilir. Kan bağışı eğer altta yatan bir neden varsa kişiyi trombozis geçirmeye daha yatkın yapar.

Yönlendirmeler: Trombozise neden olan Antifosfolipid Sendromu, Antitrombin III eksikliği, Arteryel Tromboz(Arteryel Trombozis), Aksiller Ven Trombozu, Kan Pıhtısı, Derin Ven Trombozu, DVT, Trombozo neden olan Hughes Sendromu, PE, Protein C Eksikliği, Protein S Eksikliği, Pulmoner Embolizm, Retinal Ven Trombozu, Trombofili

 

TÜBERKÜLOZ (*Verem)

Tüberküloz (verem) hastalığı, "Mycobacterium Tuberculosis" adı verilen bir mikrobun bulaşmasıyla ortaya çıkan bakteriyel ve bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Birden fazla organda etki edebilen Tüberküloz, ağırlıklı olarak akciğer ve akciğerlere ait lenflerde yer edinir. Öksürük, hapşırık veya bu tarz etkileşimlerle havaya damla yoluyla saçılır ve havada asılı kalan mikropların solunulmasıyla veya vücuda nüfuz etmesiyle başka bir kişiye bulaşır. Tüberküloz, kan dolaşım sistemine zarar verir ve bu şekilde hastalığın ilerlemesi halinde, Tüberküloz hastası olan kişi parlak renkte kan tükürebilir.

TÜRKİYE: Tam iyileşmeden ve tedavinin tamamlanmasından sonra en az 2 yıl

DSÖ REHBERİ:  Tüberkülozun transfüzyon-transmiyon ile geçişine dair herhangi bir yayın bulunmamaktadır. Reddedin: a) Tüberkülozlu kişiler tam iyileşmenin üstünden 2 yıl geçtikten sonra kan verebilirler.

b) Tüberkülozlu bireylerle teması olan kişiler incelenene ve enfeksiyona dair herhangi bir bulgu olmadığı kanıtlanana kadar kan veremezler.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Tam iyileşmeden ve tedavinin tamamlanmasından sonra en az 2 yıl

AMERİKAN KIZIL HACI: Eğer aktif tüberkülozunuz varsa ya da aktif tüberküloz nedeniyle tedavi alıyorsanız kan veremezsiniz. Eğer pozitif deri ya da kan testiniz var fakat aktif tüberkülozunuz yok ve antibiyotik kullanmıyorsanız kan verebilirsiniz. Eğer pozitif deri ya da kan testi sonucunda tüberküloz tedavisi için antibiyotik kullanıyorsanız kan vermek için tedavinin tamamen bitmesini bekleyin.

İNGİLTERE: Tam iyileşmeden ve tedavinin tamamlanmasından sonra en az 2 yıl geçmesi gerekir. Eğer donör takip altındaysa yine kan veremez. Tüberkülozlu bireylerle teması olan kişiler incelenene ve enfeksiyona dair herhangi bir bulgu olmadığı kanıtlanana kadar kan veremezler. Eğer temasta bulunan kişiye  incelemeye gerek olmadığı bir uzman tarafından söylendiyse kişi kan verebilir.

 

TÜBERKÜLOZ PPD TESTİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Eğer gelecekte bir araştırma ve tedavi planlandıysa kişi kan bağışlayamaz.

Yönlendirmeler: Heaf Test, PPD testi, Tuberkülin PPD Testi, Mantoux testi,


UYKU APNESİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Uyku apnesi olan kişiler kan bağışlayamazlar.

İsteğe Bağlı: Eğer CPAP tedavisi ile asemptomatik ise kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Tedavi edilmeyen uyku apnesi, kişinin gün içinde uykulu hissetmesine, konsantrasyon güçlüğüne neden olabilir.Bu durum da kaza riskini arttırmaktadır. CPAP ile tedavi bu problemleri önleyebilir.

