Size en yakın kan bağışı merkezi, kan alma birimi ya da kan bağışı kampanyamızı görmek için lütfen tıklayınız.
Kimler kan bağışında bulunabilir?
18-65 yaş aralığında 50 kg.ın üzerindeki her sağlıklı birey kan bağışçısı adayı olabilir. (19 yaşından gün almak, 65’ini doldurmamak gerekir.)
İlk kez kan bağışında bulunacaklar için üst yaş sınırı: 61 yaşından gün almamış olmalı. Düzenli kan bağışçıları için üst yaş sınırı: 70 yaşından gün almamış düzenli kan bağışçısı yılda en fazla 1 kez olmak üzere kan bağışında bulunabilir.
Kan bağışı ne kadar sürer?
Kayıt, muayene, kan bağışı ve ikram işlemleri yaklaşık 30-35 dk. sürmektedir.
Kimliğimi bildirmem zorunlu mu?
Bağışçılar her kan bağışı işlemi öncesinde isim-soy isim, doğum tarihi (gün/ay/yıl), TC kimlik numarasını içeren nüfus cüzdanı ve kalıcı adres bilgilerini vererek kendilerini tanıtmalıdır. Kimlik ibrazı Sağlık Bakanlığı’nın hazırlanmış olduğu Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberine göre zorunludur.
Sorgulama formundaki özel hayatıma yönelik soruları cevaplamak zorunda mıyım?
Sorgulama formunun içeriği Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. Sorgulama Formunun bağışçı tarafından doldurulup onaylanmadan kan alımını kesinlikle yasaklanmıştır. Kişi kan bağışı için başvurduğunda mutlaka sorgulama formundaki kişisel ve sağlıkla ilgili soruları eksiksiz cevaplandırmak ve bu formu bizzat onaylamak zorundadır. Sorulan sorular kan bağışımızın ve kanı alacak hasta sağlığı için büyük önem arz etmektedir.
Kan bağışı başvurum reddedilebilir mi?
Muayene sonucunda doktorumuz; bağışlanacak kanın size veya kanı alacak hastaya zarar verebileceği kararına varmış ise sebebini size açıklayarak kan bağışınızı bir süre erteleyebilir. Bazı durumlar (taşıyıcı hastalık v.b.) ise yaşamınız boyunca kan bağışına engel teşkil edebilir.
Kan bağışı sırasında canım yanar mı?
Kullanılan iğnenin kalınlığı uluslararası standartlarda bu işlem için uygulanan kalınlıktadır. Hayat kurtarmak için alınan kanın içindeki hücrelere zarar verilmemesi açısından iğnenin kalın olması gerekmektedir. İğnenin kalın olması kan alımı sırasında iğne içinden geçen kan hücrelerinin parçalanmasını engeller, oluşabilecek hasarı azaltır. Acının az hissedilmesi için iğne ucu özel bir işlemle lazerle kesilmiş, silikon ile kaplanmıştır. Personelimiz kan alımı konusunda özel eğitim almış uzmanlardır.
Kan bağışı sonrasında kolum morarır mı?
Kan bağışı işlemi damar yolu kullanılarak yapılan bir tıbbi işlemdir. İşlem sona erdiğinde iğnenin çıktığı noktaya flebotomistlerimizin önerdiği sürede bası yapmak gereklidir. Damar yüzeyi ve deri yüzeyi kanın içinde bulunan kan pulcukları yardımıyla tıkaç oluşturarak kapanırlar. Damar yüzeyi içinde sıvı olması nedeniyle daha geç kapanır. Deri yüzeyinde herhangi bir kanama olmadığı görüldüğünde basının kaldırılması hatalı olacaktır. Çünkü damar yüzeyi tam kapanmadığında doku içine kanama olabilir. Bu olay halk arasında morarma olarak bilinir. Küçük bir dikkatle herhangi bir morarmanın yaşanmasını önleyebiliriz.
Kan bağışı sırasında hastalık bulaşma riski var mı?
Kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Sizler için kullanılan malzemeler işlem sonunda kalite standartlarına uygun şekilde imha edilirler. Bu süreç içerisinde herhangi bir hastalık bulaşının olması söz konusu değildir.
Kan vermenin yan etkisi var mıdır?
Halk arasında yaygın olan kan bağışının kilo değişimine sebep olduğu, bağımlılık yarattığı, kansız kalacağı inancı tamamen yersizdir.
Kan vermenin sağlığa yararı var mıdır?
Kan bağışlamanın sağlığa herhangi bir zararı olmadığı gibi faydası da tıbbi olarak kanıtlanmış değildir. Kan bağışçısına manevi olarak doyum sağlar. Yapmış olduğu bağış ile tanımadığı üç kişinin hayatını kurtarmak bağışçıyı mutlu eder. Sadece kana ihtiyacı olan hastalara faydası vardır. Hayat kurtarıcıdır.
Hangi aralıklarla kan bağışında bulunabilirim?
Tam kan bağışında;
Erkekler 90 günde bir
Kadınlar 120 gün de bir
Aferez ve tam kan bağışı aralıkları hakkında detaylı bilgi için ulusal kan rehberi bkz. Sayfa 170
Sarılık geçirenler kan bağışında bulunabilir mi?
Hepatit A ve Hepatit E enfeksiyonu geçirenler tedavi sürecini tamamladıktan sonra 12 ay boyunca kan bağışında bulunamaz. Hepatit B ve C geçirenler ise tedavilerini tamamlamış olsalar dahi hiçbir zaman kan bağışında bulunamazlar.
Kan transfüzyonu masrafları için ücretlendirme söz konusu mudur?
Kan transfüzyonu kan bağışı, test süreçleri, hastane talep ve temini ile ihtiyaç sahibine kullanım evrelerini kapsamaktadır. Kan bağışları Türk Kızılayı Kan Merkezlerine yapılabildiği gibi Sağlık Bakanlığınca belirlenmiş 29 Süreli Bölge Kan Merkezinde de gerçekleşebilmektedir.
Türk Kızılayı’na gönüllü olarak bağışlanmış olan kanlar serolojik testlerden geçmekte, kan gruplaması yapılmakta ve kullanım amaçlarına göre ürünlerine ayrılmaktadır. Kullanıma hazır olan kan ürünleri uygun sıcaklıklarda korunmakta ve hastanelerin taleplerine göre aynı sıcaklıklar korunmak suretiyle nakli gerçekleşmektedir
Kan ve kan ürünü kullanımı yapan hastaneler olası kan ihtiyacına göre stok oluştururlar. Kan ihtiyaçları için hastane Türk Kızılayı Kan Bağışı Merkezlerinden resmi talepte bulunur. Bu süreçte kesinlikle hasta ve hasta yakınından herhangi bir ücret talep edilmez. Söz konusu ücret politikası Sağlık Bakanlığı ve SGK tarafından belirlenmektedir. Kan transfüzyonu konusunda hasta/hasta yakınında ücret talep edilmemesine yönelik ibareler Sağlık Bakanlığı ve SGK tarafından resmi gazetede yayınlanan “Sağlık Uygulama Tebliği’nde” de yer almaktadır
Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan 2007/43 ve 2009/37 sayılı genelgeler ile hastanelerin ihtiyaç duyulan kan hasta ve hasta yakınlarından değil, öncelikli olarak Türk Kızılayı Kan Merkezlerinde temin etmeleri gerektiğini bildirmiştir.
Kan transfüzyonu sırasında hasta/hasta yakınından ücret talep edilmesi durumunda söz konusu hastanenin bağlı bulunduğu İl Sağlık Müdürlüklerine konu hakkında bildirimde bulunulması uygun olacaktır.
İhtiyacımız olduğunda neden kan bulamıyoruz?