Yönlendirmeler: CPAP,

UYKUSUZ OLMAK

TÜRKİYE: Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Bilgi yok

UYUŞTURUCU KULLANILDIĞINA(I.M/I.V YASADIŞI) DAİR KUUVETLİ BİLGİ/ŞÜPHE

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok. (Sorulması gereken sorulada var)

AMERİKAN KIZIL HACI: Kalıcı red.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

ÜLSERATİF KOLİT

İnflamatuvar bağırsak hastalıkları, nedenleri henüz tam olarak bilinmeyen, çevresel ve kalıtsal faktörlerin birlikte rol oynadığı, sıklıkla genç yaşlarda ortaya çıkan hastalıkları kapsar. Bu hastalıklardan birisi de ülseratif kolittir. Ateş, karın ağrısı, ishal, kanama gibi bulgularla ortaya çıkan ülseratif kolitte kalın bağırsağın iç yüzündeki tabaka iltihaplanmıştır. Kalın bağırsağın çeşitli yerleri tutulmakla birlikte, en sık rektum (anüse en yakın kısım) tutulur. Hastalığın şiddeti kişiden kişiye değişir. Ülseratif kolitin alevlenme ve iyileşme dönemleri vardır. Bulaşıcı değildir. İnsandan insana ya da ortak eşyaların kullanımıyla bulaşması gibi bir durum söz konusu değildir. Genelde 20’li yaşlarda ortaya çıkan ülseratif kolit mutlaka ciddiye alınmalıdır ve tedavi edilmelidir. Kalın bağırsakta yaralar meydana getirerek kanama ve vücut sıvılarında kayıba yol açar.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok. (Sorulması gereken sorulada var)

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kalıcı red.

Ek Bilgi: Ülseratif kolit ve Crohn'un kan verememesinin nedeni hastalıkların tam olarak anlaşılmaması ve enfeksiyon taşıma ihtimalleridir. Hastalığın yol açtığı lezyonlar, kan damarlarına  bakteri girişi riskini arttırdığından ve bağış yapılmış materyalde bakteri olması tehlikeyi katladığından dolayı bağış yapamazlar.

 

VARİKOZE VENLER (VARİS)

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Aktif enflamasyon varsa

  2. Trombozis varsa

  3. Ülserasyon varsa

  4. Bir hafta içinde enjeksiyon yaptırdıysa

İsteğe Bağlı: Üsttekiler geçerli değil ve kişi kendini iyi hissediyorsa kan bağşlayabilir.

​VENÖZ TROMBOZ (TEKRARLAYAN)

Toplardamar, tüm vücutta kirli kanı geri getiren bir sistemdir. Ayaklardaki toplardamarlar da; içindeki kapakçıkların kapanmasıyla, yer çekimine karşı çalışarak kalbe kanı geri getirmektedir. İşte bu kapakçıkların geriye kaçırması venöz tromboz yetmezliğine neden oluyor. Venöz tromboz; bacaktaki toplardamarlarda pıhtı oluşmasıdır. Bacaklarda yüzeyde olan toplardamarların balonlaşmasına varis, içeride olanların balonlaşmasına venöz yetmezlik, içeride küçük bir pıhtının kapakçığa oturup ana toplardamarı tıkmasına ise derin venöz tromboz denir.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kabul edin:

- Eğer trombofilik bir durum yaşadı fakat trombotik epizod öyküsü yok ve antikoagülan tedavi görmüyorsa

- Sadece bir kez derin ven tromboz epizodu ya da neden meydana geldiğ ortaya konan pulmoner emboli, eğer tamamen iyileşmişse ve antikoagülen tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kabul edin.

-Son 12 ayda sadece bi kez olan tromboflebit epizodu ve kişinin kendini tamamen kendini iyi hissetmesi ve tedavinin üstünden 7 gün geçtiyse kan verebilirler.

Kalıcı red:

-İki ya da daha tedavi gerektiren fazla venöz tromboz epizodu

-Aksiller ven trombozu ya da  üst ekstremiteyi etkileyen tromboflebit

-Son 12 ay içinde iki ya da daha fazla tromboflebit epizodu kalıcı red.

-Geçici serebral iskemik öyküsü olan ya da felç geçirenler(kısaca serebral emboli öyküsü olan diyebiliriz) kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Kalıcı red.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE:  Trombozu aşağıdaki nedenlerden dolayı olanlar kan bağışlayamaz

a) Ateroskleroza bağlı (koroner tromboz)

b) Aksiller ven tromboz öyküsü

c) İki ya da daha fazla tedavi gerektiren tromboz geçmişi öyküsü

d) Antikoagülan tedavinin üstünden 7 gün geçmediyse

e) Trombofilisi olan ve bir ya da daha fazla tromboz epizod hikayesi olanlar

İsteğe bağlı:

a) Eğer ilk kez derin ven trombozu, retinal ven trombozu ya da pulmboner emboli olduysa ve olma nedenleri tek başlarına red nedeni değilse antikoagülan tedavinin üstünden 7 gün geçtikten sonra kişi kan verebilir.

b) Eğer potansiyel donör trombofilik taşıyıcısıysa; antikoagülan tedavi altından değil ve hiç tromboz öyküsü olmadıysa kişi kan verebilir.

 

​VERTİGO

Vertigo; Latince "dönmek" fiilinden gelir ve denge sisteminde yaşanan bir sorun nedeniyle meydana gelen baş dönmesidir. Vertigo'yu hastalar, etrafın kendi çevresinde veya kendisinin etraftakilerin çevresinde dönmesi olarak tarif ederler. Eğer dönme olmadan, sadece bir sersemlik varsa, bunu Vertigo'dan çok dizziness (sersemlik) olarak tanımlamak daha doğru olacaktır.

TÜRKİYE: Bilgi yok

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer baş dönmesi nöbeti yaşıyorsa kişi kan veremez. (Experiencing dizzy spells.)

İsteğe bağlı: Eğer donör Meniere hastasıysa, kendini tamamen iyi hissediyorsa atakları önlemek için tedavi altında olsa dahi kan verebilir.

Yönlendirmeler: Vertigoya yol açan Akustik Nörinom, Ani baş dönmesi - Vertigo, Vestibular Schwannoma,

 

VİTAMİN VE DİĞER BESİN DESTEKLERİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Eğer reçete edilmiş ilaç bir eksikliği tedavi etmek için ise ilacı kullanan kişi kan bağışlayamaz.

İsteğe Bağlı:

  1. Eğer eksikliği tedavi etmek değil de rekürrensi(hastalığın tekrarını) önlemek için ilaç kullanılıyorsa kişi kan bağışlayabilir. (pernisyoz anemisi olan kişilerin b12 vitamini kullanması ya da folat eksikliği olanların folik asit kullanması gibi)

  2. Kişi kendi kendine oral vitamin ya da besin desteği alıyorsa kan bağışlayabilir.

  3. Eğer D vitamini eksikliği riski nedeniyle Vitamin D desteği alıyorsa kişi kan bağışlayabilir.

Ek Bilgi: Osteopeni tedavisi ya da önlemesi için D Vitamini desteği hariç Vitamin ya da diğer nutrisyonel eksikler için tedavi altında olan kişiler hemoglobin testini geçseler dahi kan veremezler. Tedavi tamamlandıktan sonra eğer kişi idame tedaviye ihtiyaç duysa dahi kişi  kan bağışlayabilir ya da tedavi ihtiyacı duyduğu altta yatan neden dolayısıyla reddedilir. Örnek vermek gerekirse pernisyöz anemisi(vitamin b12 eksikliği) olan bir kişi anemisi tamamen düzelene kadar kan bağışlayamaz. Fakat tamamen iyileştikten sonra rekürrensi önlemek için idame tedavi alsa dahi kan bağışlayabilir.

Vitamin ve diğer nutrisyonel destekler çoğu zaman bir eksikliği önlemek için reçete edilir. Örnek vermek gerekirse çölyak ya da gebe kalmak isteyen bir kişi gibi. Altta yatan nedenin bağışa engel olmadığı tespit edilirse, kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Balık yağı, Glukozamin, Vitamin ve Diğer Nutrisyonel Destek,

 

VİRAL HEMORAJİK ATEŞ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Ebola Hastalığı geçmişi olanlar hiç bir zaman kan veremezler.

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Etkilenen bireyler kan bağışlayamazlar.