Kan bağışlamalarına rağmen kan merkezinde ihtiyaç olduğunda hastaları için kan bulamamak insanlarda olumsuz düşünceler oluşturmaktadır. Bu sıkıntının yaşanmasını bizde istememekteyiz.
Bağışlanan kanlar ürünlerine ayrılmakta ve hepsi farklı sıcaklıklarda farklı miatlarda saklanmaktadır. İhtiyaç olunan ürünler hastaneler tarafından talep edildiğinde kan bağışı merkezlerimizin tarafından kan temini sağlanmaktadır. Ancak ihtiyaç olunan kan ürünlerinin olabilmesi için gönüllü kan bağışlarının da artması gerekmektedir. Türk Kızılayı Kan Hizmetleri Gönüllü ve Güvenli Kan Bağışçısı Kazanımı çalışmalarını bu bilinçle ve ısrarla yürütmektedir.
Kan bağışı sonrasında yapılan test sonuçları bizlere bildiriliyor mu?
Alınan bütün kanlara HIV, Hepatit B-C ve Sifiliz testleri uygulanmaktadır. Test sonuçlarının ve bağışçı bilgilerinin 3.kişiler ile paylaşılması Kan Kanunu çerçevesinde yasak olup, güvenlik nedeni ile sms veya e-mail yolu ile bağışçılarımız ile paylaşamamaktayız.
Test sonuçlarınız ile ilgili olumsuz bir durum söz konusu olduğunda kişiye özel bilgilendirme yapılmaktadır.Eğer sonuçlar normal ise herhangi bir bilgilendirme yapılmamaktadır.
Yine de sonuçlarınızı görmek isterseniz ilgili kan merkezimize kimliğiniz ile bizzat başvurmanız gerekmektedir.
SMS hangi durumlarda alıyoruz ya da gelen SMS nasıl engellenir?
Kan bağışı gerçekleştiğinde ilgili kanın üzerinde bağışçı bilgileri ile eşleşen barkodlar yer almaktadır. Bağışçımızın kaydı yapılırken bu barkod numarası üzerinden yapılmaktadır. Bağışlanan kan bileşenlerine ayrılmakta, ihtiyaç durumuna göre hastanelere iletilmektedir. Hastaneye çıkış yapılmak üzere kan bileşeninin barkodu okutulduğunda bağışçımızın son bağışında ibraz ettiği cep telefonu numarasına bağışladıklarını kanın bir ihtiyaç sahibi tarafından kullanılmak üzere yola çıktığı bildiren bir SMS gönderilir. Ayrıca bağışçılarımızın doğum günlerinde de SMS gönderilmektedir. Bunun yanında gezici ekiplerde kan bağışında bulunan bağışçılarımıza aynı bölgeye tekrar kampanya düzenlendiğinde bilgilendirme amacıyla SMS gönderilmektedir.
Kampanya ve diğer gönderilen SMS’lerimizi almak istemeyen bağışçılarımızın başvuruları hangi kanal ile yaptıklarına bakılmaksızın isteği teyit edilerek Bilgi İşlem Birimi tarafından gerçekleştirilmektedir.
Ödül/Madalya sistemi nedir?
Türk Kızılayı güvenli kanın düzenli kan bağışçı profili ile gerçekleşeceği düşünmektedir. Bu anlayışla kurumumuza gönüllü olarak düzenli kan bağışında bulunana bağışçılarımıza anı olarak kalması için madalya/ödül sistemi oluşturulmuştur. Türk Kızılayı’nın Kan Bağışı Merkezi fark etmeksizin 10 kez bağış yapan bağışçımıza BRONZ MADALYA, 25 kez bağış yapan bağışçımıza GÜMÜŞ MADALYA, 35 kez bağış yapan bağışçımıza ALTIN MADALYA, 45 kez bağış yapan bağışçımıza PLAKET takdim edilmektedir. Madalya ve plaketleri hak edilen yılın bir sonraki senesinde 14 Haziran Dünya Kan Bağışçıları Günü kapsamı etkinliklerinde teslim edilmektedir.