  2. Endemik bölgeye ziyaretin üstünden 6 aydan kısa süre geçenler

  3. Etkilenen bireyle temasın üstünden 6 aydan kısa süre geçenler

İsteğe Bağlı: Eğer son temasın üstünden 6 aydan uzun süre geçtiyse, araştırmalar tamamlanmışsa ya da endemik bölgeden ülkeye dönüşün üstünden 6 aydan uzun süre geçtiyse kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi, Ebola Enfeksiyonu, Ebola ile Temas, Marburg Ateşi - Enfeksiyon,

 

VON WİLLEBRAND HASTALIĞI

Von Willebrand hastalığı (VWD) bir kanama bozukluğudur. Kanınızın pıhtılaşma yeteneğini etkiler. Kanınız pıhtılaşmazsa, bir yaralanma sonrasında ağır ve durdurulması güç kanamanız olabilir. Kanama iç organlarınızda hasar oluşturabilir ve nadir olmakla birlikte ölüme bile neden olabilir. VW hastalığında ya kanınızda belli bir proteinin düzeyi düşüktür ya da bu protein olması gerektiği gibi iş görmemektedir. Bu protein von Willebrand faktörü olarak adlandırılır ve kan pıhtılaşmasına yardımcı olur. Normal koşullarda kan damarlarınızdan biri yaralandığında kanamanız başlar. Trombosit adı verilen küçük kan hücresi parçacıkları kan damarındaki deliği kapatmak ve kanamayı durdurmak için bir araya gelir. Von Willebrand faktörü trombositlerin bir araya gelmesine ve bir kan pıhtısı oluşturmasına yardımcı olan bir zamk işlevi görür. Von Willebrand faktörü, kan pıhtılaşmasında yardımcı diğer önemli bir protein olan VIII. pıhtılaşma faktörünün de taşır. Faktör VIII, başka bir pıhtılaşma bozukluğu olan hemofili durumunda inaktif olan ya da bulunmayan bir proteindir. VWD hemofiliye göre daha yaygın ve genellikle daha hafiftir. Aslında, VWD tüm kalıtsal kanama bozuklukları içinde en yaygın olandır. Yaklaşık 100 ilâ 1000 kişide 1 vaka oranında ortaya çıkmaktadır. Hemofili yalnızca erkekleri etkilerken, VWD hem erkekleri hem de kadınları etkiler.

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok.

İNGİLTERE: Kanama bozukluklarına yönlendiriliyor. Burada yazılanlar ise ikiye ayrılmış.

1) Etkilenen Kişiler

Zorunluluk:

a) Kan ve kan ürünü ile tedavi oluyorsanız kan veremezsiniz.

b) Aşırı kanama ya da morarma öykünüz varsa

İsteğe bağlı: Kanama bozuklukları kesinlikle bağışa engel denemez. Yetkili kişimiz Hematoloji Uzmanı ile görüşüp karar verebilir.

2) Kan ve Kan ürünü Alan(Faktörler) Kişilerin Aile Üyeleri, Cinsel Partnerleri ve Bakıcıları

Zorunluluk:

a)  Kan ve kan ürünü alan kişilerin geçmiş ya da şu anki cinsel partnerleri kan veremezler.

b) Pıhtılaşma faktörü ya da kan teması ile inokülasyon yaralanması geçiren kişiler en az 12 ay beklemeden kan veremezler.

c) Kişi eğer hastalıktan etkilenmiş olarak teşhis edildiyse

İsteğe bağlı:

a) Son cinsel temasın üstünden 12 ay geçtiyse kişi kan bağışlayabilir

b) 4 ay geçtikten sonra eğer valide edilmiş bir HB core antibody'si negatif ise kişi kan verebilir.

VÜCUT AĞIRLIĞI

TÜRKİYE: çift eritrosit aferezi için vücut ağırlığının 70 kg'dan az olması: 1 AY Geçici Red

Vücut ağırlığı: vücut ağırlığının 50 kg'dan az olması: 1 ay Geçici Red

Vücut ağırlığının düşük olması: Bağışçı reaksiyonu şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  * Minumum vücut ağırlığına karar vermek için popülasyonun ortalama ağırlığı göz önüne alınmalıdır. Popülasyon genel olarak 50 ve 45 kg'ın altındaysa bağışta alınacak kanın volümü azaltılabilir. Fakat kan toplama torbasının ve antikoagülanların mutlaka toplanacak volüm kadar ayarlanması gerekmektedir.

* Tam kan bağışı için  45 kilo olanlar 350 ml ± 10% ve 50 kg olanlar 450 ml ± 10% kan bağışlayabilir.

*Aferez ve plazma donasyonu için bağışcının en az 50 kg olması gerekir.

*Çift eritrosit aferezi için kişinin tahmini kan volümü 5 litreden fazla olmalıdır bu da obez olmayan kişilerde 70 kilodan fazla olmasına denk gelir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Kan bağışı yapabilmek için kişinin en az 50 kg olması gerekir.

AMERİKAN KIZIL HACI: 110 pounddan(49.89516kg) fazla olmanız gerekir.

İNGİLTERE: Zorunluluk:

a) 65 kg altı kan veremez

b) Eğer donasyon koltuğuna çıkmakta zorluk çekecek kadar kilosu varsa kişi kan bağışlayamaz

c) Venöz girişi çok zor ise( damar uygunsuzluuğu)

d) Donasyon koltuğunun güvenli ağırlık sınırı aşıldıysa kişi kan veremez

e) Çift eritrosit aferezi için en az 70 kg olması gerekir.

İsteğe bağlı:

a) Eğer erkek ve 50 kilodan fazlaysa kişi kan bağışlayabilir.

b) Eğer kadın ve 20 yaşından büyük ve 50 kilodan fazlaysa kişi kan bağışlayabilir.

c) Eğer kadın ve 20 yaşından küçük ise fakat tahmini kan hacmi 3500ml ya da daha fazla ise(tabloya bakın) kişikan bağışlayabilir.

d) Anti-obezite ilaçları bağışa engel değildir.

Ek Bilgi: Herhangi bir donasyon işleminde hiç bir donör tahmini kan hacminin %15'inden fazlasını kaybetmemelidir.

​Yönlendirmeler: Anti-obezite ilaçlar, diet ilaçları, Donör ağırlığı, Obezite,

 

VÜCUT ISISI: 37.5 SANTİGRAD DERECEDEN YÜKSEK OLMASI

TÜRKİYE: Nedene göre süre verilmelidir

DSÖ REHBERİ:  37.6 dereceden düşük olmalıdır.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: 99.5 F'u(37.5 C) üstünde ise kan bağışayamaz

İNGİLTERE: Vücut ısısı: 37,8 santigrad dereceden yüksek ise en az 2 hafta beklemek gerekir.

 

YILAN ISIRIĞI

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Bilgi yok.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Tamamen iyileşene kadar kan veremezler.

 

​YÜKSEK ATEŞ (PİREKSİ)

TÜRKİYE: Nedene göre süre verilmelidir

DSÖ REHBERİ: Eğer ateş non-spesifik bir nedene bağlı ise tam iyileşmenin üstünden 14 gün geçene kadar reddedin.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: 38.5 ateşin üstü, grip benzeri hastalık: Semptomların bitiminin üstünden 2 hafta geçmelidir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE:  37.8 C’ ya da 100 F’den yüksek vücut sıcaklığıdır.

1. Malarya İle Ziyaret ile İlişkili Değilse

Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Ateş epizodunun üstünden 2 haftadan kısa süre geçenler

İsteğe Bağlı: Eğer kişide genel bir nezle ya da üst solunum yolu enfeksiyonu(influenza olmaması şartıyla) nedeniyle ateş olduysa donör şu an iyileşmiş ya da iyileşme evresindeyse kişi kan bağışlayabilir

2. Malarya ile Ziyaret ile İlişkili İse: Malarya başlığına bakın.

XENOTRANSPLANT ALICILARI

TÜRKİYE: Kalıcı red.

DSÖ REHBERİ:  Kalıcı red.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  Kalıcı red..

AMERİKAN KIZIL HACI: Kalıcı red. (Yaşamayan hayvan dokusu ise kemik, tendon, kalp kapağı gibi verebilir)

İNGİLTERE: Alıcıları da şu an ya da geçmişteki cinsel partnerleri de kalıcı red.

Ek Bilgi: Pelvisoft, Bio-Oss, Bio-Gide ve Surgibone xenotransplantasyon ürünü olarak düşünülmez.

​Yönlendirmeler: Aselüler domuz kollajen matrix nakli, Bio-Gide - Xenotransplantasyon, Heterograft, İnsan Dışı Organ Perfüzyonu, Pelvisoft, Surgibone, Xenograft,

 

YARALAR, AĞIZ VE DERİ ÜLSERLERİ

TÜRKİYE: Bilgi yok.

DSÖ REHBERİ: Yanık tam iyileştikten sonra kan bağışlayabilir.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ: Bilgi yok.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bilgi yok

İNGİLTERE: Zorunluluk: Aşağıdaki kişiler kan bağışlayamazlar:

  1. Enfekte olmuş yara, deri ülseri, ağız ülseri olan kişiler

İsteğe Bağlı: Eğer kişinin yarası enfekte olmamışsa ya da küçük enfekte olmayan aftöz ülser ise kişi kan bağışlayabilir.

Yönlendirmeler: Yanıklar, Enfekte olmuş yara, Ağız Ülserleri, Basınç(Yatak) Yaraları, Ülser - Deri/Ağız, Varikoz Ülser,

 

YAŞ

TÜRKİYE: 18 yaşının dolmamış olması: 18 yaşın dolmasına kadar

61 yaşından gün almış kişinin ilk kez kan bağışı yapma talebi: Sürekli

65 yaş üstü düzenli bağışçının yılda 1 kezden sık bağış talebi: Son bağıştan sonra en az 12 ay

66 yaşından gün almış düzenli olmayan bağışçı: Sürekli

70 yaşından gün almış düzenli bağışçı: Sürekli

Düşük yaş (20 yaş ve altındakiler): Reaksiyon şüphesi durumunda risk faktörlerinden biri olarak değerlendirilebilir. Uygun süre reddedilir.

DSÖ REHBERİ:  Genellikle alt yaş sınırı 18'dir.

16-17 yaşındakilerden eğer kan alınıyorsa öneriler şunlardır.

- Ebeveyn izni ve işlem, risk ve yararları hakkında ebeveynlere bilgi verilmesi ve bunun hakkında yazı alınması gerekir.

- 18 yaş altında reaksiyon riskinin fazla olduğu belirtilmelidir.

- Adolesanlarda demir ihtiyacı daha fazla olduğundan demir durumuna göre sıklık düzenlenmelidir.

Üst yaşa dair herhangi bir sınır yoktur popülasyonun sağlık yaşam beklentisine bakılır.

-Genellikle kan bağışı için üst yaş sınırı 65 yaştır.

- İlk bağışcılar için 60 yaşından büyükler düzenli bağışcılar için 65 yaşından büyükler doktorun sorumluluğunda kan verebilir.

- 60 yaşından büyük ilk bağışcıların donasyonunda mutlaka doktor bulunmalıdır.

AVRUPA BİRLİĞİ REHBERİ:  18-65 yaş arası kan verebilir. 60 yaşın üzerindeki ilk bağışcıların donasyonları sorumlu doktorun takdirindedir. Bazı ülkelerde eğer yasalar izin veriyorsa 17 yaşında kan verilmeye başlanabilir. 65 yaş üstü bağışcılar doktorun takdiriyle yılda bir kez kan verebilir.

AMERİKAN KIZIL HACI: Bağış için en az 17 yaşında olmanız, 16 yaşında iseniz ebeveyn kontrolüyle eğer eyalet yasaları izin veriyorsa kan verebilirsiniz. Üst yaş sınırı yoktur, eğer kendinizi iyi hissediyor ve günlük aktivitelerinizde herhangi bir kısıtlama ya da limit yoksa kan verebilirsiniz.

İNGİLTERE: a) 17 yaşından küçükseniz kan veremezsiniz.

b) 66 yaşından gün alanlar eğer ilk kez kan bağışlıyorsa kan veremezler

c) Eğer düzenli bağışcı iseniz 70 yaşından gün almamanız gerekir.

bottom of page